Yeniden dirilmenin akli delilleri nelerdir? Yeniden diriltilmenin keyfiyeti ve delilleri...Ahiret inancı olan kişi, yeniden diriltilmeye de inanır. Cunku oldukten sonra tekrar diriltilmek ahiret hayatının en onemli devrelerinden biridir. Kıyametin kopmasından sonra, İsrafil aleyhisselÂm sûra ikinci defa ufurecek ve butun insanlar dirileceklerdir.
Tekrar diriliş, beden ve ruh birlikte olacaktır. Allah, insanı oldukten ve bedeni curuyup toprak olduktan sonra curumeden Âdeta bir civa damlacığı gibi ebedi kalan “acbu ’z-zeneb” denen bir ozden tekrar diriltecektir. Sonra da ruhları bedenlere iade edecektir. Kur ’an-ı Kerim ’deki,
“Şuphesiz ayetlerimizi inkÂr edenleri gun gelecek bir ateşe sokacağız. Onların derileri pişip acı duymaz hale geldikce derilerini başka derilerle değiştiririz ki, acıyı duysunlar”[1] mealindeki ayet ile hesap sırasında, insanın dilinin, el ve ayaklarının şahitlik yapacağını bildiren ayetler[2], yeniden dirilişin, ruh ve beden birlikteliği ile olacağının delilleridir.
YENİDEN DİRİLMENİN AKLİ DELİLERİ Kur ’an-ı Kerim, oldukten sonra tekrar dirilişi inkÂr edenlere karşı, yeniden dirilmenin aklen mumkun olduğunu ve mutlaka meydana geleceğini insanın idrakine şu delillerle sunmaktadır:
1- Bir şeyi yoktan var edenin, onu ikinci defa var etmesi elbette mumkundur:
“Kendi yaratılışını unutarak bize karşı misal getirmeye kalkışıyor ve şu curumuş kemikleri kim diriltecek? diyor. De ki: Onları ilk defa yaratmış olan diriltecek. Cunku O, her turlu yaratmayı gayet iyi bilir.”[3]
“Ey insanlar! Eğer yeniden dirilmekten şuphe diyorsanız, şunu bilin ki, biz sizi topraktan, sonra nutfe (sperm) den, sonra alakadan (aşılanmış yumurtadan) sonra organları once belirsiz, (sonra) belirlenmiş canlı et parcasından (ceninden) yarattık ki, size kudretimizi gosterelim. Ve dilediğimizi belirlenmiş bir sureye kadar rahimlerde bekletiriz. Sonra sizi bir bebek olarak dışarı cıkarırız. Sonra guclu cağınıza ulaşmanız icin (sizi buyuturuz). İcinizden kimi vefat eder. Yine icinizden kimi de omrun en verimsiz cağına kadar goturulur, ta ki bilen bir kimse olduktan sonra, bir şey bilmez hale gelsin.”[4]
“Gokleri ve yeri yaratan ve bunları yaratmakla yorulmayan Allah ’ın, oluleri diriltmeye de gucunun yeteceğini duşunmezler mi? Evet şuphesiz O, her şeye hakkıyla gucu yetendir. ”[5]
“Ayrıca insanın ilk yaratılışı, ikinci yaratılışına gore daha zordur. İnsanı ilkin yaratmaya kÂdir olan Allah, onu ikinci defa yaratmaya elbette guc yetirir: “O, ilkin onu tekrar diriltecek olandır ki, bu O ’na gore (birinciden) pek daha kolaydır”[6]
2- Olu bir durumda olan yeri canlandıran Allah, insanı da diriltebilir:
“...Sen yeryuzunu de olu ve kupkuru gorursun. Fakat biz onun uzerine yağmuru indirdiğimiz zaman, o harekete gelir, kabarır, her ceşitten ic acıcı bitkiler verir. Cunku Allah, hakkın ta kendisidir. O oluleri diriltir, yine O her şeye hakkıyla kadirdir. Kıyamet vakti de gelecektir. Bunda şuphe yoktur. Ve Allah kabirlerdeki kimseleri de diriltip kaldıracaktır.”[7]
3- Bir şeyi zıddına ceviren, onu benzerine cevirebilir:
Mesela, suyun bol miktarda bulunduğu yeşil ağactan ateşin cıkması, adeta imkÂnsız iken, ateşi yeşil ağactan cıkaran Allah, topraktan insanı yarattığı gibi toprak olmuş insanı tekrar yaratabilir:
“Yeşil ağactan sizin icin ateş cıkaran O ’dur. İşte siz ateşi ondan yakıyorsunuz. Gokleri ve yeri yaratan, onların benzerlerini yaratmaya kadir değil midir? Evet, elbette kadirdir. O, her şeyi hakkıyla bilen yaratıcıdır.”[8]
Hz. Peygamber de ceşitli hadislerinde, oldukten sonra tekrar diriltilme konusunda bilgi vermiştir. O bir hadiste şoyle buyurmuştur: “İnsanın, kuyruk sokumu kemiği (acbu ’z-zeneb) dışındaki her şeyi, olumunden sonra curuyup yok olacaktır. Kıyamet gununde tekrar diriltilme, bu curumeyen kemikten olacaktır.”[9] Yine bu konudaki hadislerde kıyamet gununde butun insanların diriltileceği, kabirden ilk defa Hz. Muhammed‘in aleyhisselÂm kalkacağı[10] bildirilmektedir. Hz. Peygamber bir hadislerinde, insanların diriltilirken, ilk yaratılışlarındaki gibi olacaklarını haber vermiş[11] bir başka hadiste de “Her kul, olduğu hÂl uzere diriltilir.”[12]buyurmuştur.
Oldukten sonra diriltilme aklen de ispatlanabilir. Ana karnındaki cocuğun gelişmesini tamamlayarak mukemmel bir varlık haline gelinceye kadar gecirdiği gelişme sureci dikkate alındığında, sonsuz kudret sahibi Yuce Allah ’ın insanı diriltmesinin imkÂnsız olmadığı ortaya cıkar.
Kışın kupkuru ve olu olan toprağın baharda yağmur suyuyla canlanıp, ceşit ceşit bitkilerle bezenmesi yeniden diriltilmenin mumkun olduğunu ispatlayan bir başka aklî delildir.
İnsanın, bir ceşit olum sayılabilecek ve kendisinin dunyayla irtibatını kesen uykuya dalışından sonra tekrar uyanması yani hayata donuşu uzerinde tefekkur etse, bunu lutfeden Allah ’ın insanı tekrar diriltmesinin mumkun olduğunu kabul eder.
[1] Nisa Sûresi, 56. ayet
[2] Nur Sûresi, 24-25. ayet
[3] Yasin Sûresi, 78-79. ayet
[4] Hac Sûresi, 5. ayet
[5] Ahkaf Sûresi, 33. ayet
[6] Rum Sûresi, 27. ayet
[7] Hac Sûresi, 5-7. ayet
[8] Yasin Sûresi, 80-81. ayet
[9] Buhari, Tefsir, 39/3; Muslim, Fiten, 141, 142.
[10] Buhari, Tefsir, 39/3; İbn Mace, Cenaiz, 58.
[11] Buhari, Rikak, 45; Muslim, Cennet, 55- 59.
[12] Muslim, Cennet, 83.
Kaynak: İslam Akaidi, Erkam Yayınları


İslam ve İhsan