Aday memur veya asıl memur iken istifa eden veya secimler nedeniyle istifa eden veya 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden (subay, astsubay, uzman cavuş, uzman jandarma, universite akademik personeli) kendi istekleri ile gorevlerinden cekilenlerin sahip olduğu haklar hakkıında sitemiz uzmanlar kurulunun acıklamaları bu bolumde yer almaktadır. Devamı icin tıklayın. GENEL ACIKLAMA
Memurluktan istifa edenlerin yeniden memuriyete atanmaları 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 92 nci maddesinde ayrıntılı şekilde acıklanmıştır.
Buna gore; İkiden fazla olmamak uzere memurluktan kendi istekleriyle cekilenlerden veya bu kanun hukumlerine gore cekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa donmek isteyenler,
a) Ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve
b) Bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71 inci madde hukumlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler.
657 sayılı kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile gorevinden cekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydıyla bu kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler.

92. madde hukmunde belirtilen 71. maddeye yonelik atıf memurların sınıf değişikliğine ilişkindir. Şayet istifa edipte yeniden memuriyete girmek isteyenler, ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulamazlarsa, 657'nin 71. maddesi cercevesinde sınıf değişikliği yoluyla da memuriyete geri donebilirler. Bu şekilde sınıf değiştireceklerin gececekleri sınıf ve gorev icin bu kanunda veya kuruluş kanunlarında belirtilen niteliklere sahip olmaları şarttır. Bu durumda sınıfları değişenlerin eski sınıflarının derecesinde elde ettikleri kademelerde gecirdikleri sureler yeni sınıflardaki derecelerinde dikkate alınır.

Eski sınıflarında, gorev alacakları yeni sınıfa gore memurluğa daha yuksek bir derece ve kademeden başlamış olup da sınıf değiştirenlerin yeni gorevlerindeki ilk ilerleme sureleri eski sınıflarında kazandıkları derece ve kademelere tekabul eden sure kadar uzatılır ve bu sure tamamlanıncaya kadar kendilerine sınıf değiştirmeleri sırasında bulundukları derecede kademe ilerlemesi verilmez.

Son paragrafı biraz acıklamakta fayda olduğu kanaatindeyiz. Bu hususu bir ornek vasıtasıyla acıklamak gerekirse; Emniyet Hizmetleri sınıfında goreve başlayan lise mezunu bir memurun giriş derece ve kademesi 12. derecenin 3 uncu kademesidir. Genel İdare Hizmetlerine giriş derecesi ise 11 dir. Bu memur daha sonra genel idare hizmetleri sınıfına girerse, fazladan aldığı 1 derece suresi kadar beklemek zorundadır. Yani uc yıl boyunca kademe ilerlemesi alamaz. Daha sonra almaya devam eder.


Belirttiğimiz bu mevzuat cercevesinde ikiden fazla olmamak şartıyla memuriyetten kendi isteğiyle istifa eden veya istifa etmiş sayılanlar tekrar memuriyete donebilirler. Bazı hallerde iki defadan fazla olarak memuriyetten istifa edenler veya istifa etmiş sayılanlarda tekrar memurluğa donebilirler. Bu cok istisnai durumu acıklamak gerekirse; 657 sayılı kanunun 92 ikinci maddesinde yer alan "ikiden fazla olmamak uzere" ibaresi 12.05.1982 tarihinde 657 sayılı kanunun 92 nci maddesine eklendiği icin bu tarihten onceki istifalar bu iki sınırının dışındadır. Yani bu tarihten once iki defa istifa eden birisi bu tarihten sonra iki defadan fazla istifa etmiş olmamak kaydıyla tekrar memuriyete donebilir.

