Osman Nûri Topbaş Hocaefendi, Peygamber Efendimiz'in "ÎmÂnınızı tÂzeleyiniz!" hadis-i şerifinden bahsediyor...İMAN NASIL TAZELENİR? Bir gun Allah Rasûlu -sallÂllahu aleyhi ve sellem-:
“–ÎmÂnınızı tÂzeleyiniz!” buyurmuşlardı.
AshÂb-ı kirÂm hazretleri:
“–Ey AllÂh ’ın Rasûlu, îmÂnımızı nasıl tÂzeleyelim?” diye sordular. Rasûlullah -sallÂllahu aleyhi ve sellem-:
“–«لَآ إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ» (LÂ ilÂhe İllÂllah) sozunu cokca tekrarlayınız!” cevabını verdiler. (Ahmed, II, 359; HÂkim, IV, 285/7657)
Kelime-i Tevhid'İn faziletleri icin tıklayınız... ÎMÂNINIZI YENİLEYİN
Bazı gunleri CenÂb-ı Hak lûtuf olarak ikram etti, ihsÂn etti. Gun icinde seherler buyuk bir ikram.
وَالْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْاَسْحَارِ (“…Seherlerde istiğfÂr ederler.” [Âl-i İmrÂn, 17]) buyuruyor. Seherlerde davet ediyor. Seherlerde rûhÂnîleşecek, gonlu, kalbi rûhÂnî gıd ile dolduracak ki gunduzleri nefsin musallat olan kerahatlerine karşı mukÂvemet gosterecek. Ezilmeyecek gunahlar altında, gunahlara meyletmeyecek ki o seher dolacak kalp.
Kelime-i tevhîd ile dolacak. Efendimiz;
“ÎmÂnınızı tecdîd edin, yenileyin.” buyuruyor. (Bkz. Ahmed, II, 359; HÂkim, IV, 285/7657) Kelime-i tevhîdi hatırlayacak.
Rasûlullah Efendimiz ’i hatırlayacak. En buyuk peygambere ummet olduk. O ’nunla beraber olmayı ne kadar istiyoruz?
İstikbÂlimizi hatırlayacak.
يَحْذَرُ الْاٰخِرَةَ
(“…Âhiretten korkan (cekinen)…” [ez-Zumer, 9]) Bir Âhireti unutmayacak, bir kabri unutmayacak.
Kurtuluş nedir? CenÂb-ı Hakk ’ın lûtfuna, rahmetine kavuşmak. Bir du hÂlinde yaşayacak.
VelhÂsıl seherler ayrı bir guzellik bir mu ’min icin. Tabi zor. Bilhassa yaşlandıkca insan, birtakım tÂkat kesilir, kalkış zor olur. Gencken de insan farkına varmaz, gec yatar, vs. yapar, o seher vakti, o bereketli bahar yağmurlarının yağdığı zamanlar, boşa gider. O bahar yağmuru, kayalar uzerinden denizlere yağar, ziyan olur gider.
CenÂb-ı Hakk ’ın bu… Seherler bir lûtuf, gun icinde lûtuf. Cumalar bir lûtuf, rahmetin tecellî ettiği anlar. Sene icinde de uc aylar ayrı bir lûtuf. Bu ay buyuk bir rahmet ayı, diğer aylardan farklı olarak.
اَللّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فيِ رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا رَمَضَانَ
Efendimiz buyuruyor. Yani:
“AllÂhʼım! Receb ve ŞÃ‚bÂn ’ı bize mubÂrek kıl (bereketli gecmesini nasîb eyle ki) bizi RamazÂn-ı Şerîfʼe kavuştur!” (TaberÂnî, Evsat, IV, 189; Beyhakî, Şuab, V, 348. Krş. Ahmed, I, 259)
Yani RamazÂn-ı Şerîf ’e mulÂkî olabilmek. Rahmetin butun gucuyle tecellî ettiği ay. Tabi o aya hazırlanabilmek.
Nasıl talebeler imtihana hazırlanırlar, kendilerini o imtihana, derse kendilerini konsantre ederler. Ticaret ehli, sanayi ehli seminerler yapar, vs. yapar. Bir ticaretin hedefine vÂsıl olmaya, bir kazanca nÂil olmak icin butun gayretlerini gosterirler. Sporcular kamplara cekilir. O gireceği maca hatt “kader macı” derler ona. Birinciliği elde edebilmek icin butun, kendilerine ihtilÂttan men kararı alırlar. Kamplara cekilir, dışarıyla goruşmezler.
