Halk arasında "yuksek tansiyon" olarak bilinen Hipertansiyon tum dunyada yaygın olarak gorulen onemli bir hastalıktır. Gizli ve belirti vermeden seyrettiği icin "Sinsi katil" diye de nitelendirilen Hipertansiyon, ulkemizde her uc kişiden birinde gorulmektedir. Ozellikle 60 yaş ustu kişilerde hipertansiyon yuzde 60-70 sıklıkla ortaya cıkmaktadır.
Fatih Universitesi Tıp Fakultesi Hastanesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Beyhan Eryonucu, yaşamımızı tehdit eden Hipertansiyon hastalığı hakkındaki sorularımıza şu yanıtları verdi:
Tansiyon nedir?
Damarlarımız icerisinde dolaşan kanın, damar duvarında yapmış olduğu gerilime tansiyon denir. Kalbin her vuruşunda buyuk tansiyon ve kucuk tansiyon oluşur. Toplumlardaki tansiyon değerleri cinsiyet, yaş, ırk, diyet alışkanlıkları, boy, kilo gibi faktorlerle kişiden kişiye değişiklikler gostermekle birlikte normal kabul edildiği sınırlar vardır. 140/90 mmHg değerin uzeri yuksek olan olcume yuksek tansiyon (hipertansiyon) denir. Ancak bu değerin uygun bir olcum sonrası ve en az iki kez gozlenmesi gerekir. Tansiyon olcumu, uygun şartlarda yapılmazsa yanıltıcı ve yanlış sonuclar verebilir.
Yuksek tansiyonun ne zararı vardır?
Yuksek tansiyon vucutta başta kalp, beyin ve bobrek organlarının yapısına ve işlevlerine zarar veren bir hastalıktır. Kalp damar hastalıklarına, beyinde kanama sonucunda felc, gorme kayıplarına, vucuttaki damar yapılarının bozulması sonucu olume kadar ilerle-yebilen durumlara neden olabilir. Yani yuksek tansiyon, tedavi edilmesi gereken cok onemli bir halk sağlığı sorunudur.
Tansiyon doğru şekilde nasıl olculur?
Olcum cihazı arızalı olmamalı kilo ve kol uzunluğunuza gore uygun boyutlarda olmalıdır. Tansiyon olculmeden once 5-10 dakika dinlenilmelidir. Huzursuz, tedirgin, stresli olduğunuzda, uşuduğunuzde veya ağrınız olduğunda tansiyonunuzu olcturmeyin. Yemek yedikten iki saat sonra, kahve veya sigara ictiyseniz en az yarım saat bekleyiniz. Olcum yapılacak kol dirsekten desteklenmeli, rahat bir oturuş pozisyonunda alınmalı ve kolluk takılan kısım kalp ile aynı seviyede olmalıdır. Ayaklar yere basmalı ve bacak bacak ustune atılmamış olunmalıdır. Olcumler her iki koldan yapılmalıdır. Yuksek olan değer tansiyon olarak kabul edilmelidir. Tek olcumle karar verilmemeli, sabah akşam 5-7 gun boyunca ardışık olcumler yapılmalı ve not edilmelidir.
Beyaz onluk hipertansiyonu nedir?
Bazı kişilerde ortaya cıkan ve beyaz onluk hipertansiyonu olarak bilinen bu durum, hastanın hekime muayenesi sırasında gorulmektedir. Genellikle hastane ortamında muayene ve tansiyon olcumunde hastanın heyecanlı veya gergin olmasından kaynaklanan beyaz onluk hipertansiyonu, gorunurdeki hipertansiyonun yuzde 20'sine neden olmaktadır.
Onlem ve onerileriniz nelerdir ?
Duzenli aralıklarla tansiyon olcturulmedir. Fazla kilolardan kurtularak, duzenli egzersiz yapılmalıdır. Meyve ve sebzeden zengin, doymuş yağlardan fakir diyet tercih edilmelidir. Sofrada tuz kullanılmamalı, aşın tuzlu yiyeceklerin tuketimi de kısıtlanmalıdır. Alkol ve sigaradan uzak durulmalıdır. Tansiyon yuksekliği yine de devam ediyorsa mutlaka bir doktora başvurulmalı ve ilac tedavisine başlanmalıdır. Komşunuzun, annenizin, babanızın kullandığı tansiyon ilacı sizin icin uygun olmayabilir. Size ve sizin tansiyon hastalığınıza uygun tedavi icin mutlaka doktorunuza başvurmalısınız. Unutmayınız ki, tansiyon yuksekliği vucudunuzda sizin hissedeceğiniz herhangi bir rahatsızlığa yol acmadan bircok hastalığa ve hatta olumcul rahatsızlıklara yol acabilir.