Revatib sunnet nedir, neye denir? Revatib sunnetler hangileridir?Bir vakti bulunan nÂfile namazlara revÂtib sunnetler denir. Bunlar belli bir duzen ve tertip icinde, beş vakit farz namazlarla birlikte kılındığı icin bu şekilde adlandırılmıştır. Bunların bazıları muekked, bazıları gayr-i muekked sunnettir.
Sunnet-i muekkede olan nÂfile namazlar kısaca "sunnet" diye, gayr-i muekked olanlar ise "mustehap" veya "mendup" diye adlandırılmıştır. Ramazan ayında yatsı namazından sonra kılınan teravih namazı da, sunnet-i muekkede turundendir ve ramazan ayına mahsus olmak uzere teravihten sonra duzenli olarak kılındığı icin aynı zamanda revÂtib kapsamında yer alır.
VAKİT NAMAZLARIYLA BİRLİKTE KILINAN SUNNETLER Farzlara tÂbi nÂfile namazlar; sabah namazının farzından once iki; oğle namazının farzından once dort, farzından sonra iki; ikindi namazının farzından once dort; akşamın farzından sonra iki; yatsının farzından once dort, farzdan sonra iki olmak uzere toplam 20 rek‘attır. Cuma namazının farzından once ve sonra kılınan dorder rek‘atlık nÂfile namazlar da farzlara tÂbi nÂfile kapsamında yer alır. Bunların bir kısmı muekked, bir kısmı gayr-i muekkeddir.
MUEKKED SUNNETLER Sabah, oğle, akşam ve cuma namazının sunnetleri ile yatsının son sunneti muekked sunnettir. Hz. Peygamber bunları daima kılmış, ender olarak terketmiştir. Mumkun oldukca bunlara riayet etmelidir. ŞÃ‚fiî mezhebine gore muekked sunnetler, sabahın farzından once iki, oğlenin farzından once ve sonra ikişer, akşamın farzından sonra iki ve yatsının farzından sonra iki olmak uzere toplam 10 rek‘attır. Cuma namazının farzından once ve sonra kılınan ikişer rek‘at sunnet de muekked sunnettir.
GAYR-İ MUEKKED SUNNETLER İkindi namazının sunneti ile yatsı namazının ilk sunneti gayr-i muekkeddir. Peygamberimiz bunları bazan kılmış bazan terketmiştir. Bunları da kılmaya calışmalı, kılmamayı alışkanlık haline getirmemelidir.
ŞÃ‚fiî mezhebine gore, oğlenin sunnetlerini dorder rek‘at kılmak, ikindinin farzından once dort rek‘at, akşamın farzından once iki rek‘at namaz kılmak gayr-i muekked sunnet sayılmıştır. Cuma namazının sunnetlerini dorder rek‘at olarak kılmak da boyledir. Hanefîler'den farklı olarak ŞÃ‚fiîler'de, yatsının farzından once dort rek‘at sunnet yoktur, buna mukabil yine Hanefîler'in tersine olarak akşam namazından once iki rek‘at sunnet vardır.
EN FAZİLETLİ SUNNET NAMAZLAR NÂfile namazların en kuvvetlisi sabah namazının sunnetidir. Bu yuzden butun nÂfile namazlar oturarak kılınabildiği halde, sabah namazının sunnetini mazeret olmaksızın oturarak kılmak cÂiz gorulmemiştir. Aynı şekilde, cemaat imamla birlikte namaza başladıktan sonra mescide gelen kişinin nÂfile namaz kılması cÂiz değilken, sabah namazı bundan istisna edilmiştir. Buna gore, sabah namazının farzı kılınırken, imamın selÂm vermesinden once farza yetişebileceğini kestiren kişi once sabah namazının sunnetini, gerekirse en kısa şekilde kılar, sonra imama uyar. Sabah namazının sunnetinin ilk rek‘atında FÂtiha'dan sonra KÂfirûn, ikincisinde İhlÂs sûresini okumak sunnettir.
Sabah namazının sunnetinden sonra en kuvvetli sunnet, bazı Âlimlere gore akşamın sunnetidir ve bundan sonra oğle namazının ilk sunneti gelir. Kimi Âlimler ise sabah namazının sunnetinden sonra en kuvvetli sunnetin oğle namazının ilk sunneti olduğunu, geri kalanların aynı kuvvette bulunduğunu soylemişlerdir.
Kaynak: İslam İlmihali 1, TDV Yayınları
İslam ve İhsan