Normal bir dışkılama işlemi sırasında dışkı ve gazı tutmayı sağlayan bu kasların gevşemesi gerekir. Dışkılama sırasında, dış makat kası ve puborektal kasta bu gevşemenin olmaması ve tam tersine kasılma yapmaları anismus olarak adlandırılır. Anal sfinkter dissinerjisi (makat kası uyumsuzluğu), spastik pelvik taban sendromu, dissinerjik defekasyon (uyumsuz dışkılama), paradoksal puborektal kontraksiyon (zıt puborektal kasılma) ve pelvik taban dissinerjisi (catı kemiği tabanı uyumsuzluğu) anismus ile eş anlamlı olarak kullanılır.

Anismus neden olur?
• Cocuk hastalarda enkoprezis varsa % 35-50 arasında gorulur
• Sıklıkla nedeni bilinmemektedir.
• Rektosel
• Makat sarkması (rektal prolapsus)
• Rektal intussusepsiyon
• Soliter rektal ulser sendromu
• Cinsel istismar

Anismus nasıl belirti verir?
Anismus zor dışkılama ile kendini belli eder. Ayırt edici belirtisi ise dışkının makatın ağzına gelip, bir turlu dışarıya atılamamasıdır. Burada dışkı adeta makat cıkışına dek gelir ve orada bir tıkanma yaşar. Bu hastalar sıklıkla cinsel yaşamlarında mutsuzluk yaşarlar. Ancak, cok benzer yakınmalar; rektal inertia, makat catlağı (anal fissur) ve basur (hemoroid) gibi hastalıklarda da gorulebilir. Bircok kişide anismus sorunu olmasına karşın belirti vermeyebilir.

Anismus tanısı nasıl konulur?
Anismus kadınlarda daha sık gorulur ve bazı vakalar cinsel istismar nedeniyle oluşabilir. Cocuklarda ise doğumdan itibaren gorulebilir ve bu konu ile Cocuk Cerrahları ilgilenir. Ozellikle bağırsak cerrahisi (kolorektal cerrahi, proktoloji, kolo-proktoloji) konusunda deneyimli hekimler (kolorektal cerrah, proktolog), anismus tanısını buyuk olcude muayene sırasında koyarlar. Ancak, bu tanıyı bazı tetkikler ile pekiştirmek gerekir.

Anismus’un hangi tipleri vardır?
Tip I: zıt makat kasılması (paradoksal anal kontraksiyon)
Tip II: dışkı atılımının sorunlu olması
Tip III: dışkı atılımının yeterli olması fakat makat gevşemesinin sorunlu olması

Anismus hangi komplikasyonlara yol acar?
- Dışkı taşlaşması: Anismus tedavi edilmediği takdirde aşırı sert dışkı oluşmasına (taşlamış dışkı veya fekal impaksiyon) neden olur.
- Megarektum: Anismus aşırı ıkınmaya neden olarak rektum adı verilen kalın bağırsağın makat kanalı ile birleşen kısmında genişlemeye neden olur ki, bu durum megarektum olarak adlandırılır.
- Enkoprezis: istemsiz olarak dışkı kacırma durumudur.

Anismus tedavisi nasıl gercekleştirilir?
- Kegel egzersizleri: bir sandalyeye oturulur, eller ile bacaklar tutulur, derin nefes alınır. Nefes verilirken popo kasları karına doğru kaldırılarak gevşetilir ve bir defada 15 kez ve 5 set olarak (75 kez) bu egzersiz tekrarlanır. Kegel egzersizlerinin gunde 75 kezden dort donem veya toplamda 300 kez kadar yapılması sonucunda anismus sorununun rahatladığı bilinmektedir.
- Biofeedback: Biofeedback tedavisinde makat icine silikondan yapılı ve ucunda transducer olan işaret parmağı kalınlığında bir prob (anal prob) yerleştirilir ve yaklaşık iki kibrit kutusu buyukluğunde bir cihaz ile onceden hekim tarafından hastaya ozel olarak programlanarak, bir kulaklık aracılığı ile hastaya makat kaslarını kasma ve gevşetme komutları verilerek hastanın 10-15 dakika bir surede makat kaslarını guclendirmesi hedeflenir. İlk calışma ise hastaya gerekli eğitimin verilmesi ve cihazın tanıtımı acısından yaklaşık bir saat kadar surer.
- Makat kasları stimulasyonu: makat icine serce parmağı inceliğinde silikon bir prob (anal prob) yerleştirilir ve duşuk akımlarla makat analı icine elektriksel uyarılar verilerek, makat kaslarının doğru kaılması temin edilmeye calışılır. Calışma suresi ortalama 10 dakika civarındadır. En az uc ay (tercihen 12 aya dek) kadar calışmanın yapılması onerilir.
Kalp pili olanlar, kalpte ritim sorunu (aritmi) olanlar, sara (epilepsi) hastası olanlar, hamileler ve makatta iltihabi durumu olanlara uygulanmamalıdır.

- Botoks enjeksiyonu: Puborektal kasa Botoks enjekte edilerek anismus tedavisinde olumlu sonuclar alınmaktadır.

Eskiden puborektal kasın kesilmesi ile anismus tedavisi sağlanacağına inanılırken, gunumuzde bu yontemin yararlı olmadığının anlaşılması nedeniyle terk edilmiştir.

Anismus tedavisi icin hangi bolume başvurmak gerekir?
Anismus tedavisi Genel Cerrahi Uzmanları tarafından gercekleştirilir. Bağırsak ve makat hastalıkları uzerine yoğunlaşan Genel Cerrahlara proktoloji uzmanı, kolorektal cerrah veya proktolog ve bu bolume ise kolorektal cerrahi veya proktoloji servisi adı verilir.