Makat yırtığı ne demektir?
Makat yırtığı, makat catlağı, yada tıbbi ifadesi ile ‘anal fissur’, makat bolgesini orten deride oluşan kucuk bir yırtık veya catlaktır. Genelde makat yırtığı (makat catlağı, anal fissur) yuzeyel olarak başlar ve hızla iyileşir. Bazen derinleşip altta yatan makat ic kasına (sfinkter kası) ulaşabilir. Bu durumda hastalık kronik (sureğen) hale gelmiştir. Makat yırtığının ana nedeni, makat ic kasında (internal anal sfinkter) direnc artışı ve kalınlaşmadır. Makat ic kası ortalama olarak 2-4 cm uzunluğunda ve 2-3 mm kalınlığındadır. Bazı makat catlakları kendiliğinden iyileşirken diğerlerinin neden iyileşemediği kesin olarak bilinmemektedir, ancak kabızlık yada ishalin devam etmesinin bu duruma neden olduğu duşunulmektedir. Sağlıklı kişilerde ortalama olarak % 25 oranında makat kaslarında fazla kasılma gorulurken, makat yırtığı varlığında bu oran % 90 olarak belirlenmiştir. Makat yırtıkları cok nadiren iltihabi bir hastalığa neden olurlar. Makat catlakları veya makat yırtıkları; erkeklerde % 99 arka ve ortada ve % 1 on ve ortada, kadınlarda ise % 90 arka ve ortada ve % 10 on ve ortada yer alırlar.

Fissur triadı ne demektir?
Makatta yırtık (makat catlağı), makat deliğinin ağzında ve kalın bağırsağın cıkış noktasında oluşur. Kronik makat catlağı (anal fissur) olan hastalarda sıklıkla ‘fissur triadı’ adı verilen uclu bir belirti gorulur. 1. Makat derisinde bir meme bulunması ki, buna nobetci meme, ‘sentinel pile’ veya ‘skin tag’ adı verilir. 2. Kalınlaşmış catlak kenarlarının tabanında ic makat kasının (internal anal sfinkter) lifleri gorulur. 3. Makat catlağının ust kenarında, buyumuş papilla adı verilen kıl ve ter bezi (hipertrofik anal papilla) gorulur. Makat ağrısının 4 haftadan uzun sureden beri var olması ve yukarıdaki fissur tiradı olarak adlandırılan belirtilerin 8-12 haftadan beri var olması makat catlağı veya makat yırtığı, ‘kronik anal fissur’ adını alır. Makat bolgesinde enfeksiyon gelişirse, nobetci meme tabanında apseye neden olabilir.

Hipertrofik anal papilla neden olur?
Makat kanalı icinde dişli cizginin ve ozellikle makat catlağı hemen uzerinde kıl ve ter bezlerinin şişmesine ‘hipertrofik anal papilla’ adı verilir. Hipertrofik anal papilla coğunlukla hicbir belirti vermez, ancak bazen, makat kanalında yer alan dişli cizginin altına doğru buyur ve makattan dışarı sarkarlar ve bu duruma ise ‘fibroz anal polip’ adı verilir ve gercek bağırsak poliplerinden farklı bir durumdur.
Makatta yırtık (makat catlağı, anal fissur) neden oluşur?
- Yoğun kabızlık: Sert, kuru (taş gibi) bir dışkının zorla makattan gecmesi sırasında bu bolgeyi yırtması ile oluşur.
- Yoğun ishal
- Surekli dışkı gevşetici ilac (laksatif) kullanımı
- Crohn Hastalığı: altta yatan hastalığın tedavisi, genellikle fissuru iyileştirir. Ozellikle, tekrarlayan makat yırtıklarında Crohn hastalığı araştırılmalıdır.
- Hamilelik doneminde ve lohusalığın ilk iki ayında gorulurler.
- Makat yolu ile cinsel temas (arkadan ilişki, ters ilişki, anal sevk) sonrasında
- Losemi hastalığı
- Bağışıklık sistemi zayıflaması

Makat yırtığının (makat catlağı, anal fissur) belirtileri nelerdir?
- Makatta ağrı
- Makatta şişme
- Makattan kanama
- Makatta kaşıntı
- Makattan akıntı

Makat yırtığı (makat catlağı, anal fissur) hangi hastalıklarla karışabilir?
• Makat fistulu
• Makat apsesi
• Makat siğili
• Makat sarkması
• Makat kanseri
• Rektal polip
• Crohn hastalığı

Makat yırtığı (makat catlağı, anal fissur) kanser nedeni midir?
Hayır değildir, fakat makat yırtığının (makat catlağı, anal fissur) belirti ve bulguları kalın bağırsak kanserleri ve diğer sindirim sistemi hastalıklarının belirtileriyle benzerlik gosterebilir. Bundan dolayı şikayetler olduğunda once bir doktor tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.

Makat yırtığı tedavisini hangi mevsimde yaptırmak avantaj sağlayabilir?
Makat yırtığı (makat catlağı, anal fissur) tedavisi sonrasında hekimler sıklıkla makat bolgesine pansuman amacı ile sıcak su icine oturma banyoları onerirler. Oturma banyosu kuvet, leğen icinde yapılabilirken, bu amacla geliştirilmiş gayet pratik klozet icine oturan ozel plastik oturma kuvetleri bulunmaktadır. Oturma banyosu yerine
denizde tuzlu su ile banyo yapmak yara iyileşmesi acısından cok yararlıdır. Bu nedenle makat bolgesi ameliyatları sonrasında pratikte yaz ayında uygulanması halinde uzun sure denizde veya havuzda kalmak, hem hasta konforu, hem de yara iyileşmesi acısından katkı sağlar.

Makat yırtığı (makat catlağı, anal fissur) tedavisi ve ameliyatı icin hangi bolume başvurmak gerekir?
Makat yırtığı (makat catlağı, anal fissur) nedeni ile yapılan Botoks uygulamasını bu sorunun ameliyatlarını da gercekleştiren Genel Cerrahi Uzmanları yapar. Yoğun olarak makat bolgesi hastalıkları ile uğraşan Genel Cerrahlar ise proktolog, proktoloji uzmanı, koloproktolog veya kolorektal cerrah ve bu bolumde proktoloji, koloproktoloji veya kolorektal cerrahi olarak adlandırılır.