Demek ki bu, muslumanlar icin de, AllÂh ’a yaklaşmak isteyenler icin de Receb ve ŞÃ‚bÂn ayı boyle bir ay. Kalp, Ramazan ’a hazırlanacak. Ramazan ’da bereketli yağmurlar inecek o kalbe. O kalp rûhÂniyetle dolacak.
Efendimiz buyuruyor:
“Siz RamazÂn-ı Şerîf ’in ne olduğunu bilseydiniz, bitmesini arzu etmezdiniz.” buyuruyor. (Bkz. Heysemî, c. III, sf. 141)
Yine bu ayda RegÂib kandili var. MÂlum, perşembeyi cumaya bağlayan gecedir. Sırf Efendimiz ’e, diğer peygamberlerde yok, bir MîrÂc… Efendimiz ’e t CenÂb-ı Hak sonsuzluğa doğru bir mesafe aldırdı. Yedi semÂnın otesine gecti. CenÂb-ı Hak ’la mulÂkî oldu. Yine o da bu Receb ayının icinde oldu, MîrÂc gecesi. Bu da yalnız Efendimiz ’e Âit bir gece. O gecede namaz farz oldu.
Buyrulur:
“Goncaları gul yapan, uzerine yağan bereketli yağmurlardır.”
Bu uc aylar da gonulleri gule ceviren bereketli bir mevsimdir, omrun bereketidir. Yani Hakk ’a rÂm olma mevsimidir. Muhabbetin zirvesi, “el-Vedûd” Allah ve Rasûl ’une olan muhabbettir. Eğer o muhabbet olmazsa -Allah korusun- omur bir gaflette gecmiş olur. Gaflet nedir o zaman? Gozunun onune iki parmağını koy, işte gaflet odur. Yani bir şey gorebilir misin? Goremezsin. Yani yine gaflet, hakîkate karşı kalbe bir perde cekilmesidir. Nedir? Gunahlara yani mayın tarlasına pervÂsızca koşmaktır. Nedir? Ucurumların kenarında dikkatsizce dolaşmaktır.
MevlÂn ’nın tÂbiriyle nedir? Kuzunun kurda sevdalanmasıdır, gunahlara sevdalanmasıdır.
VelhÂsıl gaflet, kulun ebedî hayatına zehir sacan mÂnevî bir hastalıktır.
Onu, en oz tabiriyle, kulun kendisini yok(tan var) eden CenÂb-ı Hakk ’a karşı gafil kalmasıdır, Rabbini unutmasıdır.
Zaten Rab unutulduğu zaman gunah işlenir. Ofkeli Ânında bir yumruk atarken, bir dedikodu ederken besmele cekilmez. Rab unutulduğu zaman yapılır bunlar. Onun icin CenÂb-ı Hak:
“AllÂh ’ı unutan, AllÂh ’ın da kendilerini unutturduğu kişiler gibi olmayın (buyuruyor). Onlar yoldan cıkan kimselerdir.” (el-Haşr, 19)
Yani yine gaflet; anlık zevkler uğruna ebedî bir saÂdeti felÂkete uğratmak, fÂnî olan dunya hayatını, bÂkîye tercih etmek, yani sonsuz Cennet hayatını tercih etmemek. Buyuk bir ahmaklık, hamÂkat, en buyuk ahmaklık bu. Allah korusun, CenÂb-ı Hak muhafaza buyursun!
Yani gaflet, boyle bir ahmaklık olmuş oluyor. Hatt MevlÂn bir hikÂye ile anlatır bunu. MevlÂn mucerred hÂdiseleri muşahhas hÂle getirir. Ahmaklığı şu şekilde anlatır. Yani gÂfil olmak, dunyaya rÂm olmak, Âhireti unutmak… Misalde şoyle anlatır hikayesinde:
Hazret-i Îs Rûhullah, hızlı hızlı koşar. Yanındaki kişi der ki:
“–Ey Rûhullah der, normal yuruyordunuz der, sizi boyle koşturan nedir?” der.
“–Yahu bırak der, ne olursun der, bırak ben kacayım!..” der.
