Safra kesesi taşının tedavisinde ne zaman ameliyat gerekir?
Safra kesesi taşları sorun oluşturursa tedavisi sıklıkla ameliyatla safra kesesinin alınmasıdır.
- Safra kesesinin iltihaplanması
- Taşların bulunmasından dolayı hastada tekrar eden ve şiddetli nobetler halinde gelen (kolik) sancı varsa,
- Safra kesesinde taşların bulunduğu bilinmekteyse ve hasta kronik hazımsızlıktan, bulantı, gazdan veya bazı karın bolgesi ağrılarından şikayetci ise
- Kucuk taşların safra kanallı tıkamasından dolayı cerrahi sarılık (derinin sarı bir renk alması) gelişmişse.
- Pankreatit hastalığı gelişmişse.
Safra kesesi ameliyatı nasıl yapılır?
Gunumuzde safra kesesi ameliyatları laparoskopik yontemle (kansız ameliyat) gercekleştirilmektedir. Laparoskopik yontemle ilk safra kesesi ameliyatı 1985 yılında Almanya’da Boblingen şehrinde Erich Muhe tarafından gercekleştirilmiştir. Teknik olarak safra kesesi standart olarak uc veya dort adet minik (5-10 mm arasında) delikten trokar veya port adı verilen minik bazı uzun aletler girilerek safra kesesi organı klipslenerek ve karaciğerden ayrılarak dışarıya alınır. Gunumuzde artık gelişmiş laparoskopik el aletleri sayesinde, uygun vakalarda, gobekten girilen tek bir delikten (single port laparoscopy - SILS) dahi safra kesesi ameliyatlarını gercekleştirebilmekteyiz.
Herkes kapalı safra kesesi ameliyatı olabilir mi?
Herkeste kapalı (laparoskopik) safra kesesi ameliyatı yapabilmek mumkun olmayabilir. Daha once ust karın bolgesi ameliyatı gecirmiş olanlarda (orn. mide, karaciğer, vb.) karın icerisinde yapışıklıklar olabilir ve bu yontemin uygulanmasını zorlaştırabilir. Karın ici basıncın artmasının (gazla şişirildiği icin) zararlı olduğu durumlarda (bazı kalp hastalıkları) bu ameliyat yapılamayabilir. Bazen ameliyata kapalı yontemle başlanılsa bile, % 1 ile 5 oranında ameliyat sırasında acık yonteme donmek gerekebilir.
Safra kesesi ameliyatlarında sadece taş mı alınır?
Safra kesesi ameliyatlarında sadece taşı alma etkili olmaz. Bobrek hayati bir organ olması nedeniyle tumor vb. zorunlu haller dışında alınamaz, ancak safra kesesi alınabilir. Safra kesesi ameliyatlarında sadece taşın alınması durumunda kısa bir sure sonra safra iceriğinin yoğunluğu nedeniyle safra kesesi sorunu aynen tekrarlar. Bu nedenle cerrahi teknik olarak safra kesesi taşını almak değil, safra kesesi organının tumunu almak gerekir. Bu ameliyata Tıp cevrelerinde ‘kolesistektomi’ ameliyatı adı verilmektedir ve Genel Cerrahi uzmanlık dalında en sık olarak gercekleştirilen ameliyattır.
Laparoskopik safra kesesi ameliyatlarında hastanede yatış suresi ne kadardır?
Hastaların laparoskopik kolesistektomi veya safra kesesi ameliyatından 4-6 saat sonra yumuşak gıdalar ile beslenmesine izin verilir ve 24 saat icinde eve taburcu edilirler.
Laparoskopik safra kesesi ameliyatlarından sonra hastaların iş kaybı ne kadar olur?
Hastalar laparoskopik kolesistektomi veya safra kesesi ameliyatından yaklaşık 3 ile 4 gun icinde işlerine geri donebilecek duruma gelirler.
Laparoskopik safra kesesi ameliyatlarından sonra diyet gerekir mi?
Evet, safra kesesi ameliyatından sonra bir ile iki ay kadar yağlı ve kızartmalı gıdalardan uzak durmakta yarar vardır.
Safra kesesinin alınması vucutta ne değişikliğe yol acar?
Safra kesesi ameliyatı ile safra kesesi alınan hastaların yaklaşık % 10-25’inde hazımsızlık ve şişkinlik gibi safra kesesi ameliyatı oncesindeki yakınmalar devam edebilir ve bu tabloya ‘postkolesistektomi sendromu’ adı verilmektedir. Postkolesistektomi sendromu’nun acil koşullarda yapılan safra kesesi ameliyatlarından sonra daha sık gorulduğu bilinmektedir. Safra kesesinin alınmasına bağlı olarak başlıca iki sorun gorulur: 1. Safranın, safra kesesinde depolanmadan direkt olarak ince bağırsağa akmasından dolayı, safra geri tepmesi (safra reflusu) ile daha sık olarak mide iltihabı (alkalen reflu gastrit) veya yemek borusu iltihabı (alkalen reflu ozofajit) gorulmektedir. Bu durumda antiasit (asit giderici) ilaclar ve proton pompa inhibitoru (PPI) grubu ilaclar faydalıdır. 2. Safranın ince bağırsağa hızla gecnmesine bağlı olarak ishal ve alt karın bolgesinde ağrı gorulebilir ve bu durumda kolestiramin tedavisi yararlıdır.