Bu test, tıpkı hipnoz olurcasına dakikalarca kilitlenip kaldıklarımızdan cok da farklı değil. Tabii noktalar ve ilginc cisimler de bu testlerin olmazsa olmazlarından.
Peki optik bir illuzyon testi, otizm rahatsızlığında nasıl belirleyici olabilir?
Otizm Spektrum Bozukluğu ’nun teşhisinde elbette bircok faktor rol oynamakta. Ancak rahatsızlığın tespiti noktasında geliştirilen bu test, 2018 yılından beri oldukca onemli bir adım niteliğinde.
Otizm Spektrum Bozukluğu'na sahip olduğu duşulen hastalara, uc boyutlu bir silindirin optik yanılsaması izletildi ve goz bebeklerinin ne şekilde hareket ettiği gozlemlendi. Aslında bu optik yanılsama esnasında goz bebeklerinin buyukluğundeki değişiklikler, otistik ozelliklere sahip olma olasılığı ile ilişkiliydi.
Bu tespit, kişinin otistik olduğu noktasında kesin bir kanıt olarak gosterilemez fakat değerlendirmelere buyuk oranda ışık tutuyor.
Bahsi gecen bu test, kişinin aydınlık veya karanlık goruntulere baktığında goz bebeklerinin boyutunun nasıl değiştiğinden yola cıkarak tasarlandı.
Bu da kişinin ekranın hangi bolumune odaklandığına dair aşağı yukarı bir fikir verir ve birinin dikkatini izlemek icin de tercih edilebilir. Calışmada kullanılan bu optik yanılsamanın temelini oluşturan da aslında gormuş olduğumuz bu cisim.
Bu şekil; bir tarafta bir yonde hareket eden beyaz noktalardan oluşan bir sayfa, diğer tarafta ise tam zıttı yonunde hareket eden siyah noktalardan oluşan bir sayfanın olduğu bir goruntuden oluşur. Aslında coğu insan icin, uc boyutlu donen bir silindirden başka bir şey değildir.
Fakat silindirin nasıl gozuktuğu, kişiden kişiye değişir. Bazı insanlar, silindiri gorebilmek icin cismin onundeki noktalara odaklanma ihtiyacı hisseder. Beyaz noktalara odaklanmak, silindirin sola donmesine; siyah noktalara odaklanmak ise sağa donmesine sebep olur. Ancak bazı insanlar da aynı anda tum noktalara odaklanmayı başarabilir ve bir butun olarak bakabildiğinde, şekli uc boyutlu olarak gorebilir.
Daha fazla ayrıntıya odaklanmayı başarabilen kişiler, tek seferde sadece bir noktanın rengine bakma ve aralarında geciş yapma eğilimindedir. Bu durum da goz bebeklerinin buyumesine neden olur. Fakat resme bir butun olarak bakmayı başaranların goz bebekleri ise sabit kalır.
Ozetle otistik insanların veya birtakım otistik ozellikler taşıyan kişilerin, basitce daha fazla ayrıntıya odaklandıklarını soyleyebiliriz. Bu sebeple karşılarındaki goruntuye bir butun yerine tek tek nokta halindeki kumelerle dikkat kesilen kişilerin, Otizm Spektrum Bozukluğu ’na sahip olma ihtimali daha yuksektir. Uzmanlar hastalığın teşhisi noktasında, bu testten yararlanmayı surduruyor.
Ancak şunu da belirtmekte fayda var. Bu testin sonucu, kesin olarak Otizm Spektrum Bozukluğu'na sahip olduğumuzu gostermez. Bu test ve bunun gibi durumlar, yalnızca bu rahatsızlığa yonelik ozellikler taşıdığımızı gosterir. Kesin bir sonuc icin mutlaka doktor kontrolu gerekli.
Kaynaklar: Science Alert, IFL Science Webtekno'yu Threads'de takip et, haberleri kacırma