“–Yahu kimden kacıyorsun der, aslan mı var, kaplan mı var, yılan mı var arkanda, kimden kacıyorsun?” der.
“–Yahu bırak der, daha beteri var.” der.
“–Nedir daha beteri?”
“–Arkamda bir ahmak var der, kalbi katı bir insan var der. Gafil bir insan var der, ondan kacıyorum.” der.
“–Ey Rûhullah der. Sen der, oluye ufledin olu dirildi der. ÂmÂya okudun, ÂmÂnın gozleri gordu der. Şu ahmağa da okusana!” der.
“–Yok der, ahmaklık bir hastalıktır der. Ona belki 100 kere okudum hic faydası olmadı.” der.
Demek ki gafleti bertaraf etmeyi bilenlerden olmak.
VelhÂsıl insan, bir cenaze gordu, bir tabut gordu; dÂim şunun idrÂki icinde olacak:
“O tabutun icinde bugun ben olabilirdim. Yarın sen olacaksın. Fakat bugun de ben olabilirdim…” Yani bunun bir idrÂki icinde bulunabilmek.
Onun icin Allah ve Rasûl ’une olan muhabbet, insan rûhunun pırlantası… NÂ-ehil olanlara olan muhabbet de onlara muhabbet beslemek de, bu pırlantanın cop tenekesine duşmesi gibidir, ziyan edilmesidir.
Sokağa duşmuş, cop tenekesine duşmuş bir pırlantanın hÂli de ne hazindir!? CenÂb-ı Hak o muhabbeti veriyor, sen o muhabbeti bertaraf edip ters yonde kullanıyorsun -Allah korusun-.
Efendimiz ’i her şeyden once Rasûlullah Efendimiz ’i ustun tutmak, emsalsiz bir aşk ve muhabbetle sevmek, îmÂnın kemÂlindendir. Yani îman dediğimiz zaman ne hatıra gelecek; îman, lÂyıkına muhabbet, mustahakkına nefret.
Tebbet Yed Sûresi niye indi? CenÂb-ı Hak niye burada Ebû Leheb ’e bir lÂnet var “elleri kurusun” buyuruyor. O neydi o? Allah ve Rasûl ’une duşmandı. Demek ki îman da buradan kaynaklanıyor.
“Allah Rasûlu ’nun yanında bulunanlar, kuffÂra karşı şedid…” (Bkz. el-Fetih, 29) buyuruyor CenÂb-ı Hak. Îman, lÂyıkına muhabbet, mustahakkına nefret. LÂyıkına muhabbet, AllÂh ’a muhabbet, Rasûl ’une muhabbet, din kardeşine muhabbet, Kur ’Ân ’a muhabbet ve onun zıddı olan her şeyden de uzaklaşabilmek.
Bu ay, Receb ayı, ŞÃ‚ban ayı, RamazÂn-ı Şerîf, ummet-i Muhammed olmanın nîmetini yeniden tefekkur etme mevsimi.
124 bin peygamberin en buyuğu, biz Rasûlullah Efendimiz ’e meccÂnen ummet olduk. Yani bir kur ’a cekilmedi “hangi peygambere ummet olacaksın” diye. Fakat CenÂb-ı Hak “rahmeten li ’l-Âlemîn” olan bir peygambere bizi ummet kıldı.
Efendimiz o kadar merhametli ki:
“Ben diyor, kabrimde de «ummetî, ummetî» diyeceğim (buyuruyor). İsrÂfil Sûr ’u ufurunceye kadar bu «ummetî, ummetî» devam edecek.” buyuruyor. (Bkz. Ali el-Muttakî, Kenzu ’l-UmmÂl, XIV, 414)
“Sizi (diyor) Havz kenarında bekleyeceğim (diyor). Fakat Sunnet ’e uymayanlara da onlara da uzaklaş diyeceğim.” diyor. (Bkz. Muslim, Hac, 147; Ebû DÂvûd, MenÂsik, 56)
Efendimiz, insanda tecellî eden bir sanat hÂrikası. Butun insanlara, butun asırlara bir numûne, usve-i hasene, ornek…
Fakat uc şart da olacak, o ornek, Rasûlullah Efendimiz ’i ornek alan kişilerin uc vasfı olacak:
Birincisi; “…AllÂh ’a yaklaşmayı umanlar…” (el-AhzÂb, 21)
Yani CenÂb-ı Hak ’la beraber olmanın gayreti icinde olanlar. DÂimÂ:
“Allah beni goruyor…” Kalpte bu idrak olacak.
