RAM (Random Access Memory)
Bellek bir bilgisayar sisteminin birincil parcasıdır.Cpu veya mikroişlemci ile birlikte ,veri programlar veya işlemci yada diğer sistem aygıtlarına direkt ve cabucak ulaşabilen işlenmiş bilgileri depolamak icin bir ikili olarak calışır.

Bellek bir bilgisayarın işlemesinin merkezidir,cunku yazılım ve CPU arasında kritik bir bağlantı kurar.Bilgisayar belleği de aynı anda calışabilen programların genişlik ve numaralarını belirler ve; giderek guclenen mikroişlemcilerin kabiliyetinin iyileştirilmesine yardım eder.
Kendine has ozelliği ve yararları olan bir cok bellek ceşidi vardır.Maalesef cok fazla bellek tipi olduğundan onları birbirine karıştırmak da cok kolaydır.Karışıklığı onlemek yada zaman zaman kendi hafızanızı tazelemek icin bu sozluğu kullanın.

RAM: (“Random Access Memory”)

Dahili olarak,bilgisayar belleği bir dama tahtasındaki kareler gibi satır ve sutunlardan oluşan bir “Bellek hucreleri matrisi” olarak duzenlenmiştir.Her Bellek hucresi; verinin satır ve sutun konumunu yada adresini gostererek anında bulunabilen verinin bir bit ini saklar.Bu veri bitleri teker teker ve rasgele erişilip,tekrar bulunup ve değiştirildiği icin bilgisayarlarda kullanılan bu tip belleklere rasgele Erişimli Bellek (RAM) denir. RAM,belleğin ucucu seklidir.veriyi tutabilmesi icin guce ihtiyacı vardır.Guc kesildiğinde,RAM deki veri kaybolur.Buna zıt olarak disketler.teypler ve CDler gibi diğer depolama unitelerinde veriyi tutmak icin guce ihtiyac yoktur.

RAM’ın iki ana ceşidi vardır.DRAM ve SRAM

DRAM : (Dinamik Ram)

Dram bilgisayar belleğinin en genel ceşididir. Dram chipleri kullanan bellek modulu genellikle bilgisayarın ana belleğinin ozunu oluşturur.Sistem ,işlemciden veya işlemciye taşınan işlenmiş bilgileri verileri ve programları video karta veya diğer cevre birimlerine saklamak icin bu belleği kullanır.Bu dinamik Ram olarak adlandırılır cunku, bellek hucrelerinde verileri tutabilmek icin her saniye yuzlerce defa yenilenmeli yada yeniden enerji verilmelidir.Yenilenmelidir cunku bellek hucreleri cevresinde elektrik yuku taşıyan kucuk kapasitorler şeklinde dizayn edilmiştir.Bu kapasitorler cok kucuk piller gibi calışır ve eğer enerjileri yenilenmezse derece derece enerjilerini kaybederler.

SRAM: (Statik Ram)

Statik ram de veri depolamak icin satır ve sutunlardan oluşan bellek hucrelerini kullanır ancak Sram Dram den beş kez daha hızlı iki kat pahalı ve iki kez daha buyuktur.Sram de ucucudur.(veriyi saklamak icin guc olmalıdır.) ancak DRAM gibi devamlı yenilenmesi gerekmez.Sram dizaynı elektriğin bir yone doğru akmasına izin veren yada iki transistorlerden aktif olan birine bağlı olarak ,inip –cıkan akımlara benzeyen pretzel kullanır.Bu “bir yone doğru akım” dizaynı,DRAM’in “depolanmış yuk”dizaynından daha hızlıdır ancak daha cok guc tuketir.Daha ucuz ve kucuk boyutta olduğundan bilgisayar ana belleğinde Dram kullanımı tercih edilirken Sram hızından dolayı oncelikle cache bellek icin kullanılır.

CACHE RAM:

Cache; en sık istenen veri ve komutları depolamak icin kullanılan CPU ve Ana belleğin arasına yerleştirilen genellikle SRAM gibi yuksek hızlı bir belleğin kucuk bir bloğudur.İşlemci veriye ihtiyac duyduğunda once verinin orda olup olmadığını gormek icin yuksek hızlı cache bakacaktır.Eğer yoksa işlemci veriyi daha yavaş olan ana bellekten bulup getirmektir.

Cache in calışması bir evdeki buzdolabına cok benzer .Bir buzdolabı yiyecekler icin bir cache sayılabilir.her acıktıgınızda markete (ana bellek)gitmek yerine,once istediginiz yiyecegin orada olup olmadıgına bakmak icin buzdolabına(cache) bakabilirsiniz Eger varsa bu size cok zaman kazandırır yoksa marketten almak icin fazladan zaman harcamak zorunda kalırsınız.

