Peygamberler arasında derece farkı var mıdır? Ulu'l-azm ne demektir? Ulu'l-azm peygamberler kimlerdir? Peygamberlerin dereceleri nelerdir? En ustun peygamberler sırasıyla...İslÂm inancına gore butun peygamberler, peygamber olmak acısından eşittirler.
Allah, her Muslumana aralarında herhangi bir ayırım yapmadan butun peygamberlere inanmayı farz kılmıştır. Hal boyle olmakla birlikte, onların peygamberliklerini tasdik ettikten sonra aralarında derece farklılığının bulunabileceği de kabul edilir. Bu konuda Kur'an'da şoyle buyrulur: "İşte bu peygamberlerden bir kısmını diğerlerinden ustun kıldık. Allah onlardan bir kısmı ile konuşmuş, bazılarını da derecelerle yukseltmiştir..." (el-Bakara 2/253). Âyetteki "Allah'ın derecelerle yukselttiği kişi"den kasıt, peygamberimiz Hz. Muhammed'dir. Onun diğer peygamberler arasında ustun ve eşsiz bir yeri vardır. Cunku;
1- Peygamber yaratılmışların en ustunu ve en hayırlısı, Allah'ın en sevgili kuludur. Bir Âyette "Siz, insanların iyiliği icin ortaya cıkarılmış en hayırlı ummetsiniz..." (Âl-i İmrÂn 3/110) buyurulmuştur. Bir ummetin en hayırlı ummet olması, o ummetin uyduğu peygamberinin de en ustun varlık olmasını gerektirir.
2- Onun peygamberliği butun insanlığı kapsamına alır. Halbuki oteki peygamberler belli topluluklar icin gonderilmişlerdir. Bir Âyette şoyle buyurulur: "Biz seni butun insanlara ancak mujdeleyici ve uyarıcı olarak gonderdik..." (Sebe ’ 34/28).
3- Onceki peygamberlerin peygamberliği belli bir zaman dilimini icine alırken, onun peygamberliği kıyamete kadar surecektir. O, son peygamberdir; ondan başka peygamber gelmeyecektir.
4- O son peygamber olunca, onun getirdiği dinin de en son ve en mukemmel din olması tabii İslÂmiyet onceki dinlerin hukumlerini kaldırmıştır. Kıyamete kadar en son ve en mukemmel din olarak devam edecektir. Bir Âyette şoyle buyrulur: "Bugun size dininizi kemale erdirdim, uzerinizdeki nimetimi tamamladım ve sizin icin din olarak İslÂm'ı beğendim..." (el-MÂide 5/3).
PEYGAMBERLER ARASINDA DERECE FARKI VAR MI?
Hz. Peygamber'den sonra derece itibariyle Hz. Nûh, İbrÂhim, Mûs ve ÎsÂ'nın (a.s.) icinde yer aldığı ulu'l-azm peygamberler, daha sonra resuller, daha sonra da diğer nebiler gelir.
ULULAZM NE DEMEK? Ulu'l-azm peygamberler, aldıkları ağır gorev ve yuklendikleri sorumluluk karşısında herhangi bir yılgınlık gostermeden dini insanlara tebliğ gorevini yerine getiren, butun zorluklara goğus germede azim ve sebat gosteren peygamberler demektir.
EN USTUN PEYGAMBERLER Ulu'l-azm peygamberlerin isminin gectiği bir Âyette şoyle buyurulur: "O, dini ayakta tutun, onda ayrılığa duşmeyin diye dinden Nûh'a tavsiye ettiğini, sana vahyeylediğimizi, İbrÂhim'e, MûsÂ'ya ve ÎsÂ'ya tavsiye ettiğimizi Allah size de din kıldı..." (eş-Şûr 42/13; ayrıca bk. el-AhzÂb 33/7).
Kaynak: İslam İlmihali 1, TDV Yayınları


İslam ve İhsan