Her yıl Ocak ayının son haftası "Cuzzam Haftası" son Pazar gunu de "Dunya Cuzzam Gunu" olarak ilan edilmiştir.

Bu haftanın amacı, toplumun cuzzam ve cuzzamlıya karşı oluşan yanlış inanclardan, bilgisizlikten kaynaklanan korkularını onleyerek cuzzam hastalığının erken teşhis edilmesinin sağlanması, dunya standartlarına uygun bir şekilde tedavisi ve izlenmesiyle hastaları topluma kazandırmaktır.

Cuzzam (lepra) tanısı; kolay, tedavisi kesin, erken tanı konduğunda onlenebilir bir hastalıktır.

Dunyanın alt gelir grubu bazı ulkelerinde, aclık, yoksulluk, yaşam ve temizlik koşullarının kotuluğu, sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamama, iyi beslenememe ve surekli gocler gibi nedenlerle koku kazınamamaktadır.

Dunya Sağlık Orgutu'nun verilerine gore, dunyada her yıl yaklaşık 200.000 yeni Lepra vakası tedaviye alınmaktadır. Lepraya bağlı olarak ceşitli sekel ve sakatlıklar bırakabilen komplikasyonlar gelişmektedir. Ancak etkin tanı ve tedavi yontemleri sayesinde, gunumuzde lepraya bağlı ağır sekeller onlenebilmektedir.Ulkemizde 2012 yılı hastalık bildirimleri sonucunda kayıtlı lepralı hasta sayısı kumulatif olarak yaklaşık 1.200 civarındadır. Son yıllarda yapılan taramalarda yeni tespit edilen hasta sayısında azalma gorulmektedir. (2012 yılında 6, son yıllarda ortalama 4 vaka) 2012 yılı verilerine gore tedavi goren hasta sayısı 21'dir.

Tedavi Edilen Cuzzam Bulaşmaz

Cuzzam doğru zamanda, uygun tedavi yapılmazsa kalıcı sakatlık bırakır.Cuzzam hastalığına karşı doğal bağışıklığın bulunmaması, cuzzam mikrobu taşıyan bir hastayla uzun sureli ve yakın temas halinde olunması sonucunda hastalığa yakalanılabilir. Doğal direncin yanında, bebeklik cağında yapılan Verem ( BCG ) aşısı vucut direncini arttırarak Cuzzam hastalığına yakalanmayı onlemektedir. Bu yuzden BCG aşısının onemi bir kat daha artmaktadır.

Cuzzam hastalığının belirtileri:

Damlacık yoluyla, ama zayıf derecede bulaşan cuzzam, sinsi ilerler. Belirtiler, mikrop vucuda girdikten hemen sonra ortaya cıkmaz. 2-7 yıl sonra ilk belirtiler ortaya cıkar. Kulucka suresinin değişken ve uzun olması tanı koymayı gucleştirmektedir. Ciltte dokuntuler yapan rahatsızlık olarak bilinen cuzzam, vucuda alındıktan sonra kollar ve bacaklardaki uyarıları beyne iletir, sinirlerde yerleşip coğalır.

Vucudun herhangi bir yerinde deriden acık renkte, oval veya yuvarlak, kabarık olmayan, hicbir şikÂyet yaratmayan kepeksiz, bazen hafif duyu kusuru gosteren leke. Deri uzerinde bir veya daha fazla kabarık plak şeklinde, kılsız, terlemeyen, kepekli, mutlaka duyu kusuru olan lezyonlar. Belirli yerlerde ozelikle on kol ic yuzeyde duyu eksilmesi. Cocuklarda ve genclerde burunda surekli tıkanma ve sık sık tekrarlayan burun kanamaları. 4. ve 5. parmakların elde ice kıvrılması, avuc ici kaslarda erime başlaması, kol ve bacak sinirlerinde kalınlaşma ve ağrılı olmaları. Kaşların uclardan dokulmesi. Vucutta pek cok yerlerde basilli noduller. Yuzde odem, alın derisi ve kulakların morumsu kabarık ve sert nodullerle dolması. Diz ve dirseklerde yara izleri. Alt goz kapaklarının kapanmaması.

Gunumuzde cuzzam korkulacak bir hastalık olmaktan cıkmıştır ve tanı koyulduğunda tedavisi kesin olarak yapılmaktadır. Bircok hastalıkta olduğu gibi erken tanı onemlidir. Erken tanı yapıldığı durumlarda hicbir kalıcı sakatlık oluşmadan tedavi mumkundur. Tedavi bakterinin duyarlı olduğu antibiyotikler ile yapılır. Teşhisi gecikmiş, hic veya duzenli tedavi gormemiş durumlarda 10-15 yıl sonra sakatlıklar gelişir.

Ayrıca, Lepra Hastalığı bildirimi zorunlu bir hastalıktır.Aynı verem tedavisinde olduğu gibi en az uc ilactan oluşan bir kombine tedavi ile en cok 6 ay/1 yıl icinde hastalar tamamen tedavi edilmektedir.Lepra, koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerinin hedeflerine ulaşması ile yakın zamanda dunyada ortadan kaldırılacağına inandığımız bir hastalıktır.
Gun gectikce sayıları azalan Lepralı hastalar bizim toplumumuzun insanlarıdır. Onlarla ilişkiyi kesmek ve onları toplum dışına itmek yerine, ihtiyacları olan anlayışı, yakınlığı, destek ve sevgiyi gostermek onde gelen bir vatandaşlık gorevidir.

Bu konuyla ozel olarak uğraşan yerler var mı?

Lepralı hastaların tedavisi; İstanbul, Ankara ve Elazığ illerinde bulunan Lepra hastanelerinde yapılmaktadır. Cuzzamlı hastaların yaşadıkları ildeki Halk Sağlığı Mudurluğu, "Bulaşıcı Hastalıklar Kontrol Programları Şube Mudurluğu" bu konuda talepte bulunanlara yardımcı olmaktadır. Ayrıca tıp fakultelerinin deri hastalıkları bolumleri de bu hastalıkla ilgili gerekli tanı ve tedavileri yapmaktadır. Tedavi icin gerekli olan ilaclar Sağlık Bakanlığı tarafından ucretsiz sağlanmaktadır.

Cuzzamla savaşta en onemli konu; toplumun, hastaların, hasta yakınlarının doğru bilgilendirilmesi, iyi beslenme ve sağlıklı ortamlarda yaşamanın sağlanmasıdır.