Allah, kelÂm sahibidir. Bunun icin sese, harflere ve bu harflerden meydana gelen kelime ve cumleleri tertiplemeye muhtac değildir. O ’nun konuşması, harften de sesten de munezzehtir; insanların soz ve konuşmasına asl benzemez. Zîr insanların konuşması, O ’nun kelÂmından nasîb alarak gercekleşir.Yûnus ne guzel soyler:
Ey sozlerin aslın bilen
Gel, di bu soz kanden gelir?
Soz aslını anlamayan,
Sanır bu soz benden gelir!
CenÂb-ı Hakk, kelÂm sıfatı ile emir, nehiy ve diğer murÂdını meleklerine, peygamberlerine ve insanoğluna, hatt diğer butun mahlûkÂta bildirir. Esasen O ’nun bir varlığı yaratışı da «Ol!» emriyle gercekleştiğinden bir mÂnÂda zÂtındaki kelÂm sıfatının vÂsıtası ile tahakkuk etmiş olur. KelÂmdaki bu kudretin bir kırıntısı, insanoğluna nasîb kılınan kelÂmda da vardır. Bunu bir şiirinde Yûnus Hazretleri şoyle ifade eder:
Soz ola kese savaşı,
Soz ola kestire başı,
Soz ola ağulu aşı
Bal ile yağ ede bir soz!
Butun ilÂhî kitaplar, kelÂm sıfatının taallukuyla zuhûr etmiştir. Bu kitapların peygamberlere gonderilişindeki vahiyler melek vasıtasıyla olduğu gibi bazen sayısız hicÂb arkasından doğrudan doğruya da olmuştur. Bu, Âdet AllÂh ile bir konuşmadır. Âyet-i kerîmede buyurulur:
“AllÂh bir insanla ancak vahiy yoluyla veya hicÂb arkasından konuşur, yahut bir elci gonderip izniyle ona dilediğini vahyeder. O yucedir, hakîmdir.” (eş-ŞûrÂ, 51)
HZ. MÛSÂ'NIN ALLAH İLE KONUŞMASI “... AllÂh hitap ederek Mûs ’ya konuştu.” (en-NisÂ, 164)
CenÂb-ı Hakk, Mûs -aleyhisselÂm- ile dil veya ses gibi maddî bir vÂsıtayla değil, ezeldeki kelÂm sıfatı ile konuştu. Hazret-i Mûs ’nın yanında şÃ‚hid olarak getirilen yetmiş kişi ve CebrÂîl -aleyhisselÂm-, bu ilÂhî konuşmayı duymadılar ve hissetmediler. Mûs -aleyhisselÂm-, bu ilÂhî tecellînin karşısında kendisinden gecti. DunyÂda mı, Âhırette mi olduğunu unutarak zaman ve mekÂnın dışına cıktı. Kendisinde, buyuk bir aşk, vecd ve istiğrÂk icinde CenÂb-ı Hakk ’ın zÂtını gormeye şiddetli bir arzu uyandı. MukÂbilinde CenÂb-ı Hakk ’tan:
“Beni asl goremezsin!” fermÂn-ı ilÂhîsi tecellî etti.
Mûs -aleyhisselÂm-, gayr-i irÂdî olarak ısrarına devÂm edince, CenÂb-ı Hakk, dağa nazar etmesini, şÃ‚yet onu yerinde gorebilirse, kendisini de muşÃ‚hede edebileceğini bildirdi. RivÂyetlere gore sayısız hicÂbların arkasından CenÂb-ı Hakk ’tan bir nûr, sızıntı hÂlinde dağa aksetti. Dağ infilÂk etti. Bu dehşetten Mûs -aleyhisselÂm- bayıldı. Ayıldığında haddi aştığı icin CenÂb-ı Hakk ’ı tesbîh ederek istiğfÂr etti. Mûs -aleyhisselÂm- eğer bayılmasaydı, dağ ile birlikte o da infilÂk ederdi.
SİDRETU'L MUNTEH Diğer taraftan CebrÂil -aleyhisselÂm- gibi buyuk bir melek de mi ’rÂc gecesi sidretu ’l-muntehÂda Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’e:
“–YÂ RasûlallÂh! Benim hudûdum buraya kadar. Buradan oteye tek başına gideceksin. Eğer bir adım ileri gecersem, yanar kul olurum!” demiştir ki, aynı hakîkate mebnîdir.
Bu hususta şu fÂnî Âlemde en geniş vus ’at, Âlemlerin Efendisi olan Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’e verilmiş ve O, mi ’rÂc ile şereflenmiştir. Âlemlerin Efendisi Peygamberimiz -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-, o gece husûsî bir vuslat ve mukÂlemeye mazhar olmuştur. YÂni Mûs -aleyhisselÂm- ’daki «; Beni asl goremezsin!» sırrı, O ’nda «birleştirilmiş iki yay arası veya daha az» mesÂfe olarak bildirilen keyfiyetiyle kullarca telÂkkîsi muhÂl ve mahrem olan bir vuslat ve musÂhabet olarak tecellî etmiştir.
AllÂh TeÂl ’nın kelÂm sıfatı hicbir kelÂma benzemediği icin mÂn bakımından da her turlu kelÂmın mahdûdiyetinden de munezzehtir. O ’nun kelÂmından bizim dunyÂmıza akseden ve zÂhirde bize birkac mÂnÂsı fÂş olan ilÂhî beyÂnı, gercekte sonsuz bir mÂn deryÂsını muhtevîdir. Bunu bizzÂt CenÂb-ı Hakk, şoyle ifÂde eder:
“De ki: Rabbimin sozleri icin derya murekkep olsa ve bir o kadar da ilÂve getirsek dahî, Rabbimin sozleri bitmeden once deniz tukenecektir.” (el-Kehf, 109)
“Şayet yeryuzundeki ağaclar kalem, deniz de arkasından yedi deniz katılarak (murekkep olsa) yine AllÂh ’ın sozleri (yazmakla) tukenmez. Şuphe yok ki AllÂh mutlak gÂlip ve hikmet sahibidir.” (Lokman, 27)
Var olan butun kelÂmlar CenÂb-ı Hakk ’ın kelÂm sıfatının birer tecellîsidir. Boylece AllÂh TeÂlÂ, kelÂm sıfatındaki sonsuz kudreti tezÂhur ettirmekte, ayrıca kendi yuce ism-i şerîfini sayısız lisÂn ile zikrettirmektedir. O, cansız zannedilenler de dÂhil her mahlûka kelÂm sıfatından ayrı bir lisÂn bahşetmiştir. LisÂn-ı hÂl denilen mÂn budur. Âyet-i kerîmede buyurulur:
“Yedi gok, yer ve bunlarda bulunan her şey O ’nu tesbih eder; O ’nu hamd ile tesbih etmeyen hic bir şey yoktur; fakat siz onların tesbihlerini anlamazsınız...” (el-İsrÂ, 44)
Bu Âyet-i kerîmenin sırrını mudrik olarak Yûnus Emre Hazretleri, şu terennumde bulunur:
Şol cennetin ırmakları
Akar AllÂh deyu deyu
Cıkmış İslÂm bulbulleri
Oter AllÂh deyu deyu
Salınır Tûb dalları
Kur ’Ân okur hem dilleri
Cennet bağının gulleri
Kokar AllÂh deyu deyu
Kaynak: Osman Nûri Topbaş, İslam İman İbadet
İslam ve İhsan
ALLAH'IN KULLARINA YAKINLIĞI