KOAH Nedir? KOAH Belirtileri? KOAH Tedavisi?

Son zamanlarda reklamlarda, gazetelerde, sağlık platformlarında bu terimle karşılaşabilirsiniz; “KOAH”.

Acılımı, Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı olarak bilinir. Kısaltılmış şekli hastalığın baş harflerinden oluşur.

Oncelikle Terimlerle Hastalığımızı Tanıyalım.

“Kronik” terimi; uzun suredir devam eden ya da tekrarlayan anlamlarını taşır.
“Obstruktif” terimi; tıkanma, tıkanık, tıkayış gibi anlamlara karşılık gelir. Hastalık suresince solunum birimlerinin yani bronşların tıkandığı belirtmek amacıyla kullanılır.
Şimdi yukarıdaki acıklamalara gore KOAH‘ı; ” uzun bir zamandır devam eden ve kendini tekrarlayan, bronşları tıkayan ve doğal olarak solunum sistemimize zarar veren bir hastalıktır. ” diye tanımlayabiliriz. Dikkate alınması gereken en onemli husus ise, tıkanan bronşların bir daha duzelmemesidir. Acilen bir tedavi suresine girilmez ise hastalık gunden gune ilerleyecektir.

KOAH hastalığına sebep olan en buyuk etmen SİGARA kullanımıdır.

KOAH Hastalığının Başlama Sebepleri

Kısa surede ortaya cıkan bir hastalık olarak bilinmese de cok sinsi ve rahatsız edicidir. 15 veya 20 yılı gecmiş bir sigara tuketimi suresi sonrasında ortaya cıkar. Eğer gunde 20 adetten fazla sigara tuketimi soz konusu ise bu zaman dilimi daha da kuculecektir. KOAH genellikle 40 yaşından sonra belirtilerini gostermeye başlamaktadır. Teşhis koyulmuş hastaların buyuk bir coğunluğu hala sigara icmekte ve sigarayı cok gec bırakmış kişilerden oluşur.
Hastalık, gelişim surecini cok sinsi bir şekilde gercekleştirdiği icin hastalar akciğerlerinin buyuk bir kısmını kaybedebilirler. Tabi bu surecte sigara icenlerin; balgam, oksuruk v.b şikayetleri onemsememeleri de buyuk bir etkendir.
Sigara kullanan her altı kişiden birinde KOAH gorulur. Turkiye’de +20 yaş sınırı icerisinde ki kişilerin %60-70′i sigara bağımlısıdır. Bu nedenle ulkemizde KOAH genel bir sağlık sorunu olarak gorulmelidir. En iyi tahminlere gore ulkemizde yaklaşık beş milyon koah hastası bulunmaktadır tabi coğu bunun farkında değildir.
Sigara kullanımı ile solunum borularınız ve hava kesecikleri zararlı maddelerle dolar. Zaman ilerledikce bu zararlı maddeler bronşların ve hava borularının yapısına zarar vermeye başlar. Dolayısı ile; bronşların hastalanmasıyla tıkayıcı bronşit, hava keseciklerinin parcalanması ile amfizem ortaya cıkar.
Sigara kullanımı nedeni ile hem bronşlarda tıkayıcı bronşit hem de amfizem gelişir. Akciğerlerde meydana gelen bu tıkanıklıklar ve bozulmalar neticesinde kana oksijen geciş miktarı azalır ve vucudun oksijensiz kalması ile pek cok ciddi rahatsızlıklar doğar.

KOAH Belirtileri Nelerdir?

Nefes Darlığı
Oksuruk
Balgam

İlk başlarda sabahları az miktarda balgam cıkarma gozlemlenir. Bu durum coğunlukla gorulmezden gelinir. Normalde normal oksuruk ile beraber gelen balgam hastalığın habercisi olabilir. Eğer sigara icmeye devam edilirse ve hastalık ilerlerse oksurukler şiddetlenir ve balgam miktarı gittikce artar. Hastalar gunun her saatinde balgam cıkarmaya başlarlar. Bazen boğulacak kadar şiddette oksurukler olmaya başlar.

Hastalığın ilk donemlerinde nefes darlığı genellikle spor esnasında veya aşırı efor sarfetme sonucunda gorulur. Eğer dikkate alınmaz ise ilerleyen safhalarda uyuma, dinlenme esnasında bile nefes darlığı gorulur.

KOAH Belirti Şiddetlerine Gore 4 Grupta İncelenir.

