İmanın gecerli olmasının şartları nelerdir? İmanın gecerli olması icin gerekli olan şartlar.İmanın gecerli olması ve sahibini ahirette kurtuluşa erdirebilmesi icin şu uc şartın bulunması gereklidir.
1. İman etmenin dunya hayatından umit kesme (yeis) sırasında olmaması. Daha once mu ’min olmayan kimsenin, hayattan umidini kestiği son nefesinde, uğrayacağı azabın farkına varıp “iman ettim” demesi, gecerli bir iman sayılmaz. Cunku bu durumda kişi akıl ve serbest iradesiyle karar vermiş sayılmaz. Kur ’an-ı Kerîm ’de şoyle buyurulur: “Artık o cetin azabımızı gordukleri zaman, ‘Allah ’a inandık ve O ’na ortak koştuğumuz şeyleri inkÂr ettik ’ derler. Fakat azabımızı gordukleri zaman, imanları kendilerine bir fayda vermez. Allah ’ın kulları hakkında suregelen kanunu budur. İşte kÂfirler burada husrÂna uğramışlardır.” [1]
2. Mumin, iman esaslarından birini inkÂr eden bir tutum icinde bulunmamalıdır. Buna gore, bir kimse butun peygamberleri tasdik ettiği halde, Hz. Muhammed ’in peygamberliğini inkÂr etse mu ’min sayılamayacağı gibi; kesin bir farzı inkÂr etmek veya kendi isteğiyle puta tapmak gibi, bir olan Allah ’ı yalanlama ile de dinden cıkar. İman bir butun olup, inanılması gereken bir esası inkÂr etmek, butun dini inkÂr etmek anlamına gelir.
Dinin bir bolumune iman edip, bir bolumunu inkÂr edenler hakkında Cenab-ı Hak şoyle buyurur: “Şuphe yok ki, Allah ’ı ve peygamberlerini inkÂr edenler, Allah ile peygamberlerinin arasını ayırmak isteyenler, “Bunlardan kimine inanırız, kimini de inkÂr ederiz” diyerek, ikisi arasında bir yol tutmak isteyenler, işte onlar gercekten inkÂrcıdırlar. Biz o inkÂrcılara alcaltıcı bir azap hazırlamışızdır.” [2]
3. Mu ’min, Allah ’ın rahmetinden ne umitsiz ne de emin olmalıdır. Korku ile umit arasında bulunmalıdır. Bir mu ’minin işlediği gunahların cokluğundan veya işlerinin ters gitmesinden dolayı Allah ’tan umit keserek, artık “ben Cehennemlik oldum” inancına kapılması caiz olmadığı gibi, yaptığı guzel ameller yuzunden “artık ben Cennetlik oldum” diyerek aşırı bir iyimserliğe kapılması da uygun değildir. Cunku insan yaşadığı surece, her an iradesine yon verme, iyiliklere yonelme ve daha once Cehennemlik amellerin sahibi iken bunları, lehine cevirme guc ve yeteneğine sahiptir.
Kur ’an ’da şoyle buyurulur: “Doğrusu kÂfirlerden başkası Allah ’ın rahmetinden umit kesmez.” [3] “Fakat buyuk zararı goze alanlar topluluğundan başkası, Allah ’ın azabından emin olmaz.” [4]
Dipnotlar:
[1] Mu ’min, 40/84, 85.
[2] NisÂ, 4/150-151.
[3] Yûsuf, 12/87.
[4] A ’rÂf, 7/99.
Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Donduren, Delilleriyle İslam İlmihali, Erkam Yayınları


İslam ve İhsan