Onlarca hasta hastane kapılarında yatacak yatak arıyor. Uzman hekim sayısı sadece 200. Losemi hastası olmak gercekten zor; ama Turkiye'de cok daha zor...

Buyuk depremden bir yıl kadar sonraydı. Zavallı kadın depremde eşini ve cocuğunu kaybetmiş, bir oğluyla tek başına kalakalmıştı. İzleyen gunlerde o tek cocuğunun akut losemi, yani hızlı gelişen kan kanserine yakalandığını oğrendi.

Dunyası tamamen yıkılmıştı. Ben onu acil servisin girişinde tanıdım.Caresizce bağırıyordu: “Oğlumu yatıracak bir yatak bulun…”Koskoca İstanbul’da, koskoca Marmara Bolgesi’nde geride kalan tek cocuğunu yatıracak bir kan hastalıkları kliniği ve tek bir yatak bulamamıştı.

Calıştığım hastanenin hematoloji -kan hastalıkları- yatakları doluydu, servise kabul etmek elimizden gelmiyordu. Kadıncağızın cığlıkları tum acil serviste yankılanıyordu: “Bari beni de oldurun, her şeyimi, her şeyimi aldınız.!''

Bu olaydan birkac ay sonra zamanın milletvekillerinden biri beni aradı. İsteği, İstanbul’da yatıracak yer bulamadığı bir losemi hastası icin yatak istemekti. Kendini tanıttı ve bir hemşehrisi icin yatacak yer bulmamı istedi;


- Efendim, yatmak icin sırada bekleyen başka losemi hastaları var, hastanızı one alamam.
- Doktor bey, bu durum acil! Hasta evinde mi olecek?
- Haklısınız, ancak aynı durumda başka hastalar da var ve uzun zamandır yatış bekliyorlar, onların onune alamam…
- Ben istiyorum, bir yolunu bulun…
- Bu gorunen numara sizin telefonunuz mu sayın vekilim?
- Evet, beni yer bulunca bu telefondan arayabilirsiniz.
- Hayır onun icin sormadım. Dışarıda yer bulamadığından yatamayan losemi hastalarına da telefon numaranızı verebilir miyim diye soruyorum. Onlar da yer bulmanız icin sizi arayabilirler mi?

Aslında gunumuz tıbbı bir zamanların mutlak olumcul hastalığı olan akut losemi tedavisinde buyuk yol aldı. Cocukluk cağı losemilerinde tedavi yanıt oranları yuzde 80’lere ulaştı. Yetişkin hastalarda oranlar halen cok yuksek değil; ancak kabaca her 10 hastadan 4’u bu hastalığı yenmeyi başarıyor.

Oysa ulkemizde hastalarımıza bu yaşama şansını ne yazık ki, veremiyoruz. Cunku Turkiye’de losemi hastalarını tedavi edecek yeterli sayıda yatak ve kan hastalıkları servisi yok. Koskoca İstanbul’daki merkez sayısı sadece 5-6. Bu hastalara kemik iliği nakli yapılacak toplam oda sayısı tum Turkiye’de erişkinler icin 110 ve cocuk hastalar icin 22 olmak uzere sadece 132…
Avrupa Birliği olcutlerine gore her milyon nufusa 50 kemik iliği nakli yapılması gerekir.

Bu sayıya gore ulkemizde yılda en az 3500 kemik iliği nakli yapılmalıdır. Oysa Turkiye’de yatak, hekim ve personel yokluğu nedeniyle nakil sayısı 1000 sınırına henuz ulaşmamıştır. Yani her yıl 2500’e yakın hasta bu tedavi olanağından yararlanamamakta ve bir anlamda kaderine terk edilmektedir. Dahası, hastaların buyuk bolumu deneyimi olan bir kan hastalıkları kliniğinde standart kemoterapilerini bile alamamakta.

Bu hastaların tedavisini ustlenecek kan hastalıkları uzmanlarının sayısı da son derece yetersiz. Nufusu 70 milyonu aşan Turkiye’de, aktif calışan kan hastalıkları uzmanı sayısı sadece 200 civarında. Bu sayı ABD’de 6.500, İngiltere ve Almanya’da 1000’den fazla, nufusu 4 milyon olan İrlanda’da ise 50 civarındadır. Yani Turkiye’nin en az 500 yeni kan hastalıkları uzmanına gereksinimi var. Kan hastalıkları uzmanlığı zaten doğası gereği yıpratıcı bir tıp alanı. Bu zorluğa, ekonomik zorluklar, aşırı hasta yuku ve altyapı, eleman, yatak eksikliği gibi sorunları da eklerseniz, Turkiye’de kan hastalıkları uzmanı olarak calışmanın zorluğu daha kolay anlaşılır.

Bu da yetmiyormuş gibi LOSEV ve benzeri kuruluşlara da yeterli desteği sağlayamıyor hatta kostek oluyoruz. Son kurban derileriyle ilgili kovuşturma uzucu değil mi? O halde ne yapalım?

Sağlık Bakanlığı’nın konuya duyarlılığını biliyorum. Turk Hematoloji Derneği’nin de benzer duyarlılıkları vardır. Artık işbirliği yapmak ve hem Sağlık Bakanlığı’nın hem Turk kan hastalıkları camiasının gururu olabilecek birkac buyuk merkezi İstanbul, Ankara gibi şehirlerde kurmak şart olmuştur. Ulkemizde bu hastalara acıma, onları reyting malzemesi olarak kullanmaktan ote onlara yaşama şansı verme zamanı coktan gecmiştir.

Buradan ilan ediyoruz; Herkese Sağlık dergisi, mağdur losemi hastalarının medyadaki takipcisi olacak ve onlara olumlu-olumsuz yapılanları kamuoyuyla paylaşacaktır.

Herkese Sağlık Dergisi