Kufur nedir, ne anlama gelir? Kufrun ceşitleri nelerdir? İslam ’da kufur etmenin hukmu nedir? İmanı tehlikeye duşuren ve insanı kufre goturen sozler...Kufur; lugatte “ortmek” veya “nîmeti inkar etmek” anlamlarına gelir. Istılahta ise iman etmemek yani İslÂm inanc esaslarına inanmama halidir.
İslÂm inanc esaslarını cahillik sebebi ile bilmemek “cehlî kufur” olarak nitelendirilir. Kufrun en yaygın olarak gorulduğu, İslÂm ’ı inkardan dolayı imÂn etmemeye ise “inÂdî veya inkÂrî kufur” denir.
Kufrun onemli bir diğer ceşidi daha vardır. Bu kufurde, kişi bir soz veya eylemde bulunmuştur. Farkında olmadan ortaya koyduğu hareket halk arasında yaygın olarak kullanılmakta da olabilir. Aslında bu şahıs hareketinden dolayı kendisini İslÂm dairesi dışına cıkarmaktadır. Kendisini hÂl musluman zanneder ve tekrar tecdid-i iman gerektiğini bilmez. Bircok insanın farkında olmadan ayağını kaydıran bu tarz kufre “hukmî kufur” denir.
Akaid kitaplarında “Elfaz-ı Kufur” başlığı altında yer verilen bu kufur ceşidi daha cok Musluman olup da İslÂm ’ın yaşanmadığı toplumlarda gorulur. Bilhassa inanc bilgisini yeterince alamayan insanlar bu tehlikeye cabuk duşerler. Cunku İslÂm dışı kultur değerlerinin hakim olduğu ortamlarda yetişmişlerdir.
İman Muslumanın en kıymetli servetidir. Cunku ahiretteki ebedi hayatının guzelleşmesine vesile olacak kapı odur. Ondan mahrum olarak ote dunyaya gocen insan icin ebedi husran soz konusudur. Onun icin İslÂm insanın olumsuz dunyasını guzelliklerle donatacak tum tedbirleri almış, Muslumanın inancını koruyacak sınırları işaretlemiştir.
Bu sebeple aşağıda sunacağımız “elfaz-ı kufur” olarak nitelenen sozlere karşı dikkatli olunmalıdır. “Elfaz-ı kufr”e dair tesbitler muteber akaid kitaplarında beş başlık altında toplanmıştır. Omer Nesefi rahmetullahı aleyhin bu konudaki tesbitlerinden yola cıkarak hazırladığımız inancı tehlikeye duşuren sozleri şoyle sıralayabiliriz:
ALLAH ’A İMAN KONUSUNDA TEHLİKELİ SOZLER İslÂm inancının temel direği Allah inancıdır. Bu yuzden îman esaslarının ilki “Allah ’a iman”dır. İslÂm, Allah ’a inanc hususunda buyuk titizlik ister.
Musluman kendisini yaratan Rabbine karşı kulluk acziyeti icindedir. Kendisini yoktan var edenin, dunyaya getirtip vucudunu et ve kemikle giydirip, sağlık, akıl, hissiyat verenin Allah olduğunu bilir. Allah her an kendisini gormektedir, “şah damarından da yakın”dır. Her yaptığı hareketi, her sozu gozetildiği duşuncesiyle sarfeder. O ’na guvenir. O ’nun ilmi her şeyi ihÂta etmiştir. Buyuk kudret sahibidir. “Allah ’tan daha adil kim vardır?” Diri bir îmÂn sahibi boyle duşunur.
Musluman olduğunu soylese de inanc savrulmasını yaşayan insan ise Allah ’ın kudretini, ilmini, adÂletini ya tam kavrayamamış ya da Allah inancının yerine başka anlayışlar geliştirmiştir. Nefsi cıkarları, başka bazı varlıkları kutsallaştırma, başıboş hayat tarzı gibi...
İNSANI KUFRE GOTUREN SOZLER İşte Allah ’a iman konusunda insanı kufre goturen sozlerden bazıları:
* “Allah bize zulmediyor”, “Allah beni mi gorup duracak?”, “Ben Allah mallah tanımam”, “Şu işe Allah ’ın bile gucu yetmez”, “Allah ’ın ortağı vardır” gibi sozler soylemek.
* “Allah yukarıdadır, aşağıdadır, ayakta duruyor, oturuyor” gibi Allah ’a mekan izafe etmek.
