GSS'ye SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındakilerin dışında, sosyal guvencesi olmayan ve Yeşil Kart uygulamasından yararlanamayan yaklaşık 3 milyon kişi de dahil olacak.
GSS'ye SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındakilerin dışında, sosyal guvencesi olmayan ve Yeşil Kart uygulamasından yararlanamayan yaklaşık 3 milyon kişi de dahil olacak. Ancak zaman sınırlı. Cunku bu 3 milyon kişiden 31 Ekim 2010 tarihine kadar başvurmayanlara 760 lira para cezası kesilecek.
Bu arada, altyapıdaki eksiklikler yuzunden sistemin ertelenmesi de soz konusu. Hicbir sosyal guvencesi olmayan vatandaşlar belirlenen tarihlerde başvurdukları takdirde GSS kapsamına girseler de sağlık hizmetlerinden faydalanabilmek icin sigorta primlerini kendileri odeyecek.
Sisteme dahil olmayanlar ise 760.5 lira para cezasına carptırılmanın yanı sıra yapılacak olan gelir tesptinde aylık gelirleri de 1521 liranın uzerinde sayılarak olmayan maaşlarından sigorta primi icin her ay 182.5 lira para kesilecek.
Uygulama Nasıl İşleyecek?
Yeni uygulama ile birlikte Turkiye'de 59 milyon kişinin (SGK'ya tabi calışanlar, emekliler veya bunların bakmakla yukumlu olduğu kişilerin toplamı) GSS kapsamında olacak.SGK tarafından yapılacak tespit sonucunda; aile icinde kişi başına duşen aylık gelir, brut asgari ucretin 3'te 1'inden (253.50 TL) az olanların primlerini devlet odeyecek.
Kişi başına duşen aylık geliri; brut asgari ucretin 3'te 1'i (253.50 TL) ile brut asgari ucret (760.50 TL) arasında olduğu belirlenen kişiler icin aylık 30.42 TL GSS primi odenecek. Kişi başına duşen geliri; brut asgari ucret (760.50) ile brut asgari ucretin 2 katı (1521 TL) arasında olduğu belirlenen kişiler icin aylık 91.26 TL GSS primi odenecek. Kişi başına duşen geliri; brut asgari ucretin 2 katından fazla (1521 TL'den fazla) olduğu belirlenenler icin aylık 182.52 TL GSS primi odenecek.
Orneğin; sosyal guvencesi olmayan 4 kişilik bir ailenin eline 1000 lira geciyor, yani kişi başına 250 lira duşuyor. Brut asgari ucret 729 lira. Bunu uce bolduğunuzde 243 lira cıkıyor. Kişi başına 243 liradan fazla geliri olan bu ailemiz, ayda 30 lira prim odeyerek sağlık yardımlarından faydalanacak. Ama 5 kişilik bir ailenin eline toplam 1000 lira geciyorsa, bu herkese 200 lira duştuğu anlamına gelir. O zaman ailenin primini devlet karşılayacak. Şayet 4 kişilik bir ailenin 2 bin 500 lira geliri varsa ortalama 625 lira duştuğunden, bu aile ayda 88 lira prim odeyecek."
Her Aileden Eşlerden Birinin Dahil Olması Yeterli Olacak!
Sisteme dahil olmak icin eşlerden birisinin Genel Sağlık Sigortalı'sı olmasının yeterli olduğunu ifade eden Posta Gazetesi yazarı Ekrem Sarısu, "Eşlerin bakmakla yukumlu olduğu kişiler sağlık hizmetlerinde ucret odemeden faydalanabilecek.
Ailelerde cocuklar icin ise bir ayrıntı soz konusu. Ailedeki tum cocuklar 18 yaşına kadar, lise oğrenimine devam eden cocuklar 20 yaşına kadar, universite oğrenimine devam eden cocuklar ise 25 yaşına kadar ailesinden dolayı genel sağlık sigortalısı sayılacak. Bu yaşları aşan cocuklar ise kendi GSS kaydını yaptımak zorundalar" dedi.
İşsizlerin Geliri Yaptıkları Harcamalara Gore Belirlenecek
Sosyal Guvenlik Kurumu, yapacağı gelir tespitinden sonra her ailenin gelir duzeyini belirleyecek. İşsiz olduğu icin belgelenebilir bir geliri olmadığından bu ailelerin gelir tespiti yapılan harcamalar uzerinden yapılacak. Orneğin kira odemesi, faturalar gibi harcamalar uzerinden bir gelir hesaplanmaya calışılacak ve bu gelir uzerinde hangi dilime giriyorsa ona gore bir sigorta primi belirlenecek. Gelir tespiti yapılırken belgelenmemiş kira veya tarla gelirleri, banka hesapları gibi kazanclar goz onunde bulunurulacak.
Sistem Ertelenebilir
Sistemin yururluğe girebilmesi icin SGK'nın gelir tespiti yapmış olması gerektiğini vurgulayan Sarısu, "Bugune kadar gecen surede SGK gereken calışmaları yetiştirebilmiş değil. Altyapı konusunda sıkıntılar yaşanabileceği icin meclis acıldıktan sonra bu uygulama ileri bir tarihe ertelenebilir" şeklinde konuştu.
Sistemde gelir tespitinin cok onemli bir husus olduğunu da soyleyen Sarısu" Eğer gelir tespiti doğru ve adaletli bir şekilde yapılabilirse hic kimsenin odenecek primler konusunda endişelenmesine gerek yok. Geliri olmayan yada 253 liranın altında kazancı olanlar zaten prim odemeden faydalanabilecek. Burada belegelendirilemeyen gelir olan işsizlerin doğru araştırılması gerekiyor. Orneğin babasının uzerine olan bir daireden veya tarladan kazanc elde eden işsizler tespit edilmeye calışılacak" dedi.