İZLENMESİ GEREKEN PROSEDUR
Kendi isteğiyle memuriyetten istifa edenler veya istifa etmiş sayılanların iki defadan fazla olmamak kaydıyla tekrar memuriyete donebileceğinden yukarıda bahsetmiştik. Tekrar memuriyete donmeyi iki başlık altında ele alabiliriz;
I.Adaylık Doneminde Memuriyetten İstifa Edenlerin Veya İstifa Etmiş Sayılanların Durumu

Memuriyetten adaylık doneminde ayrılanlar sadece ayrıldıkları kuruma donmek icin muracaat edebilirler. Yani, adaylık doneminde İcişleri Bakanlığında memur olarak calışan birisi ancak İcişleri Bakanlığında tekrar memuriyete donebilmekte bunun dışındaki kurumlara ise donememektedir. Bu konuya ilişkin goruşun dayanağı Devlet Personel Başkanlığıdır.
II. Adaylık Donemini Tamamlayarak İstifa Etmiş veya İstifa Etmiş Sayılanların Durumu:
Memuriyetten adaylık donemini tamamladıktan sonra ayrılanlar tekrar memuriyete donmek istedikleri takdirde hem kendi kurumlarına hem de başka kurumlara memur olarak donebilmektedir. Burada şunu belirtmek gerekir ki, memuriyete tekrar donmede doneceği kadronun şartlarını taşımış olma şartının gerektiğini belirtmek gerekmektedir.
Belirtilen bu hususu orneklemek gerekirse, İcişleri Bakanlığında calışmakta olan bir memur (asil memur) istifa ettikten sonra 657 sayılı kanunda belirtilen gerekli bekleme suresini tamamlamak şartıyla İcişleri Bakanlığına veya başka bir Bakanlığa tekrar memur olarak donebilir.
Bu acıklamalardan sonra memurluğa nasıl donulebileceğinden bahsetmekte yarar vardır. Oncelikle istifa etmiş memur (asil memur olduktan sonra istifa eden memur) donmek istediği kuruma isteğini belirten bir dilekce ile başvurur. Başvurudan sonra tekrar goreve başlatılıp başlatılmayacağı tamamen kurumun takdirindedir. Şayet kurum başlatmak isterse oncelikle atama yapacağı kadro icin acıktan atama talebinde bulunması ve acıktan atama izni alması gerekmektedir. Acıktan atama izni alınan kadroya atama yapılmasında kurumun atama ve gorevde yukselme yonetmeliği dikkate alınmalıdır. Burada şu hususu vurgulamak gerekmektedir. İstifa sonrası donuşlerde hic bir standart bulunmamaktadır. Bu nedenle, istifa sonrası donuşler tumuyle torpile gore yurumektedir.