* “Eğer Allah bana şunu emretseydi yine yapmazdım” veya “Buranın Allah ’ı benim”, “Allah gelse seni elimden alamaz” demek.
* “Allah ’tan korkmaz mısın?” dendiği zaman “korkmuyorum” demek ve bu soz ile cidden Allah ’tan korkmadığını kastetmek.
* Hasta olan birisine “seni Allah unuttu” demek.
* Karısı veya başka birisi icin “Onun hakkından Allah bile gelemez ben nasıl geleyim” demek.
* “Allah bana merhamet etme hususunda cimrilik etti” veya “Allah bana acımıyor” demek.
* Herhangi bir şey icin “Allah ’ın hic işi kalmamış da bunu mu yapıyor veya yaratıyor” demek.
PEYGAMBERE İMAN KONUSUNDA TEHLİKELİ SOZLER Peygamberlere inanmak iman esaslarının ikincisidir. Alemlere rahmet olarak gonderen o guzel elciye inanmamayı veya saygısızlığı İslÂm hoş gormuyor. O ’nun izinden gitme hususunda ozen istiyor.
Peygamberimizle ilgili tehlikeli soz ve davranış sahipleri genellikle O ’nu hayatlarının olcusu olmaktan cıkarmış insanlar oluyor. Onun liderliği yerine başka liderleri onune koyması kişiyi İslÂm ikliminden de uzaklaştırmaya başlıyor. Bircok insan O yuce Peygamberle hidayet bulup, guzellikleri keşfederken kimilerinin O ’na saygısızlık sebebiyle İslÂm ’dan uzaklaşmaları ne kotudur. Bazıları ise “Bana Allah ve Kur ’an” yeter duşuncesiyle elciyi hafif gorerek yanılgıya duşuyorlar. Bu konuyla ilgili birkac ornek:
* Peygamberlerin bir kısmını veya nebiliği sabit olan bir peygamberi inkar etmek.
* “Filan kimse peygamber olsaydı razı olmazdım” demek.
* Peygamberimizin sunnetlerinden veya hadislerinden birisini hafife alıp alay etmek, mutevatir bir hadisi reddetmek veya alaya alır bir tarzda “cok dinledik bunları” demek.
* Herhangi bir işi yapan kimseye yapmaması soylendiği zaman “Peygamber gelse de “yapma” dese veya gokten yapma diye ses duysam yine yaparım” demesi.
KUR ’AN, NAMAZ VE ZİKİR HUSUSUNDA TEHLİKELİ SOZ VE DAVRANIŞLAR İslÂm amentusunun esaslarından birisi de ilahi kitaplara dolayısıyla Kur ’an ’a imandır. Bu konudaki tehlikeli davranış ve sozlerden bazıları:
* Kur ’an ’a saygısızlık anlamına gelecek bir iş yapmak. Yırtmak, ayaklar altına almak.
* Kur ’an ’ın işaret ettiği bir şeyi reddetmek.
* Şarap icerken veya haram olan bir şeyi yerken “Bismillah” diye Allah ’ın adı ile başlamak.
* Kendisine “namaz kıl” denildiğinde cevaben; “Namaz kılacağım ama Allah benim malımı eksiltti, ben de onun hakkını eksilteceğim” demek.
* Kendisine “namaz kıl” dendiği zaman “sonuna kadar bu emri kim yapabilir?” veya “sabret Ramazan gelsin kılarız” yahut “namaz insana ne kazandırır?” veya “namazı rafa koydum” demek.
* Alay etmek icin Kabe ’den farklı bir yone namaza durmak.
* Abdestsiz olduğunu bilerek namaz kılmak.
* Ezan ile alay etmek, hakaret etmek.
* Ramazan ayı yaklaşırken Ramazan ’a kızarak “ağır bir ay geldi” veya “belalı bir ay geldi” demek.
* Kıyameti, oldukten sonra dirilmeyi, kabir azabını, cenneti, cehennemi inkar etmek.
* “Eğer Allah cenneti bana verse, sensiz istemem” veya “filan kişiyle cennete girmem” veya “Allah bana bu işten dolayı cenneti verse istemiyorum” demek.
DİN İLİMLERİNİN ALAYA ALINMASI HUSUSUNDA TEHLİKELİ HALLER İslÂm ’a saygı butunluk arzeder. Musluman bir alime sırf Musluman olduğu icin saygısızlık gostermek inanc acısından tehlikelidir. Cunku burada saygısızlık doğrudan doğruya dine karşı yapılmış kabul edilmektedir. MeselÂ:
* Din alimi kıyafetini giyerek yuksek bir yere oturup alay olsun diye bir şeyler anlatmak. Orada bulunanların da alay olsun diye bir şeyler sorması.
