Namazdan sonra yapılan dua ve zikirler nelerdir? Peygamberimizin (s.a.v.) namazlardan sonra yaptığı başlıca dua ve zikirler.Namazlardan sonra AllÂh ’ı zikretmek, dua yapmak ve istiğfarda bulunmak sunnettir. Bu dua ve zikirler, sabah ve ikindi namazında olduğu gibi farzdan sonra veya oğle ile akşam ve yatsı namazlarında olduğu gibi son sunnetleri bitirdikten sonra yapılır. Cunku istiğfar namazın eksikliklerini tamamlama; dua, ecir ve sevaptan pay alma yoludur.
NAMAZDAN SONRA YAPILAN DUA VE ZİKİRLER Rasûlullah ’ın (s.a.v.) namazlardan sonra yaptığı başlıca dua ve zikirler şunlardır:
1) Uc defa “estağfirullah (Allah ’tan bağışlanma dilerim)” veya uc defa, “estağfirullahe ’l- azîme ’llezî l ilÂhe ill huv, el-hayye ’l- kayyûme ve etûbu ileyh.” diye dua etmek. Anlamı şudur: “Yuce olan, kendisinden başka ilÂh bulunmayan, başlangıcı ve sonu olmayan bir hayat ile diri olan (Hay) ve her şey kendisi ile kÂim olan (Kayyûm) Allah ’tan bağışlanmamı dilerim.” Bunun dayandığı delil SevbÂn (r.a.) dan nakledilen şu hadistir: “Hz. Peygamber selÂm verince -bir rivÂyette namazını bitirince- uc kere “estağfirullah” der ve “Allahumme ente ’s-selamu ve minke ’s-selÂmu, tebÂrekte y ze ’l-celÂli ve ’l-ikrÂm.” diyerek selÂm verir,[1] sonra da şu duayı okurdu: “AllÂhumme eınnî al zikrike ve şukrike ve husni ıbÂdetike.” Anlamı: Ey Allahım! Bana seni zikretme, sana şukur ve guzelce ibadet etme konusunda yardımcı ol.” Hz. Peygamber (s.a.v.) Muaz İbn Cebel ’e her namazda veya her namazın sonunda bu duayı yapmasını tavsiye etmiştir.[2]
2) Âyete ’l-kursî ’yi okumak: Ebû UmÂme (r.a.) den rivÂyet edilen haberde şoyle denilmiştir: “Kim farz namazdan sonra Âyete ’l-kursî ve ihlÂs sûresini okursa, cennete girmesine bir engel kalmaz.” [3]
3) Namazlardan sonra AllÂh ’ı tesbih etmek: 33 kere “subhÂnellah (AllÂh ’ın butun noksanlardan uzak olduğunu ilan ederim)”, 33 kere “elhamdulillah (her turlu ovgu, hamd AllÂh ’a mahsustur)”, 33 kere de “Allahuekber (Allah her şeyden yucedir)” denilir. Yuzuncude şoyle denir: “L ilÂhe ill ’llahu vahdehû l şerîke leh, lehu ’l-mulku ve lehu ’l-hamdu ve huve al kulli şey ’in kadîr”
Bunun delili Ebû Hureyre (r.a.) ’den rivÂyet edilen şu hadistir: “Kim her namazın arkasından 33 kere AllÂh ’ı tesbih eder, 33 kere AllÂh ’a hamd eder, 33 kere de AllÂh ’ı tekbir ederse bunların tamamı 99 olup, AllÂh ’ın guzel isimlerinin (esmÂ-ı husnÂ) sayısı kadardır. Yuzuncude; ‘Allah ’tan başka ilÂh yoktur, tek ilÂh yalnız O ’dur, ortağı da yoktur. Butun mulk O ’na aittir, butun hamd ve sen O ’nadır. O her şeye kÂdirdir ’ derse, denizin kopukleri kadar gunahları olsa bile ba­ğışlanır.” [4]
4) Daha sonra namaz kılan kişi ve imam kendisi ve Musluman kardeşleri icin dilediği kadar dunya ve Âhiret hayırlarını ister. Duaların en faziletlisi sunnette gelen dualardır. Bunlardan birisini Sa ’d İbn Ebî Vakkas (r.a.) rivÂyet etmiştir. “Sa ’d oğullarına, cocuklara yazıyı oğretir gibi şu kelimeleri oğretir ve şoyle derdi: “Resûlullah, her namazın ardından şu dualar ile AllÂh ’a sığınırdı:[5]
“AllÂhumme innî eûzu bike mine ’l- buhli ve eûzu bike mine ’l- cubni ve eûzu bike min en uredde il erzeli ’l- umuri ve eûzu bike min fitneti ’d-duny ve eûzu bike min azÂbi ’l- kabri.”
Anlamı: “Allahım! Cimrilikten sana sığınırım. Korkaklıktan sana sığınırım. Duşkun ve bakıma muhtac bir yaşlılık halinden sana sığınırım. Dunya fitnesinden ve kabir azabından sana sığınırım.”
Dipnotlar:
[1] Muslim, MesÂcid, 135, 136; İbn MÂce, İkÂme, 32, H. No: 927; ŞevkÂnî, age, II, 300. [2] A. İbn Hanbel, V, 247. [3] San ’anî, Subulu ’s-SelÂm, I, 200. [4] Muslim, MesÂcid, 144-146. [5] bk. BuhÂrî, EzÂn, 149; Muslim, Zikr, 50, 52, MesÂcid, 134.
Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Donduren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan