Hem cismani, hem de ruhani bir varlık olan insan icin dunya hayatı oldukca kısadır. Dolayısıyla, bu kısa dunya hayatında vakit cok buyuk onem arz eder. Peki Ahirette zaman nasıl olacak? Cennet ve Cehennemde zaman nasıl gececek?Allah vakti oyle bir şekilde tanzim etmiştir ki, bunun bir zahiri ciheti, bir de batını ciheti bulunmaktadır.
VAKTİN ZAHİRİ CİHETİ Arz, sahip olduğu kutleye uygun şekilde, kendi ekseni etrafında donmek suretiyle, bir turunda gece ve gunduz olmak uzere, gun meydana gelir. Bununla ilgili olarak, Cenabı Allah, “Goklerin ve yerin yaradılışında, gece ile gunduzun birbiri ardınca gelip gidişinde aklıselim sahipleri icin gercekten acık deliller vardır.” diye buyurmaktadır (Al-i İmran, 194).
Gun boyunca guneş ışınlarının dunyaya aksediş bicimine gore meydana gelen ısı ve ışık değişimleri, gunduzleri cok değerli hale getirirken, geceler de apayrı bir değere sahip olur. Aslında gece boyunca tabiat dinlenme fırsatı bulmaktadır. Bununla ilgili olarak, Allah bize; “Geceyi dinlensinler diye karanlık, gunduzu calışsınlar diye aydınlık olarak yarattığımızı gormediler mi? Doğrusu bunda inanacak toplum icin dersler vardır.” (Neml, 86) diye buyurmaktadır. Dunya kendi etrafında donerken, elips şeklindeki bir yorunge uzerinde de Guneş etrafında doner ve ucer aylık donemlerle mevsimler oluşur. Yıl boyunca, bu yorunge uzerinde Guneşin etrafında donmekte olan dunyanın Guneşe olan mesafeleri, yorungenin bu şekline gore devamlı değişmektedir.
Dunyanın eksenindeki cok hassas bir eğiklik sebebiyle de, kuzey ve guney yarım kurede farklı olmak uzere, dunya yuzeyinin her yerinde, Guneşe olan mesafeler yorunge boyunca surekli değişmektedir. Mukemmel şekilde belirlenmiş olan butun bu değişimlerin ortaya cıkardığı mevsimler, kendi iclerinde de farklılık gosterir. Mesela Kış mevsiminden cıkarken once havanın, sonra suyun ve daha sonra da toprağın ısınmasıyla İlkbaharda meydana gelen canlılığın her safhasında harikulade guzellikler ve nimetler oluşur.
İlkbaharda meydana gelen namutenahi canlılık, yaz mevsiminde bitkilerin nadide urunler sunmasına vesile olmaktadır. Birbirlerinden oldukca farklı bulunan bu urunlerin yaz donemi boyunca olgunlaşmaları ve her bir turunun de, farklı zamanlarda olgun hale gelmeleri, yaz mevsiminde bol ve ceşitli nimetlerin bahşedilmesini sağlar.
Sonbaharda ise, ilkbahardakinin aksine tabiattaki canlılığın azalmaya başlaması ile renklerde meydana gelen değişiklikler ve bu mevsime has nimetler, tabiata farklı bir hususiyet kazandırır.
Kış mevsiminde genellikle dinlenmeye gecen tabiat, iklimdeki değişim sebebiyle yağışlarda da meydana gelen belirgin farklılıklar yuzunden, dunyanın coğu yerinde bembeyaz ortuler oluşur. Yer yuzeyindeki su dengesinin muhafazası acısından da cok onemli olan bu oluşum, tabiata ayrı bir değer kazandırır.
VAKTİN BATINİ CİHETİ Yıl, mevsim, ay, gun ve gecen her anın farklılık gostermesi ve buna gore de, bize bahşedilen nimetlerin buyuk bir zenginlik arz etmesi, aslında vaktin onemini artırırken, kıymetini yeterince bilemeden gecivermesine de sebep olabilir. Nitekim insanoğlu dunyadaki imkÂn ve nimetlere ulaşma yolunda caba sarf ederken, vaktin kıymetini yeterince idrak edememe gibi bir sonuc ortaya cıkabilir. Ancak burada cok daha onemli olan, dunyadaki imkÂn ve nimetlere ulaşmak isterken, hak ve adaletten ayrılmamaktır.
KÂİNATIN YARATILIŞ SEBEBİ KÂinatın yaratılış sebebi olan insan icin bahşedilen vaktin değerlendirilebilmesi acısından, en azından kendisi ve aile efradının rızkını temin gayesiyle calışan insan kendisine bahşedilen vakti değerlendirmiş sayılabilir. Aslında vaktin en iyi şekilde değerlendirilebilmesi icin Cenabı Allah rehber olarak kitaplar ve peygamberler gondermiştir.
MUSLUMANLAR İCİN REHBER En guzel rehber olan Kuran-ı Kerim ve en guzel ornek olan Peygamber Efendimiz ’e uymak gerekir. Nitekim Kuran ve Sunnet yolunda hayatını surduren bir kimse vakti de en iyi şekilde değerlendirmiş olur. Aslında ibadetler, vaktin en iyi şekilde değerlendirilmesi acısından cok onemlidir.
Beş vakit namaz yanında zekÂt, oruc ve hac ibadetleri ile Cuma vakti, kandil gunleri ve nafile ibadetler de vaktin değerlendirilmesi acısından cok onemlidir. Ote yandan tefekkur de, vaktin değerini anlayabilme acısından buyuk onem arz eder. İbadet ve taatlere ozen gostererek yaşayan bir insan, kendisine bahşedilen nimetlere şukreder ve şayet kotu amel işleme cabasında bulunmazsa, bizzat Cenabı Allah ve O ’nun izniyle de ruhani varlıklardan goreceği yardımlarla, kendisine bahşedilen vakit nimetini en guzel şekilde idrak etmiş olur.
CENNETTE ZAMAN NASIL GECECEK? Hem cismani, hem de ruhani bir varlık olan insan icin dunya hayatı oldukca kısadır. Dolayısıyla, bu kısa dunya hayatında vakit cok buyuk onem arz eder. İnsan icin ahiret hayatı ise sonsuz olup, buradaki vakit, dunya hayatındaki vakitten cok farklıdır. Sonsuz olan Cennet hayatında nimetler de sınırsız ve fevkalade guzel oldukları icin, orada vakit cok buyuk onem arz etmektedir. Cennet hayatındaki vakit, Mahbubumuz olan Allah ’ı gorebilme sıklığı ile cok buyuk değer kazanır. Cunku Cennet ’te herkesin Allah ’ı gorebilme sıklıkları aynı değildir.
CEHENNEMDE ZAMAN NASIL GECECEK? Cehennem hayatında da vakit buyuk onem arz etmektedir. Orada sınırlı bir zaman kalacaklar icin aynı olmayan bu sureler, Cehennem hayatındaki vakti onemli kılmaktadır. Allah muhafaza buyursun, orada daimi olarak kalacaklar icin vakit hic bitmeyen bir azap demektir.
Kabir hayatı da, insanların hallerine gore Cennet ve Cehenneme benzer bir durum arz eder. Orada artık dunyadaki vaktin gecerliliği de ortadan kalkmış olur.
Kaynak: Kazım Kara, Altınoluk Dergisi, Sayı: 385


İslam ve İhsan