“…Âhirete kavuşmayı umanlar…” (el-AhzÂb, 21)
Zerrelerin hesabı verilecek.
“Kitabını oku! Bugun (sana hesap sorucu olarak) nefsin kÂfîdir.” (el-İsrÂ, 14) denilecek. Ekranların indiği bir Ânı hatırlamak.
Ucuncusu: “…AllÂh ’ı cok cok zikredenler icin, Allah Rasûlu ’nde usve-i hasene (ornek şahsiyet, ornek karakter) vardır.” (el-AhzÂb, 21) buyruluyor.
CenÂb-ı Hak; وَاِنَّكَ لَعَلٰى خُلُقٍ عَظِيمٍ buyuruyor. “En yuce bir (en muhteşem bir) ahlÂk uzeresin.” (el-Kalem, 4) buyuruyor.
İki cihan saadetinin en buyuk rehberi. Dunyada da saÂdet O…
SahÂbede hasta vardı, fakir vardı, zengin vardı, sağlam vardı, yetim vardı, dul vardı, vs. vardı… Fakat onlar en buyuk bir lezzeti tattı.
Oyle bir lezzet duydu ki, bu lezzetin mukÂbili olarak da:
“Y RasûlÂllah! Emret; canım, malım, her şeyim Sana fed olsun!..” dediler.
Gozlerinde dunya kuculdu, ukb muhteşem hÂle geldi.
عَلٰى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
“Sen doğru yol uzerindesin.” (YÂsîn, 4) buyruluyor.
Yine CenÂb-ı Hak Nis Sûresi ’nin 80. Âyetinde:
مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ اَطَاعَ اللّٰهَ
“Kim Allah Rasûlu ’ne itaat ederse AllÂh ’a itaat etmiş olur...”
İki itaat birleşiyor.
İmam Ahmed ibn-i Hanbel Hazretleri diyor ki:
“Ben diyor, 33 yerde Kur ’Ân-ı Kerîm ’de, AllÂh ’a itaatle Allah Rasûlu ’ne itaatin birleştiğini gordum.” buyuruyor.
Onun icin Sunnet-i Seniyye bu kadar muhim hayatımızda.
AshÂb-ı kirÂm; ne vaciptir, ne sunnettir, ne farzdır sormazdı. Efendimiz ’i ayniyyen (takip ederlerdi).
“Benim kıldığım gibi namaz kılın.” buyurdu Efendimiz. (Bkz. BuhÂrî, EzÂn, 18) O ’nun kıldığı gibi kılmaya calışırlardı. O ’nun hÂliyle hÂllenmeye gayret ederlerdi.
Bu nasıl olacak? Bu, muhabbetle olacak. Peki bu muhabbet nasıl teşekkul edecek? TakvÂda mesafe aldıkca bu rahmet teşekkul edecek, bu muhabbet teşekkul edecek.
Muhabbet nedir? İki kalp arasında bir cereyan hattıdır. İşte ashÂb-ı kirÂm bu cereyan hattını kurdu. Dunyanın en mesut insanları hÂline geldi.
Yine buyuruyor CenÂb-ı Hak:
“Rasûlum, de ki (ummete, biz dahil, kıyÂmete kadar gelen ummet) eğer AllÂh ’ı seviyorsanız bana tÂbî olun ki Allah da sizi sevsin, gunahlarınızı mağfiret etsin. Allah gafurdur, rahîmdir.” (Âl-i İmrÂn, 31)
Onun icin hayatımızın her safhasında ornek almaya mecburuz. Aile hayatında ornek alacağız. O ’nun aile hayatı nasıldı? Bir israf var mıydı, bir oburluk var mıydı? O yuvada bir dedikodu vs. bir haset var mıydı?..
Ne vardı o yuvada? Rız vardı, takv vardı…
VelhÂsıl bu cihan, Âhiretin sonsuzluğu karşısında deryada bir damla misÂli. Hayatın şaşkın bir yolcusu olmamak ve olumden sonra Cennet yurduna vÂsıl olmak isteyen kimse icin O, usve-i hasene, ornek şahsiyet, ornek karakter olmuş oluyor…
İslam ve İhsan