Bilim insanları, tıp dunyasında cok buyuk gelişmelerin onunu acabilecek potansiyelde bir calışmaya imza attılar. Yapılan calışmalarla tarihte ilk kez, sadece erkeklerde bulunan Y kromozomunun tam kapsamlı haritası cıkartıldı. Boylelikle bazı kanser turleri, insan evrimi, kısırlık ve hatta yaşlanma gibi bazı hastalık ve durumlarla ilgili cok daha detaylı bilgi sahibi olunabilmesinin onu acılmış oldu.
Sağlıklı bir bireyde XX ve XY şeklinde bir cift kromozom bulunmaktadır. Cinsiyetin belirleyicisi olan Y kromozomu, bugune kadar tam anlamıyla haritalanamamıştı. Bunun nedeni, kromozomun cok fazla tekrar eden ve karmaşık yapılı bir diziye sahip olmasıydı. Yapılan son calışmalar sayesinde bu buyuk bilinmez geride kalmış oldu.
Y kromozomu, mutasyona karşı korunmak icin tum dizilimleri tekrar ediyor!
X ve Y kromozomları, karşılıklı baz dizilerine sahiptir. Bu bazlar adenin, sitozin, timin ve guanindir. Bazların karşılıklı olarak belirli bir duzende dizilmeleri de insanların genetik kodunu oluşturmaktadır. Y kromozomunun baz dizileri konusunda cok fazla tekrara duşmesinin nedeni, son calışmalar ile anlaşılmış oldu. Y kromozomu, olası mutasyonlara karşı yedek diziler oluşturuyordu. Ayrıca bu tekrar bolgelerinin bazıları sperm uretimi gibi işlevlerde kullanılıyordu.
ABD Ulusal Sağlık Enstituleri bunyesinde calışan NHGRI ekibinden bilim insanları, 30 milyondan fazla baz cifti tespit ettikleri calışmalar sırasında, Y kromozomunda kodlanan bilginin neredeyse yarısının, tamamen aynı olduğunu tespit ettiler. Sayfalar dolusu bir kitap duşunun. Bu kitaptaki paragrafların yarısı, tamamen aynı şekilde kaleme alınmıştı. İşte bu tespit, Y kromozomunun tamamen haritalanmasını sağladı.
Haritalanan kromozomun insanlar arasında nasıl farklılıklar icerdiği de anlaşıldı
Y kromozomunu haritalayan bilim insanları, ikinci bir calışmada ise bu kromozomların farklı insanlar arasında nasıl farklılıklar icerdiklerini de incelediler. Normalde, iki insanın DNA'sının yuzde 99,9'unun ortak olduğu, yuzde 0,01'lik bolumun ise farklılığa yol actığı biliniyordu. Yapılan araştırma kapsamında Avrupa kokenli olduğu bilinen bir bireyin Y kromozomu ile yarısının Afrika kokenli olduğu bilinen 43 bireyin Y kromozomu arasında ne gibi farklar olduğu incelendi.
Sonuclar carpıcıydı. Bilim insanları, Y kromozomlarında 45.2 milyon ila 84.9 milyon adet aralığında baz ciftinde farklılıklar olduğunu tespit ettiler. Ama bunun insan sağlığını nasıl etkilediği, mevcut verilerle anlaşılamadı. Ayrıca Y kromozomunun neden ve ne zaman boyle bir farklılaşma gecirdiği de belli değil. Neticede, bir hamilelikte anne ile babadaki X kromozomları birbirine karışırken Y kromozomları doğrudan babadan aktarılıyordu. Yani milyonlarca baz ciftinde değişiklik olma olasılığı duşuktu. Yeni araştırmalar, bu gibi bilinmezlerin de aydınlatılmasını sağlayacak gibi gorunuyor.
Webtekno'yu Threads'de takip et, haberleri kacırma