Her yaşta tup bebek yapılabilir mi? Tup bebek tedavisiyle coğunlukla ikiz, ucuz bebek sahibi mi olunuyor?
Her yaşta tup bebek yapılabilir mi? Tup bebek tedavisiyle coğunlukla ikiz, ucuz bebek sahibi mi olunuyor? Peki, hic spermi olmayan erkek baba olamaz mı? Şuphesiz coğu insan bu sorulara evet yanıtını verir. Halk arasında doğru olmayan pek cok bilgi tup bebek tedavisiyle ilgili yanlış algılamalara neden oluyor. Peki, neleri yanlış biliyoruz, doğrular neler? EuroFertil Tup Bebek Merkezi Medikal Direktoru Dr. Hakan Ozornek, tup bebek tedavisi konusunda doğru bilinen yanlışları sıraladı:
Yanlış: Tup bebek zor ve ağrılı bir tedavidir.
Doğru: Tup bebek tedavisi son yıllarda cok kolaylaşmış, hasta dostu bir tedavi haline gelmiştir. Tedavi suresi yeni ilaclar sayesinde 45 gunden 15 gune inmiş, hastaların yaptıkları iğne sayısı da 60lardan 20lere duşmuştur. Hatta artık gunumuzde sadece hap formunda ilaclar kullanılarak yapılan doğal tup bebek tedavileri başarı ile uygulanır olmuştur. Az ilac kullanılarak yapılan yumuşak protokoller hem kontrol icin merkeze gidip gelme sıklığını duşurmuş, hem de şişkinlik, ağrı gibi yan etkileri azaltmıştır. Gunumuzde tup bebek, 15 gunde başlayan ve biten, neredeyse sıfır yan etkisi olan cok kolay bir tedavidir.
Yanlış: Tup bebekte ikinci tedaviler daha başarılıdır.
Doğru: Tup bebek tedavisinde ilk dort tedavi aşağı yukarı eşit başarı oranlarına sahiptir, daha sonraki tedavilerde başarı istatistiki olarak biraz duşer. Tum tup bebek merkezlerinin amacı ilk seferde ciftleri bebeklerine kavuşturmaktır.
Yanlış: Tup bebek tedavisi sonrası uzun sure yatmak gerekir.
Doğru: Tup bebek tedavisi bitip transfer yapıldıktan sonra yatmanın gebelik şansını arttırdığına dair hicbir bilimsel kanıt yoktur. Yerleştirilen embriyo yer cekimiyle duşmeyeceği gibi, yerleşme işlemi de transferden yaklaşık uc gun sonra gercekleşmektedir.
Yanlış: Tup bebek tedavisi sonucunda genelde ikiz, ucuz gebelik olur.
Doğru: Tup bebek tedavilerinde coğul gebeliklerin arttığı bir gercektir. Buna onlem olarak 2010 yılında yonetmelikte yapılan değişiklikle 35 yaş altındaki hastalarda ilk iki denemede tek embriyo, diğer tum hastalarda da en fazla iki embriyo transferine izin verilmiştir. Boylece ulkemizde uygulanan sınırsız embriyo transferi bir miktar kontrol altına alınmaya calışılmıştır. Coğul gebelikler bazı hastalar tarafından tercih edilse bile gerek anne sağlığı gerekse bebeklerin sağlığı acısından buyuk risk faktorleri icerir.
Yanlış: Her yaşta tup bebek yapılabilir.
Doğru: Kadının ureme kapasitesi yaşla birlikte değişir. 30 yaşına kadar en yuksek olan ureme şansı 30 35 yaşları arası azalmaya başlar. 40 yaş uzerinde artık ureme cağının sonlarına gelinir. 30 yaş altı hastalarında başarı şansı %50 ye kadar cıkarken bu oran 40 yaş uzerinde %15 civarındadır. 44 yaşın uzerinde ise başarı %1in altındadır. Gunumuz toplumlarında kadın once eğitim ve kariyer peşinde koşmakta ondan sonra aile hayatı ve cocuğu duşunmektedir. Cocuk isteyen kadınların 25-34 yaş aralığında en sağlıklı şekilde anne olabileceklerini unutmaması gerekmektedir.
Yanlış: Tup bebekte başkalarının spermi veya yumurtası kullanılabilir veya karışabilir.
Doğru: Tup bebek merkezleri sıfır hata ile calışmak zorundadırlar ve sistemlerini buna gore kurarlar. Yapılan işlemle hicbir zaman bir kişinin elinde değildir. Mutlaka her basamak en az iki kişi tarafından kontrol edilir. Embriyoloji laboratuvarları yuksek guvenlik sistemlerine sahiptir. Giriş cıkış belli sayıda yetkili kişi ile sınırlandırılır ve 24 saat kapalı devre kamera ile sistem surekli kontrol altında tutulur.
Yanlış: Hic sperm hucresi olmayan erkek baba olamaz.
Doğru: Gunumuz teknolojisi artık mikroskop altında sperm arama ameliyatları ile testlerde hic spermi cıkmayan erkeklere de baba olma fırsatı veriyor. Mikro TESE denilen operasyonla erkeğin yumurtalığında (testis) gelişen ama dışarı atılamayan dol hucreleri bulunup donduruluyor ve kadına yapılan tup bebek tedavisi ile ciftin cocuk sahibi olması sağlanıyor.
Yanlış: Fazla embriyoların dondurulması başarılı olmadığı icin gereksizdir.
Doğru: Embriyo dondurulması uzun yıllardır yapılan ve hastalara ekstra gebelik şansı veren bir uygulamadır. Ancak gecmiş yıllarda dondurulan embriyoların yarısı kadarının sağlıklı olarak geri kazanılması bu tedavinin cok da başarılı olmadığını duşundurmekteydi. Son 3 yıldır uygulayabildiğimiz yeni bir dondurma metodu artık neredeyse tum dondurulan embriyoların sağlıklı olarak geri kazanıldığını gostermiştir. Bu sayede taze tup bebek tedavisi ile donmuş tup bebek tedavisi arasındaki başarı farkı gunumuzde kapanmış hatta bazı kliniklerde donmuş embriyo tedavileri daha başarılı sonuclar vermeye başlamıştır. Embriyo dondurma ozellikle Turkiye gibi transfer edilen embriyo sayısı kısıtlı ulkelerde hastalara sunulması gereken cok onemli bir avantajdır.
Yanlış: Tup bebekte başarı %100 dur.
Doğru: Tup bebek tedavisi son 30 yılda buyuk ilerlemeler gosterse de en iyi ihtimalle dahi başarı %50ler civarındadır. İnsan ureme kapasitesi sınırlı bir canlıdır. Kadının yaşının artması ile gebelik şansının duştuğu de bir gercektir. Hastalarımıza her zaman gercek gebelik şansı soylenmelidir.