2012 Yetişkin Sağlığı Anketi sonucları, ulkemizde yetişkinlerin pnomokok hastalıklarıyla ilgili yeterli bilgiye sahip olmadıklarını gosteriyor.

Pnomokok hastalıkları hÂl dunya capında yılda yaklaşık 1 milyon 600 bin erişkinin hayatını kaybetmesine yol acıyor. Dunya nufusunun ortalama yaşının artmasıyla birlikte pnomokok hastalıklarının yukunde de artış olacağı tahmin ediliyor. Bakteriyemi (kanda bakteri bulunması), menenjit ve pnomokok zaturresi dahil olmak uzere pnomokok hastalıkları, yuksek hastalık yapma ve olum oranlarıyla ilişkili onde gelen bir global halk sağlığı sorunu. İnsanlar yaşlandıkca bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara karşı mucadele edebilme yeteneği azalıyor ve pnomokok hastalıklarına yakalanma riski artıyor.

Pnomokok hastalıkları en yuksek oranda kucuk cocuklarda ve ileri yaştaki yetişkinlerde goruluyor. Aşılamayla ozellikle ağır enfeksiyonların onlenmesi mumkun olabiliyor; bunun icin de ozellikle 50 yaş ustu risk gruplarının aşılanması oneriliyor. Ancak anket bulgularına gore risk grubunda olan 50 ile 70 yaş arası yetişkinlerin yalnızca %6’sı pnomokok hastalıkları geliştirme acısından risk altında olduğunun farkında.

Anketin diğer onemli cıktıları arasında şunlar yer alıyor:

Pnomokok hastalıkları hakkında bilgi eksikliği mevcut.

50 ile 70 yaş arası yetişkinlerin coğu pnomokok hastalıklarının menenjit (%94) ve bakteriyemi (kanda bakteri bulunması) (%95) gibi ciddi hastalıklar olarak da gorulduğunu bilmiyor.

50 ile 70 yaş arası yetişkinler zaturre hastalığını iyi bildiğini duşunmektedir. Ancak yalnızca %5’i pnomokok hastalığını veya pnomokok zaturresini tanıyorlar.

50 ile 70 yaş arası coğu yetişkin, pnomokok hastalıkları acısından risk altında olduğunu duşunmuyor.

Pnomokok hastalıkları en yuksek oranda kucuk cocuklarda ve ileri yaştaki yetişkinlerde goruluyor.6 Ancak 50 ile 70 yaş arası yetişkinlerin yalnızca %6’sı pnomokok hastalıkları geliştirme acısından risk altında olduğunu duşunuyor.

50 ile 70 yaş arası coğu yetişkin, yetişkinlerin aşılanmasının koruyucu sağlığın ve sağlıklı yaşlanmanın onemli bir parcası olduğuna inanıyor. Ancak oncelikli olduğunu duşunmuyor.

50 ile 70 yaş arası yetişkinlerin %61’i, aşıların koruyucu sağlığın ve sağlıklı yaşlanmanın onemli bir parcası olduğuna inanıyor.

50 ile 70 yaş arası yetişkinler, sağlık icin alınması gereken onlemler arasında aşıları en az onemli olarak goruyorlar.

50 ile 70 yaş arası yetişkinlerin %50’sinden fazlası, aşılanarak hasta olmamak yerine tıbbi tedavi gormeyi tercih ediyorlar.

50 ile 70 yaş arası yetişkinlerin coğu, sağlık personeli ile aşılanma konusunda hic goruşmemiş.

50 ile 70 yaş arası yetişkinlerin yalnızca %8’i, doktorlarının pnomokok hastalıklarını onlemeye yardımcı olmak uzere aşılama konusunda kendileriyle goruştuğunu soyluyor.

50 ile 70 yaş arası yetişkinlerin %75’i sağlıklarını korumak icin ellerinden geleni yaptığını soyluyor. Ancak yalnızca %3’u 18 yaşından sonra pnomokok hastalıklarına karşı aşılanmış.

50 ile 70 yaş arası yetişkinler aşılanmama sebeplerini;

o aşı hakkında bilgi sahibi olmamaları,

o doktorlarının aşılamadan bahsetmemesi ve

o risk altında olduklarını duşunmemeleri olarak acıklıyorlar.

Pnomokok hastalıklarının hastalar ve hastaların bakımını ustlenen kişiler uzerindeki ekonomik ve duygusal etkisi hakkında bilgi eksikliği mevcut.

50 ile 70 yaş arası yetişkinlerin %73’u pnomokok hastalığının sonuclarından habersiz.

Turkiye’de toplum icerisinden edinilmiş mikropla hastalanmış erişkin bir zaturre hastasının tedavisi ciddi bir yuk ortaya cıkarmaktadır. Bir calışmada hastaneye yatırılan hastaların ortalama kalış suresi 11 gun, toplam maliyet ise ortalama 4.000 TL olarak hesaplanmıştır.

50 ile 70 yaş arası yetişkinlerin %40’ı, pnomokok enfeksiyonunun tam iyileşmesine kadar gecen ortalama surenin 1 aydan daha az olduğunu duşunuyor.

Anket sonuclarını değerlendiren Ege Universitesi Tıp Fakultesi Goğus Hastalıkları Anabilim Dalı Oğretim Uyesi Prof. Dr. Abdullah Sayıner, “Kişinin 50-70 yaş grubunda olması tek başına zaturre gelişme riskini ve daha ağır gecirme riskini artırıyor, bunun ustune bir de kişinin KOAH, astım, diyabet gibi altta yatan bir hastalığı varsa, zaturre aynı yaş grubundaki insanlara gore yaklaşık 4-5 kat daha ağır seyrediyor. Ustelik doktora ya da hastaneye başvuruya kadar olan sure ya da başvurudan sonra tanı konulup tedavinin başlanmasına dek gecen sure ne kadar uzarsa, tedavinin başarısız olma (iyileşmenin gecikmesi, tedavi maliyetinin artması, kalıcı bazı sağlık sorunları ortaya cıkması, olum) riski o kadar artıyor. Pnomokok hastalıklarından ve zaturreden korunmak icin genel hijyen kurallarına uymamız, ellerimizi duzenli yıkamamız, solunum enfeksiyonu olan kişilerle yakın temas kurmamamız, tozlu topraklı ortamlardan uzak durmamız, sigara icmememiz, var olan sağlık sorunlarımızı duzenli kontrol ettirmemiz lazım. Aşılamayla ozellikle ağır enfeksiyonların onlenmesi mumkun olabiliyor; bunun icin de ozellikle 50 yaş ustu risk gruplarının aşılanması gerekiyor” şeklinde konuşuyor.