İltihabi bağırsak hastalığında basur veya hemoroid
Ozellikle, Crohn hastalığı veya ulseratif kolit gibi iltihabi bağırsak hastalığında basur veya hemoroid geliştiğinde, ameliyat kararı alırken cok temkinli yaklaşmak gerekir. Bu tur hastalıklarda alevlenme doneminde basur yada hemoroid ameliyatı yapıldığında hastalık daha da şiddetlenebilmektedir, bu nedenle hastalığın hekim tarafından ilac ile baskılandığı veya yatıştığı bir donemde, bu tur bir ameliyatı planlamak daha mantıklı olur.
Basur veya hemoroid pıhtılaşması (trombozu)
Basur veya hemoroid pıhtılaşması, hemoroidi oluşturan damarlardaki kanın pıhtılaşması nedeniyle oluşur ve pıhtılar nedeniyle tıkanan basur memesi gerilir ve hastaya cok şiddetli ağrı verir. Bu durum ozellikle doğum sonrasında yada lohusalıkta ciddi sorun teşkil eder. Pıhtılaşan basur veya hemoroid memesi lokal veya genel anestezi ile boşaltılırsa, hastada cok kısa bir surede buyuk bir rahatlama hissi oluşur. Daha sonradan pıhtının boşaltıldığı delik cerrah tarafından dikilir ve bazen de rahatlıkla boşalması yada tekrar birikim yapmaması icin acık bırakılabilir. Yapılan calışmalarda pıhtılaşmış basur (hemoroid) memesi cerrahi olarak boşaltıldığında, ağının 1-4 gun icinde, buna karşın ameliyatsız olarak sadece ilac ile tedavi edilmeye calışıldığında 24 gun icinde ağrının kaybolduğu belirlenmiştir. Ağrı icin oturma banyosu, lokal anestezi oluşturan Lidocaine, Nitrogliserin, Nifedipin veya mentol iceren kremler cok yararlıdır. Aynı şekilde, cinsel organın kokune doğru sert bir zemin uzerine (taş veya tahta) oturma gayet etkili olmaktadır. Basur veya hemoroid hastalığında tekrarlama (nuks) oranı ameliyat yapılmayan grupta % 25-50 iken, ameliyat grubunda ise % 5’den az olarak belirlenmiştir.
Basur veya hemoroid boğulması (strangulasyon)
Basur veya hemoroid boğulması, makattan dışarıya sarkma yapan ucuncu veya dorduncu evredeki basurlarda (hemoroid) gozlenir. Acilen tedavi edilmeze boğulan basur (hemoroid) bolumunde aşırı odem sonucunda ulser ve sonrasında doku olumu (nekroz) gelişir. Tedavisinde, acil olarak, ameliyathanede ve sıklıkla genel anestezi (narkoz) altında, Longo hemoroid ameliyatı veya uc hemoroid memesinin lazer, makas, bıcak, koter veya damar kapatma cihazları ile alınabilir.
Gebelik ve lohusalıkta basur (hemoroid)
Gebe ve lohusaların yaklaşık olarak % 10-15’inde basur veya makat catlağı sorununa rastlanır. Hamilelik veya lohusalık doneminde basur (hemoroid) ciddi bir sorun oluşturur. Bu nedenle, hemoroid sorunu olan kişilerin hamile kalmadan once uygun şekilde tedavi olmaları yararlı olur. Gebelerde, mumkun olduğunca ameliyatsız şekilde basuru tedavi etme yoluna gidilir. Gebeliğin ilk uc ayında duşuk tehdidi nedeniyle ameliyat olağanustu durumlar dışında uygulanmaz, ucuncu aydan sonra ise basur tedavisinde zorunlu olursa lokal anestezi ile girişim yapılabilir. Hamilelik sırasında basuru olan kadınların % 25-30’unda doğum sonrasında lohusalık doneminde basur (hemoroid) pıhtılaşması (trombozu) sorunu geliştiği belirlenmiştir. Doğumu 39. haftadan sonra gercekleştiren gebelerde hemoroid pıhtılaşmasına daha sık olarak rastlandığı belirlenmiştir.
Lenfoma ve losemi varlığında basur (hemoroid)
Lenfoma (lenf kanseri) ve losemi (kan kanseri) gibi onemli hastalıklarının varlığında basur ciddi bir sorun olarak ele alınmalıdır. Bu tur hastalıkların aktif doneminde basur (hemoroid) icin herhangi bir girişim yapılması durumunda, hastanın yaşamını tehdit edebilecek ağır enfeksiyonlar gelişebilir. Bu tur durumlarda sıklıkla Hematoloji Uzmanı ile cerrah ortaklaşa calışmalı ve ameliyat gerekli ise hastalığın ilaclar ile kontrol altında olduğu bir donemde (remisyon) yapılmalıdır.
Makat varisi veya portal hipertansiyon hastalarında basur (hemoroid)
Karaciğer sirozu varlığında portal hipertansiyon hastalığına rastlanmaktadır. Bu hasta grubunda, makat bolgesindeki varisler, portal kan basıncının artması durumunda baraj kapağı gibi acılmakta fazla kanı boşaltmaktadır, yani bu varisler, artmış portal basıncı boşaltarak dengeleyen bir sigorta gorevini ustlenmektedirler. Varisler alındığında bu boşalma olanağı ortadan kaldırılmış olur ve buda yemek borusundaki varislerden yuksek basınclı toplar damar kanının boşalmasına yol acabilir. Bu tur bir durumda ağızdan bol miktarda kırmızı renkli kanama gelir ve bu duruma portal hipertansiyon kanaması adı verilir. Siroz ve portal hipertansiyon hastalarının % 50-80’inde makat bolgesinde varis bulunur, bu durumu hemoroid’den ayırt etmek gayet onemlidir.