Peygamber efendimiz veda haccında bayram sabahı Aka ’be cemresini taşladıktan sonra Mina ’ya donmuş, kurbanlarını kesmiş, sonra tıraş olmuştur. Aynı gunu KÂ ’be ’ye gitmiş ve ziyaret tavafını yapıp Mina ’ya geri gelmiştir (Muslim, Hac, 333, I,947.)
Taş atma, kurban kesme ve tıraş olma menÂsiki arasında Peygamber efendimizin takip ettiği sıraya uymanın vÂcip veya sunnet oluşu konusunda muctehitler farklı goruşler ortaya koymuşlardır.
Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed ile ŞÃ‚fiî, MÂlikî ve Hanbelî mezhebine gore tertibe uymak sunnettir. Bu tertibe uyulmadığı takdirde her hangi bir ceza gerekmez. Buna şu hadis delildir:
Sahabeden biri Hz.Peygamber ’e,
- “Şeytan taşlamadan ziyaret tavafını yaptım, (olur mu?) diye sordu. Hz.Peygamber,
- “Zararı yok, (bir şey gerekmez)” buyurdu. Bir başka sahÂbî,
- “Kurban kesmeden tıraş oldum, (bir sakıncası var mı?) diye sordu.Hz.Peygamber,
- “Zararı yok, (bir şey gerekmez)” buyurdu. Bir başka sahÂbî,
- “Şeytan taşlamadan kurban kestim, (ne dersiniz?) dedi. Hz. Peygamber,
- “Zararı yok, (bir şey gerekmez)” buyurdu. (BuhÂrî, el-Eyman ve ’n-Nuzur, 15, VII, 226; Hac, 135, II, 187. Halebî, İbra- him b. Muhammed b. İbrahim, Multeka ’ l-Ebhur, I, 210, Thk.Vehbi Suleyman Ğavucî el-ElbÂnî, Beyrut, 1989. KinÂnî, III,1171-1173; Makdisi, eş-Şerhu ’l- Kebir, V. 63.)
Hadis-i şerîften anlaşıldığına gore bir kimse once taş atıp, ardından kurban keserek tıraş olabileceği gibi kurbanı kestikten sonra taş atıp tıraş olabilir veya tıraş olduktan sonra taş atıp kurban kesebilir.
Ebû Hanîfe ’ye gore, bunların ilk ucunde Hz. Peygamber ’in takip ettiği sıraya uymak vÂciptir. Aksi halde dem gerekir. Ancak, ifrad haccı yapanların nÂfile kurban kesmeleri durumunda tertibe uymaları vÂcip değil, sunnettir. (İbn Âbidîn, II, 555.)
MÂlikî mezhebine gore Aka ’be Cemresi ’ne taş atmanın, tıraş ve tavaftan once yapılması vaciptir. (KinÂnî, III, 1173.)
Ziyaret tavafını taş, kurban ve tıraştan sonra yapmak ittifakla sunnettir.
Tertibe uymak isteyen kimse eğer ifrad haccı yapıyorsa Aka ’be Cemresi ’ne taşlarını atıp tıraş olduktan sonra, temettu‘ veya kırÂn haccı yapıyorsa taş atıp kurbanlarını kestik- ten sonra tıraş olup ihramdan cıkar.
Tıraş olabilecek duruma gelen kimseler saclarını kendileri tıraş edebilecekleri gibi henuz kendileri tıraş olmadan başka ihramlı olan kimseleri de tıraş edebilirler. Fakat tıraş olmadıkca veya saclarını kısaltmadıkca ihram yasaklarını işleyemezler.
KAYNAK: Diyanet Hac İlmihali, DİB Yayınları, 2013, Ankara
İslam ve İhsan