FPM DRAM : (hızlı sayfa modu Fast Page Mode )

Gecmişte bir cok bilgisayar FPM DRAM kullanırdı.Bu ceşit bellek ;eski tip DRAM lerin uzerine aynı satır veya “sayfadaki veriye ulaşımı daha hızlandırarak yapılmış bir duzeltmedir.Eger istenen veri bir onceki veri ile aynı satırdaysa bellek denetleyicisi satır konumlarını tekrarlamak zorunda degildir.Sadece bir sonraki sutun konumunu belirtmeye ihtiyac duyar.Bu bellek işlemini biraz daha hızlandırır.

FPM bellek kullanmak sozluğe bakmaya benzer. Eger istediginiz kelime aynı sayfada ise listeyi aşagı dogru takip ederek acıklamayı bulmak kolay olacaktır; fakat sayfa talarsanız isteginizi bulmak biraz daha uzun surer.

EDO DRAM : (Genişletilmiş veri cıkışı –Extended data Out )

Edo Dram, FPM ile hemen hemen aynıdır, ufak bir degişiklikle daha hızlı olmayı saglayan arka arkaya bellek erişimlerine izin verir. SDRAM donemine kadar en revectaki ram cinsi idi.

FPM destekleyen bir sistemde Edo bellek calısır ancak performans artışı olmaz . Pentium grubuna giren bilgisayarlağın coğunluğu bu tur rami kullanmak tadırlar. 8 Bit calıştıkları icin cift olarak takılmaları gerekmekte idi. EDO bazen Hiper sayfa mod Ram (Hiper Page Mode Dram) olarak da adlandırılır.

BEDO DRAM: (Burst Edo )

Burst Edo standart EDO ya bellekten tek bir istekle gonderilen verinin seriler yada “burst” olmasına izin veren bir yeniliktir.Bu ozelligin arkasındaki CPU tarafından istenen veri adresi genellikle dogru olup sonuncuya kadar sıralı olucaktır.BEDO DRAM de butun bellek erişimleri burstlerde olur.

SDRAM : (senkronize DRAM)

SDRAM ,EDO dan kısa bir sure sonra geliştirilmiş bir bellek şeklidir.Bu teknolojiyi , CPU yu kontrol eden bir sistem saati ile kendini senkronize eden daha kokten bir yeniliktir.İşlemci ile “aynı zamanlı” olması zamanlama gecikmelerini ortadan kaldırır ve bellek erişim işlemini cok daha verimli kılar.SDRAM kullanabilmesi icin bir bilgisayarınbu bellegi destekleyecek sekilde dizayn edilmiş olması gerekirŞu anda uretilmekte olan bilgisayarlarda SDRAM teknolojisi standart olarak kullanılmaktadır.

SGRAM : (Senkronize Grafik Ram)

SGRAM ,SDRAM in grafik ozellikli okuma-yazma niteliklerini iceren bir uzantısıdır.SGRAM verinin tek tek yerine bloklar halinde alınıp degiştirilmesine izin verir.Bu da bellegin yapması gereken okuma ve yazma sayısını azaltır ve işlemi daha verimli kılarak garfik denetcisinin performansını artırır.

RDRAM : ( Rambus Dram)

RDRAM ,Rambus Inc. firması tarafından geliştirilen tamamen tek ve ayrı bir dizayndır.RDRAM son derece hızlıdır ancak kullanılması icin bellek deneticisinde ve bellek/sistem arabiriminde onemli değişiklikler gerektirir.

RDRAM ,standart DRAM den yaklaşık on kez fazla hızda veri gondermek icin dar ve yuksek-bant genişlikli “kanal” kullanır.Bugun RDRAM bazı oyun makinalarında ve Server larda, Grafik uygulamalarında kullanılmaya baslanmıştır.Bu sene sonuna doğru bu ram ceşidi artık SDRAM in yerini almaya başlayacaktır.

VRAM : ( Video Ram)

Grafik bellek ,ekran “titremesini “onlemek icin,ekranı cok cabuk calışarak yenilemelidir.(saniyede 60-70 kez)Aynı anda grafik bellek Cpu ya da grafik denetcisine ekrandaki sekili değiştirmek icin cok cabuk cevap vermek zorundadır.Sıradan DRAMlerle CRT ve CPU tekli portu icin yarışmak zorundadır. Bu da veri trafiginde bir darbogaza neden olur.

VRAM iki ayrı portu kullanarak bu sorunu cozen bir Dual-Port bellektir.Bir port ekrandaki goruntuyu yenilemek ve tazelemek icin CRT ye ayrılmıştır.İkinci port bellekte saklı olan şekil verisinin degiştirilmesi icin CPU ya da grafik deneticisine ayrılmıştır.

VRAM in calışması iki penceresi olan yol ustu arabalar icin fast food a benzer. Siparişinizi verdikten sonra bir pencereye odemeyi yapar diger pencereye aracınızı surup yiyeceginizi oradan alırsınız.Bu işlemi daha hızlı ve daha verimli kılar.

WRAM : (Window Ram-Pencere ram)

WRAM de grafik yogunluklu sistemlerde kullanılan bir dual port bellek ceşididir.VRAM den kucuk bir farkı vardır.goruntu portu daha kucuktur.bu da EDO ozelliklerini destekler


alıntı