Sularken dertleştiğimiz, bazen icimizi doktuğumuz bitkilerin sessiz durduklarına bakmayın. Bitkilerin koparıldıkları veya sulandıkları zaman tepki olarak ses cıkardıkları keşfedildi, ancak bu, sizin bizim gibi cıkardığımız seslere hic benzemiyor.
Yapılan araştırmalara gore bitkiler, onlara zarar verdiğimizde gercekten cığlık atıyorlar ancak şimdiye kadar hic duymadık. Cunku yoğun stres esnasında etraflarına yaydıkları frekanslar, insan kulağının duyamayacağı aralıklarda.
Bitkilerin duyamadığımız halde cıkardıkları sesler, streslerini belli etme yontemlerinden biri
En sessiz olduğunu duşunduğumuz alanda bile, insan kulağının duyamadığı frekanslarda sesler bulunur. Tel Aviv Universitesi'nden biyolog Lilac Hadany, bu sesleri duyabilen hayvanların olduğunu ancak insanların duymasının neredeyse imkansız olduğunu soyledi. Doğadaki canlıların birbirleriyle etkileşime girme şekillerinden biri olsa gerek.
Bitkiler, diğer canlılar gibi bocekler ve diğer hayvanlarla etkileşime giren canlılar. Coğu zaman etraflarındaki canlılarla etkileşime girebilmek icin seslerini kullanırlar. Ozellikle stres altındayken bitkiler sandığımız kadar pasif durmazlar. Renk ve şekil değiştirirler, etraflarına guclu kokular yayarlar.
Bitkilerin yaptıkları bu fizyolojik değişiklikler, bir nevi savunma mekanizması olarak duşunulebilir
Bitkilerin bu değişiminin kendilerini korumak ve savunmak amaclı olduğu belirtildi. Ancak fizyolojik değişimler dışında bitkilerin ses cıkarabildikleri keşfedildi. Lilach Hadany ve meslektaşları, bitkilerin sesleri algılayabildiklerini keşfettiler. Bunu tam anlamıyla oğrenmek icin domates ve tutun bitkilerini denek olarak kullandılar.
İlk denek grubu sulanmış ve kesilmemiş bitkilerdi. Bu deneyi temel bir bilgi edinmek icin once stressiz bir ortamda, yani ses yalıtımlı bir odada ve ardından sera ortamında gercekleştirdiler. İkinci denek grubu ise kesilmiş ve susuz kalmış bitkilerdi. Bu bitkileri de aynı şekilde ses yalıtımlı bir odada ve ardından sera ortamında gozlemlediler.
Stres ortamındaki bitkilerin insan kulağının duyamayacağı frekans aralıklarında, yarıcapı 1 metreyi aşan genişlikte ses dalgaları oluşturduklarını gozlemlendi. Bu sesi bir patlama veya bir tıklatma sesi olarak duşunebiliriz. Saatte ortalama 40 kez 'tık' sesi yayan bitkiler, stres devam ettikce bu sesi arttırdılar. Strese maruz kalmayan bitkiler ise hic tepki vermeyip ve olağan sureclerine devam ettiler.
Hadany ve meslektaşları, kullandıkları algoritma ile sadece domates ve tutun bitkilerinin değil, diğer bitkilerin de (buğday, mısır, uzum, kaktus vb.) farklı sesler cıkardıklarını keşfettiler.
Bu heyecan verici araştırmanın tamamlanmayan yonleri elbette var. Şu an icin bitkilerin cıkardıkları seslerin kaynağı henuz belli değil. Diğer stres ortamlarının (aşırı sıcaklar ve diğer olumsuz koşullar) bitkiler uzerindeki etkileri halen araştırma konusu.
Webtekno'yu Threads'de takip et, haberleri kacırma