“Allah (c.c) zamandan ve mekandan munezzehtir.” Ne demek? Nasıl anlamalıyız?Allah ’ın zaman ve mekÂndan munezzeh oluşu, O ’nun hicbir şekilde zaman ve mekÂnla ilişkilendirilmemesi demektir. Zira zaman ve mekÂn mahlûk yani “yaratılmıştır. Allah ise yaratıcıdır. Dolayısıyla O yaratılmışlara has ozelliklerden munezzeh yani uzaktır. Biraz daha acarak ifade etmek gerekirse, “mekÂn” varlık ve nesnelerin bulunduğu yerdir. Soz gelimi bir meyve ağacta, ağac bahcede, bahce bir bolgede, bolge dunyada, dunyamız guneş sisteminde, guneş sistemi galakside, galaksiler uzayda bulunmaktadır. Bunların hepsi mahlûk, yani yaratılmış bir şeydir. Zamana gelince bu, varlıklardaki hareketliliğin birimsel olarak ifade edilmesi olup varlıktan ayrı bir şey değildir. Sonucta bu da mahlûk yani yaratılmış bir şeydir.
Allah ise her şeyi var eden, yaratandır (En ’Âm, 6/102). “O gokleri ve yeri yaratandır…” (FÂtır, 45/1) O hÂlde Allah, her ceşit zaman ve mekÂn kayıtlarından uzaktır.
Kaynak: Diyanet Fetva Kurulu
İslam ve İhsan