İslÂm dini birlik ve beraberliğe buyuk onem vermiştir. Gunde beş vakit namazın bir arada eda edilmesinin teşvik edilmesi, haftada bir cuma namazının ve senede iki kez olan bayram namazlarının topluca kılınmasının gerekli gorulmesi, muminlerin goruşup halleşmelerine, birbirleriyle yardımlaşmalarına vesile olmak gibi bir anlam taşımaktadır.
Cemaatle namaz esprisi, oluşturulmak istenen birlik ruhunun hem bir gostergesi ve hem de o birlik ruhunun sağlamlaştırıcısı ve devam ettiricisi olmaktadır.

"Ve sen iclerinde olup da onlara namaz kıldıracak olursan, onlardan bir bolumu seninle birlikte namaza dursun, silÂhlarını da yanlarına alsınlar" (en- Nis 4/102) Âyetinde Allah TeÂl cihat sırasında korkulu anlarda bile cemaatle namaz kılmayı soz konusu etmektedir. Korkulu anlarda cemaatle namaz kılmanın teşvik edilmesi, normal zamanlarda cemaate riayet edilmesinin daha oncelikli ve onemli olduğunu da belirtmiş olmaktadır. Savaş durumunda namazın, normal kılınış biciminin dışında farklı bir şekilde kılınması, cemaatin onemi ve guvenlik gibi sebeplerle acıklanabileceği gibi, bunda sahÂbenin Peygamber ’le birlikte namaz kılma iştiyakının da rolu bulunmaktadır. İnsanlar Hz. Peygamber'in arkasında, iki ayrı grup halinde nobetleşe namaz kılınca, hem cephe terkedilmemiş, hem de herkes Hz. Peygamber'in arkasında namaz kılmış olmakta ve bu suretle Hz. Peygamber'in belli bir grupla namaz kıldığı takdirde ortaya cıkması muhtemel olan yanlış anlamanın onune gecilmiş olmaktadır.

Hz. Peygamber cemaatle namazı teşvik sadedinde cemaatle kılınan namazın, tek başına kılınan namazdan yirmi yedi veya yirmi beş derece daha faziletli olduğunu belirtmiştir (BuhÂrî, “EzÂn”, 30; Muslim, “MesÂcid”, 42). Kendisi de hayatı boyunca cemaate namaz kıldırmış, hastalandığında ise cemaate katılarak Ebû Bekir'in arkasında namaz kılmıştır. Cemaatle namaz, icerdiği dayanışma ve yardımlaşma anlamı nedeniyle İslÂm'ın bir şiarı ve sembolu haline gelmiştir ve vazgecilmez bir uygulama olarak oylece devam etmiştir.

İLK SAFIN SEVABI

Cuma namazı dışında en kuvvetli cemaat, sabah namazının cemaati, sonra yatsı namazının cemaati, sonra ikindi namazının cemaatidir. Ebû Hureyre'den rivayet edildiğine gore Hz. Peygamber şoyle buyurmuştur: "İnsanlar ilk safın sevabını bilselerdi, on safta durabilmek icin kura cekmekten başka yol bulamazlardı. Namazı ilk vaktinde kılmanın sevabını bilselerdi bunun icin yarışırlardı. Yatsı namazı ile sabah namazının faziletini bilselerdi, emekleyerek de olsa bu namazları cemaatle kılmaya gelirlerdi" (BuhÂrî, “EzÂn”, 9, 32; Muslim, “SalÂt”, 129, 131). Bir başka hadiste de "Kim yatsı namazını cemaatle kılarsa, gece yarısına kadar namaz kılmış sevabını alır. Sabah namazını da cemaatle kılarsa butun geceyi namaz kılarak gecirmiş gibi sevap alır" (BuhÂrî, “EzÂn”, 34; Muslim, “MesÂcid”, 260) buyurmuşlardır.

Safların en faziletlisi en on saftır. Bu fazilet imama yakınlık derecesindedir Fakat imama en yakın duran kişiler imamlığa ehil olan kişiler olmalı ki imamın abdesti bozulduğunda, hemen birini yerine gecirebilsin.

NAMAZ NEDİR?

NAMAZ NASIL KILINIR?

NEDEN CEMAATLE NAMAZ KILINIR?

Kaynak: İslam İlmihali 1, TDV Yayınları
İslam ve İhsan