* Din alimlerinin kıyafeti ile alay etmek. “Şu sarık veya cuppe ne kadar cirkin bir şey” demek.
* “Benim şeriatla işim yok, tanımıyorum” demek.
* “Bu nasıl şeriatmış” veya “ben talak malak bilmem” demek.
* “Oğrenilen dînî ve şerî ilimler birer masaldan ibarettir” veya “din alimlerinin soyledikleri boştur, hevÂdır” demek.
DİĞER KONULARDA TEHLİKELİ SOZLER * Kendisine “Musluman değil misin sen” denildiğinde cevaben “değilim” demek.
* Kafiri tebcil etmek. Hatta bir kafire tebcil icin “hocam” demek.
* Yemeğe “sin” “kaf” ile soğmek.
* Hastalığı ağırlaşan kimsenin “Allah ’ım!.. Yeter ki beni oldur. İster Musluman olarak ister kafir olarak” demesi.
* “Haram yemek ne guzel şeymiş” demek.
* Zalim veya Hak ’tan sapmış birisine “Adil” demek.
* Feleğe Allah kastıyla isyan etmek “Beni neden boyle yaptın, şimdi ben ne yapacağım, bize ne kaldı, bizimle alıp veremediğin ne, daha başka derdin yok mu, bu kadere isyan ediyorum, bu kaderi yazan eller kırılsın, bize bu belayı veren utansın” gibi sozler soylemek.
* Kendisine “dunya icin ahiretini terketme” denilen kimsenin cevap olarak “Ben veresiye (ahiret) icin peşin olanı (dunyayı) bırakmam” demesi.
* Kendisine “Gunah işleme ahirette hesaba cekilirsin” denilen kimsenin cevaben “Oradan kim haber veriyor? Oraya gidip donen var mı?” demesi.
* “Allah u Teala falan kimseyi erken oldurdu” veya “Azrail şu kimsenin ruhunu almakta erken davrandı” veya “gec kaldı” demek.
* “Falan kimse bana ne emretse yaparım, gavur ol derse olurum” demek.
* “Bir kimsenin kafir olması hain olmasından daha hayırlıdır” demek.
* Kafirlerin İslÂm ’a uymayan dînî goruş ve hareketlerini beğenmek. Onların kutsal tanıdıkları torenlere iştirak ederek onlara benzemeye calışmak.
* Bir insanın zatı ve rızası icin kurban kesmek.
* Guzel bir kafir kız gorunce “keşke hristiyan olsaydım da şu kızı alsaydım” diye temennide bulunmak.
* İbadet maksadıyla insana secde etmek. Secdeye musade eden de kufre girer.
Gunluk hayatta soylenen buna benzer sozleri coğaltmak mumkundur. Dikkat edilirse yukarıda sıralanan soz veya hareketlerde bulunan kişilerin bir kısmı bilerek dini inanclarla alay etmekte, onu tahkir etmektedirler. Bunlar isimleri Musluman olsa da kendilerini İslÂm ’ın karşı tarafında gormektedirler. Bir kısmı da bilgisizliklerinden belki maksadını aşan buyuk sozler soylemekte, cahilliklerinin kurbanı olmaktalar. Yaptıkları bir alay onların ahiret hayatını karartmaktadır. Peygamber Efendimiz “kişi sabah Musluman olarak evinden cıkar, akşama imanını kaybetmiş olarak doner, akşam mumin olarak evine doner sabah îmanını kaybetmiş olarak cıkar” buyururken îmanla kufur arasında gidip gelen insanın durumunu tasvir etmektedir.
Hangi halde olursa olsun bu durumlar İslÂm oncelikli bir hayat tarzını benimsememekten kaynaklanıyor.
Halbuki Muslumanın, muminin inancı bir kristal vazo gibi koruması, ona kufur bulaşmasını onlemesi hele irtidat sınırına goturecek davranışlardan kesinlikle kacınması gerekir. Bunun yolu da daha İslÂmî cevrelerle birlikte olmak, hayatı onlarla paylaşabilmekten gecer.
Kaynak: Abdullah SÂdık, Altınoluk Dergisi, Sayı: 148


İslam ve İhsan