Nafile veya tatavvu namazlar nelerdir? Nafile namazların faziletleri...Farz veya vÂcip namazlar dışında kalan ve Resûlullah (s.a.v.) ’ın kıldığına dair rivÂyet bulunan namazlara topluca “nÂfile” denir. Bunlar da sunnet olan nÂfileler ve mendup olan nÂfileler olmak uzere ikiye ayrılır. Sunnet olan nÂfile, Allah Rasûlu ’nun yapmaya devam ettiği ve ancak nÂdir olarak yapmadığı kuvvetli işlerdir. Kimi zaman bu işleri yapmamasının sebebi, insanlara farz olmadığını bildirmektir. Mendup olan nÂfile, Hz. Peygamber ’in kimi zaman yapıp, kimi zaman yapmadığı kuvvetli olmayan sunnetlerdir.
Diğer bir tasnife gore, bir vakti bulunan nÂfile namazlara “revÂtip sunnetler” denir. Bunlar belli bir tertip ve duzen icinde, beş vakit farz namaz veya Cuma namazı ile birlikte kılındığı icin bu adı almıştır. Bunlardan bazısı muekked, bazısı da gayri muekked sunnettir. Hanefî literaturunde, muekked olan nÂfile namazlar kısaca “sunnet”, gayri mukked olanlar ise “mustehap veya mendup” adını alır. TerÂvih namazı da yatsı namazından sonra kılındığı icin revÂtip kapsamına girer.
Beş vakit namaza ve cuma namazına bağlı olarak kılınan namazların bir bolumu muekked sunnettir. Bunlar, bir hadîs-i şerîfte şu şekilde bildirilmiştir: “Her kim bir gun ve gecede, farz namazlar dışında on iki rekÂt namaz kılarsa, Allah TeÂl ona cennette bir koşk bina edecektir. Bunlar şu namazlardır: Sabah namazından once iki rekÂt, oğleden once dort rekÂt, oğleden sonra iki rekÂt, akşamdan sonra iki rekÂt ve yatsıdan sonra iki rekÂt.” [1] Cuma namazından once dort rekÂt, sonra kılınan dort rekÂt ve sonunda vaktin sunneti diye kılınan iki rekÂt namaz da muekked sunnetler arasında sayılmıştır.
İkindi ve yatsı namazlarından once kılınan dort rekÂt namazlar gayrimuekked sunnet namazlardandır.
Dipnott:
[1] Tirmizî, SalÂt, 189, H. No: 415, SalÂt, 203, H. No: 433,; İbn MÂce, İkÂme, 100, H. No: 1140-1142; Ebû DÂvûd, Tatavvu ’, 1, H. No: 1250.
Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Donduren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan