Meme kanseri sıklığı nedir?
Batı toplumlarında her 8 kadından birinde ve ulkemizde ise her 12 kadından birinde, yaşam surecinde meme kanseri geliştiği bilinmektedir. Cok nadiren erkeklerde gorulmesine rağmen, meme kanseri ostrojen ve projesteron hormonlarının yuksekliği nedeniyle, kadınların hastalığıdır.
Erken donemde meme kanseri ne anlama gelir?
Erken donemde meme kanseri ile kast edilen başlangıc aşamasında kanser veya kanser adayı (prekanseroz) hucrelerin bulunmasıdır.
Meme kanseri en kolay nasıl belirlenir?
Mamografi meme kanserini en kolaylıkla belirleyen tarama yontemidir. 40 yaşından itibaren 1-2 yıllık aralıklarla mamografi yapılması onerilmektedir. 70 yaştan sonra ise hastanın koşullarına uygun olarak bu zaman aralığı hesaplanır. Mamografi tetkiki sırasında meme iki plastik tabaka arasında sıkıştırılır. Memenin sıkıştırılması bazı kadınlara ağrı ve huzursuzluk hissi verebilir, ancak bu uygulamanın mantığı, daha net goruntulerin elde edilmesi arzusundadır.
Meme kanseri icin risk faktorleri nelerdir?
- Cinsiyet: Kadın olmak
- Yaş: 30 yaş altında meme kanseri gelişme olasılığı her 2,500 kadında bir iken, bu oran 40-59 yaş arası 24 kadından birine ve 60-79 yaş arası ise her 13 kadından birine yukselmektedir.
- Kalıtım: Meme kanserlerinin sadece % 8’i kalıtsaldır. Kalıtım acısından riskli kadınlarda BRCA 1 ve BRCA 2, PTEN, p53, AT ve HNPCC genlerindeki değişiklikler araştırılabilir.
- İlk adetin 13 yaşın altında gorulmesi
- 51 yaşın uzerinde menopoza girilmesi
- Şişmanlık: ozellikle menapoz donemi sonrasında kilo alınması ve obesite meme kanseri acısından risk oluşturur. Menapoz ile birlikte yumurtalıklardaki ostrojen (kadınlık) hormonu uretimi sona erer. Alınan kilolar ile birlikte gelişen yağ dokusu, ostrojen hormonu oluşumunda en onemli kaynak halini alır ve bağlantılı olarak meme kanseri oluşumu riski artar.
- Beş senenin uzerinde surdurulen hormon tedavisi (HRT), projesteron ve ostrojeni birlikte iceren ilaclar tek başına ostrojen icerenlere gore daha risklidir.
- Kadının doğum yapmaması
- İlk gebeliğin 30 yaş sonrası gercekleşmesi
- Duzenli alkol kullanımı
- Daha once yapılan meme biyopsisinde atipik hiperplazi veya in situ lobuler karsinom bulunması
- Ergenlik yaş doneminde ışın tedavisi (radyoterapi) gormek
- 30 yaş oncesi meme dokusuna radyoterapi uygulanması
Meme kanserinde yaş gruplarına gore risk nasıldır?
Mevcut yaş 10 yıl icinde risk % 20 yıl icinde risk % 30 yıl icinde risk %
30 0.43 1.86 4.13
40 1.45 3.75 6.87
50 2.38 5.60 8.66
60 3.45 6.71 8.65
Meme kanserinin belirtileri nelerdir?
- Memede ağrısız kitle ele gelmesi
- Memenin buyukluğu ve şeklinde değişiklik olması
- Meme cildinin purtuklu bir gorunum alması (portakal kabuğu gorunumu)
- Meme başının iceri cekilmesi (retraksiyon)
Kendi kendine meme muayenesi nasıl yapılır?
Ozellikle, aynanın karşısında veya banyoda ayda bir kadının yapacağı meme muayenesi ile bir memedeki kabarıklık, duzensizlik, şişlik veya simetri bozukluğu aranması uygun olur.
Memede hangi durumlarda hekime başvurmak yararlı olur?
Memede ele gelen şişlik, yumru veya kitle olması durumunda
Meme buyukluğunde ve şeklinde bir değişiklik olması durumunda
Meme derisinde kalınlaşma, purtuklenme ve portakal gorunumu gelişmesi
Memede kızarıklık, şişlik ve ısı artışı olması
Meme başının iceri cokmesi (retraksiyon)
Meme başından akıntı olması
Meme başında kabuklanma ve ulserler olması
Meme başında surekli kaşıntı olması
Meme başında olağan dışında bir gerginlik ve ağrı olması
Memede ele gelen her şişlik kanser anlamına mı gelir?
Memede ele gelen şişlik, kitle veya yumruların buyuk bir coğunluğu meme kanseri nedeniyle değildir.
Memede ağrı kanser nedeniyle mi olur?
Meme ağrısının en sık nedeni meme kanseri değil, memenin fibrokistik hastalığıdır.
Meme kanseri icin risk faktorleri nelerdir?
30 yaşın uzerinde ilk doğumunu yapan kadınların ostrojen hormonu kullanması
İlk adetini daha genc yaşta goren kadınlarda
Menapoza daha gec giren kadınlarda
5 yıldan daha uzun sure ile ostrojen hormonu kullanan kadınlarda meme kanseri riskinin arttığını bilmek gerekir.
Meme kanseri riski nasıl azaltılabilir?
Bireysel risk faktorlerinin bilinmesi
Ailevi risk faktorlerinin bilinmesi
Riski azaltabilmek icin hangi tetkiklerin yapılabileceğini bilmek
Ne sıklıkta tarama yapılması gerektiğini bilmek
Aşırı kilodan kacınmak
Alkol kullanımında aşırıya kacmamak
Ostrojen ve projesteron hormon kullanımından kacınmak
Uzak durulması onerilen gıdalar: tutsulenmiş ve tuzlanmış salamura etler, keten tohumu
Meme kanserinden korunmada yararlı gıdalar hangileridir?
Balık
Yeşil cay
Şalgam
Turp
Havuc
Kabak
Karnabahar
Bruksel lahanası
Brokoli
Sut ve sut urunleri
Meme kanseri riskini arttırdığı kesinleşmeyen faktorler nelerdir?
Stres
Deodoran kullanımı
Sutyen kullanımı
Meme protezi
Kurtaj yapılmasının meme kanserini arttırdığı yonunde kesin bilimsel kanıt yoktur.