III. Secimlere Katılmak icin Memuriyetten ayrılanların Tekrar Memuriyete Donuşu
Milletvekili ve Mahalli İdareler Genel Secimlerine katılmak icin istifa edenlerin tekrar memuriyete donmeleri hususu da acıklanması gereken onemli bir konudur.
24.6.1961 tarih ve 298 sayılı Secimlerin Temel Hukumleri ve Secmen Kutukleri Hakkında Kanunun Ek 7 nci maddesinde " Subay, astsubaylar haric olmak uzere; milletvekili ve mahalli idareler genel ve ara secimlerinde aday ve aday adayı olan Devlet memurları ve diğer kamu gorevlileri, adaylığı veya secimi kaybetmeleri halinde Yuksek secim Kurulunca secim sonuclarının ilanını takip eden bir ay icinde muracaat etmeleri kaydıyla eski gorevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir goreve donebilirler."
Bu hukum gereğince milletvekili veya mahalli idareler secimlerine katılmak amacıyla, aday olanlar eski gorevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir goreve donmeleri mumkundur.
Ayrıca, Yuksek Secim Kurulunun 1.5.1991 tarih ve 20858 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 73 sayılı kararında da Mahalli İdareler ara secimlerinde adaylığı veya secimi kaybeden Devlet memurları ve diğer kamu gorevlilerinin Yuksek Secim Kurulunca secim sonuclarının ilanını takip eden bir ay icerisinde muracaat etmeleri halinde gorevlerine doneceklerinin, bir aylık surenin Yuksek Secim Kurulunca secim sonuclarının ilanından başlayacağının acık secik olduğu belirtilmektedir.
IV. 657 Sayılı Kanuna Tabi Olamayan Personelden Kendi İstekleri ile Gorevinden Cekilenlerin Durumu
a. Subay ve astsubaylar
657 sayılı Kanuna tabi olmayan personel kendi isteğiyle gorevinden ayrılmışsa bunlar icin de memuriyete donme imkanı vardır. Bu hususu orneklerle acıklamak gerekirse; 926 sayılı Turk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa tabi bir subay veya astsubay kendi isteğiyle gorevinden ayrılmışsa bunların memur olabilip olamayacaklarını şu şekilde izah edebiliriz.
657 sayılı kanunun 92. maddesinin ikinci fıkrasında; "657 sayılı kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile gorevinden cekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydıyla bu kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler." denilmekte olup, bu Kanunun 74. maddesinin ucuncu fıkrasında ise; 13.12.1960 tarih ve 160 sayılı Kanunun 4 uncu maddesi kapsamına giren kurumlarda calışan ve 657 sayılı kanuna tabi olmayan personelden 657 sayılı kanuna tabi kurumlara naklen gecenlerden hizmete giriş dereceleri 36 ncı madde ile tespit edilen giriş derecelerinin uzerinde olanların ilk ilerleme ve yukselmeleri icin kanuni bekleme surelerine yukarda yazılı dereceler arasındaki surelere tekabul eden sure kadar ilave edileceği hukum altına alınmış bulunmaktadır.
Buna gore kendi istekleriyle gorevlerinden ayrılan astsubay veya subayların girecekleri sınıfın niteliklerini taşımaları kaydıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecelerine eşit bir derecenin aynı kademesine atanabilecekleri , ancak hizmete giriş dereceleri 657 sayılı kanunun 36 ncı maddesi ile tespit edilen giriş derecelerinin uzerinde olanların ilk ilerleme ve yukselmeleri icin gerekli kanuni bekleme surelerine hizmete giriş dereceleri arasındaki sure kadar ilave edilmesi gerekmektedir.
b. Uzman Cavuşlar ve Jandarmalar
Yukarda acıkladığımız hususlar aynen 3269 sayılı kanuna tabi uzman erbaşlar ve jandarmalar icinde gecerlidir.
c. Araştırma Gorevlileri
2547 sayılı Yuksek Oğretim Kanunu ve 2914 sayılı Yuksekoğretim Personel Kanununa tabi Araştırma Gorevlisi olarak calışan ve daha sonra gorev suresinin dolması uzerine ilişiği kesilenlerin 657 sayılı kanunun 92. maddesine gore acıktan memur olarak atanıp atanamayacaklarını tartışmak gerekmektedir.
657 sayılı kanunun 54. maddesinin son fıkrasında; "Aday olarak atanmış devlet memurunun adaylık suresi bir yıldan az, iki yıldan cok olamaz ve bu sure icinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz." hukmu yer almaktadır.
Ayrıca, 2547 sayılı Yuksek oğretim Kanununun değişik 33. maddesinin (a) fıkrasında; Araştırma gorevlileri, yuksek oğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer gorevleri yapan oğretim yardımcılarıdır. Bunlar "ilgili anabilim veya ana sanat dalı başkanlarının onerisi, Bolum Başkanı, Dekan, Enstitu, yuksek okul veya konservatuvar mudurunun olumlu goruşu uzerine rektorun onayı ile araştırma gorevlisi kadrolarına en cok uc yıl sure ile atanırlar; atanma suresi sonunda gorevleri kendiliğinden sona erer." denilmektedir.
Belirttiğimiz bu hukumler cercevesinde; araştırma gorevlileri azami adaylık suresi kadar (en az iki yıl) universitede bulunmaları kaydıyla 657 sayılı kanuna tabi kurumlara devlet memuru olarak atanabilirler. Bunların atanmalarında 657 sayılı kanunun 97 nci maddesinde belirtilen bekleme sureleri dikkate alınmaz.