Hafif KOAH : Efor sarf edildiği zaman yani; hızlı yurume ve merdiven cıkma esnasında nefes darlığı.
Orta KOAH : Efor sarf edildiği zaman yani; hızlı yurume ve merdiven cıkma esnasında nefes darlığı. Gundelik yaşamda durağan zamanlarda nefes darlığı, gece uykusu rahattır, nefes darlığı nedeniyle uykusuzluk cekilmez.
Ağır KOAH : Gunluk işler esnasında nefes darlığı gozlemlenir, şiddetli yorgunluk gorulur, yuksek tırmanışlarda ozellikle merdiven cıkma esnasında nefes darlığı ve yorgunluk hissedilir. Uyku duzeni bozulur.
Şiddetli KOAH : Dururken bile nefes darlığı hissedebilirsiniz. Yurumek zorlaşır, efor sarf edemezsiniz, gunluk işler bile yapılamayacak hale gelir.

Bunlarla beraber fiziksel değişimlerde gozlemlenir;

Aşırı terleme Dudaklarda, dilde ve parmak uclarında morartılar Ağır baş ağrıları Kalp carpıntısı Gunduzleri şiddetli yorgunlu , geceleri uyuyamama Unutkanlık, dikkat verememe Asabiyet Ağır halsizlik, yorgunluk Zayıflama Cinsel gucte yetersizlik Mide rahatsızlıkları, karında şişkinlik ve hazımsızlık Kabızlık Ellerde ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma, yanma hissi Ellerde titreme Hastalığın ilerleyen safhalarında kalp yetmezliği gorulebilir. Bununla birlikte vucudun ceşitli bolgelerinde ozellikle ayaklarda su toplama, uyuşma gorulur. Eğer kalp yetmezliği şiddetini arttırırsa bu sizin hayati faaliyetleri yerine getirmenizi engeller. Boyle durumlarda oksijen miktarının bol olduğu yerlerde vakit gecirmek, sigara ve turevi maddelerden uzak durmak faydanıza olacaktır.

KOAH Tedavisi

Tedavinin sağlıklı yurumesi icin oncelikle sigara bırakılmalıdır. Duman veya toz iceren mekanlarda bulunulmamalıdır. Bunların yanında duzenli olarak ilac tedavisi uygulanmalıdır.

Tedavinin temelini sigara oluşturduğu icin bu maddeden kesinlikle uzak durulması gerekir. Kullandığınız ilaclar nefes darlığını duzeltemez ancak rahatlamanıza yardımcı olabilir.

Sigaraya devam eden bir hastanın tedaviden olumlu sonuc beklemesi yanlış olur, ilaclar iyileşmeye değil sizi daha fazla yıpratmaya başlar. Her gecen gun belirtiler hayatı yaşanmaz hale getirecektir. Bu nedenle sigarayı hemen bırakmalısınız!
Nefes darlığını azaltmak veya rahatlamak icin bir cok ilac uretilmiştir. Bunların bir coğu solunum yoluyla alınır. Solunum yoluyla alınan ilaclar veya tedavi uygulamaları daha etkilidir. Uygulamanın sağlıklı olması icin solunum yoluyla tedavinin en ince detaylarına kadar bilinmesi gerekir.

Şiddetli koah yaşayan hastalar gunde en az 15 saat oksijen almak zorundadırlar. Hasta kanında oksijen seviyesi limit altına indiğinde tehlike arz etmektedir. Bu gibi durumlarda uzun sureli oksijen tedavisi gerekebilir. Koah başlangıcı ile problem olması yanı sıra ilerleyen donemlerde tum yaşamsal organlarınızı birinci dereceden etkileyebilecek bir rahatsızlıktır.

Tedavi surecinde kendinizi fazla yıpratmadan spor yapmaya ozen gosterin, bol oksijenli mekanlarda dinlenmeye gayret edin. Kendinizi fazla yormayın, ağır işlerden uzak durun. Az ama sık yemek yemeği deneyin. Fazla yağlı ve aşırı yemek tuketiminden kacının.

Unutmayın sağlıklı bir gelecek sizin elinizde, sigara size anlık keyif veren fakat ileride bir cok rahatsızlığı sizler icin hazırlayan bir illettir. Sigara ve turevlerinden uzak duralım. Bu konuda sağlık kuruluşlarından yardım almayı ihmal etmeyelim.


Kaynak