Yenidoğan bir bebek icin en iyi gıda tek başına anne sutu. İşte bu eşsiz gıdanın mucizevi faydalarını gormezden gelmemelisiniz...

İceriğinde laboratuvarda uretilmesi mumkun olmayan 100’den fazla bileşen olan anne sutu, bebeğin değişen ihtiyacı icin surekli değişiyor ve yenileniyor. Sabah saatlerindeki bileşimi akşamuzerindekinden, bebeğin birinci ayındaki bileşimi yedinci ayındakinden farklı oluyor. Her annenin kendi sutunun bebeği icin ozel olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, Emzirme Haftası’nda anne sutunun bilimsel olarak kanıtlanmış 12 yararı/ozelliğini sıralıyor…

Emzirmenin ve anne sutunun onemine dikkat cekmek icin Dunya Sağlık Orgutu tarafından 1-7 Ağustos tarihleri arasında kutlanan “Dunya Emzirme Haftası”, ulkemizde hem dunya ile aynı tarihlerde, hem de 1-7 Ekim tarihleri arasında ikinci kez kutlanıyor. Anne sutunun yararı ile ilgili yazılar eski Mısır’da MO 1550 yılından kaldığı sanılan papiruslarda bile geciyor. Ronesans Avrupa’sında yazılan ceşitli kitaplarda anne sutunun bebekler icin en iyi besin olduğu vurgulanıyor. Eski Turklerde anne sutu kutsal sayılırken, İbni Sina unlu eseri El-KaÂnun fit-tıp’ta (Tıp Kanunu) da bebeklerin mumkun olduğu kadar anne sutu ile beslenmeleri gerektiği yazıyor. 17 ve 18. yuzyıl cocuk sağlığı kitaplarında da anne sutunun onemi uzerine duruluyor. Anne sutunun eşiz bir gıda olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe Sokullu, yuzyıllardır faydaları bilinse de anne sutunun artık bilimsel olarak da kanıtlanmış 12 yararını şoyle sıralıyor:

Yenidoğan bir bebek icin en iyi gıda tek başına anne sutu: Yaşamın ilk 6 ayı boyunca, başka hicbir ek gıda gerekmeksizin, anne sutu bebeğin tum ihtiyaclarını karşılamak icin yeterli oluyor. Bu donemde bebeğe ek olarak verilmesi gereken tek destek ise D vitamini… Her annenin sutu kendi bebeği icin ozel: Anne sutunde inek sutunde bulunmayan ve laboratuvarda uretilmesi mumkun olmayan 100’den fazla bileşen bulunuyor. Buna ek olarak formul mamalardan (kutu veya şişe mamalar) farklı olarak, anne sutunun iceriği, bebeğin surekli değişen ihtiyaclarını karşılamak icin surekli değişiyor ve yenileniyor. Orneğin; anne sutunun sabah saatlerindeki bileşimi akşamuzeri bileşiminden, bebeğin birinci ayındaki bileşimi yedinci ayınkinden, farklı oluyor. Ayrıca premature bir bebek icin olan anne sutu bileşimi, zamanında doğan bir bebek icin olandan farklılıklar gosteriyor.

Daha kolay sindirilir: Anne sutu bebeğin hassas ve halen gelişmekte olan sindirim sistemi icin de eşsiz. Anne sutundeki protein (coğunlukla laktalbumin) ve yağ, inek sutundeki protein (coğunlukla kazein) ve yağa gore daha rahat sindirilebiliyor. Genel olarak anne sutu ile beslenen bebeklerde ishal veya kabızlık gibi problemler hemen hic gorulmuyor. Sadece anne sutu verilirken oluşan ozel barsak florası bebekleri enfeksiyonlardan ve ishallerden koruyor.

Daha az sodyum (tuz) ve protein: Anne sutunun tuz ve protein iceriği inek sutune gore daha az olduğu icin, yenidoğanın gelişmekte olan bobreklerinin suzme kapasitesine daha uygun oluyor.

Daha az alerji riski: Anne sutu alan bebeklerde ilk 6 aylık donemde de, sonraki ek besin doneminde de gıda alerjilerine mama ile beslenen bebeklere oranla daha az rastlanıyor.

Daha iyi kalsiyum ve demir emilimi: Anne sutundeki kalsiyum ve demir, inek sutu bazlı mamalara gore daha iyi emilerek bebeğin kan dolaşımına katılıyor. Anne sutu alan bebeklerde demir eksikliği anemisi daha az goruluyor.

Cildi etkiler: Anne sutu ile beslenen bebeklerde daha az pişik goruluyor.

Bağışıklığı guclendirir: Anne sutu bebeği ceşitli hastalıklardan koruyan bağışıklık maddelerini (antikorlar) bebeğe vererek bağışıklık sistemini guclendiriyor. Anne sutu ile beslenen bebeklerde kulak iltihabı, soğuk algınlığı gibi hastalıklar daha az gorulduğu gibi, hastaneye yatmayı gerektirecek mikrobik hastalıklar da bu bebeklerde daha az goruluyor.

Obeziteden korur: Anne sutu bebeği ilerideki yaşamında obeziteden koruyor.

Psikolojik gelişimine katlı sağlar: Anne sutu verilmesi sırasında anne ile bebek arasında cok ozel bir bağ kuruluyor. Bu bebeğin psikolojik gelişimine olumlu katkıda bulunurken, anne-bebek ilişkisini de kuvvetlendiriyor.

Anne sutu verilmesi en rahat besin: Her zaman kullanıma hazır, temiz ve ideal sıcaklıkta oluyor. Bebeğin ihtiyacı olan her yerde ve her zaman verilebiliyor. Anne sutu formul mamalar ile karşılaştırıldığında aynı zamanda cok daha ekonomik.

Anneyi de koruyor: Emziren annelerde meme ve rahim kanserlerine emzirmeyenlere oranla daha az rastlanıyor.

2 yaşa kadar anne sutune devam edilmeli

İlk 6 ay sadece anne sutu ile beslenilmesi, 6. aydan sonra ek gıdalara başlanılması oneriliyor. Ek gıdalara alışma surecinde temel besin yine anne sutu olsa da 1 yaşa kadar gunluk beslenmenin yuzde 30 una kadar azalıyor. Dunya Sağlık Orgutu, ek gıdalarla birlikte olmak koşuluyla anne sutunun 2 yaşa kadar devam edilmesini oneriyor.

Anne sutu teşvik edilmeli

2 yıllık bu surecte, emziren annenin her aşamada desteklenmesi, anne ve bebek bağının sağlıklı oluşumu ve surmesi icin buyuk onem taşıyor. Yenidoğan unitelerinde ve doğum servislerinde yenidoğan bakımı ve emzirme konusunda bilincli personel calıştırılması, anneye ve aileye doğru bilgilendirme yapılması gerekiyor. İşte bu amacla 1991 yılında Anne Sutunun Teşviki ve Bebek Dostu Hastaneler Programı uygulanmaya başlandı. Turkiye genelinde 62 ilde Bebek Dostu Hastaneler bulunmakta olup Anadolu Sağlık Merkezi de bu gruptaki hastanelerden birisidir.

Anadolu Sağlık Merkezi

Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Dr. Ayşe Sokullu