657 sayılı Kanuna tabi memurların 657 sayılı Kanuna tabi kurumlar arasındaki nakilleri ile 657 sayılı Kanuna tabi olmayan kurumlarda calışan personelin 657 sayılı Kanuna tabi kurumlarında yaşanan prosedure ilişkin acıklamalar bu bolumde yer almaktadır. Bu konuda sizler icin hazırlamış olduğumuz ozel dosya icin tıklayın. GENEL ACIKLAMA

Devlet memurlarının naklen atanmaları 657sayılı Devlet Memurları Kanununun 74 ve 76. maddelerinde duzenlenmiştir.
657 sayılı kanunun 74. maddesinde memurların bir kurumdan diğerine nakilleri duzenlenmiştir. Buna gore; Memurların 657'ye tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatıyla kazanılmış hak dereceleri ile uzerinden veya 68. maddedeki esaslar cercevesinde derece yukselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya oğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri mumkundur. Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri icin ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3 dereceden cok olmaması ve memurların isteğide şarttır.
Aşağı dereceye atananların 68. maddede yazılı sure kaydı aranmaksızın eski derecelerine tekrar atanmaları caizdir.
13.12.1960 tarihli ve 160 sayılı kanunun 4. maddesi kapsamına giren kurumlarla (217 sayılı KHK'nın 2. maddesi kapsamı) bu kanuna tabi kurumlar arasındaki nakillerde de yukarıdaki hukumler uygulanır.
Bu genel acıklama ve mevzuat ozetlerinden sonra aşağıdaki başlıklar altında konuyu inceleyebiliriz.

A-)Memurların 657 Sayılı Kanuna Tabi Kurumlar Arasındaki Nakilleri
657 sayılı Kanunun 74. Maddesi hukumleri cercevesinde bu Kanuna tabi kurumlar arası nakiller icin ongorulen şartlar şu şekilde sıralanabilir:

1) Bir kurumdan başka bir kuruma gecmek isteyen memur oncelikle gecmek istediği kuruma muracat etmeli ve bunun kabulunden sonra kendi kurumunun iznini alamalıdır.
2) Memurlar kurumlar arasında kazanılmış hak dereceleri uzerinden veya 68. Madde esaslarına gore derece yukselmesi suretiyle nakledilebilirler.
3) Memurlar bulundukları sınıftan, atanacakları kurumun aynı sınıfına veya oğrenim durumuna gore girebilecekleri sınıfa nakledilebilirler. Burada şunu hemen belirtmek gerekir ki, devlet memurlarının atama ve gorevde yukselmeleri hakkındaki yonetmelik hukumleri de dikkate alınmak zorundadır.
4) Memurlar istekleri ile, kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere de atanabilirler. Bu şekilde atanacak olanların kazanılmış hak dereceleri ile nakledilecekleri dereceler arasında en cok 3 derece fark olabilir. Orneğin Sağlık Bakanlığındaki 5. dereceli bir memur Bayındırlık Bakanlığındaki 6, 7, ve 8. Derecelerdeki bir kadroya atanabilir.


Şimdi bahsettiğimiz bu maddeleri acıklayalım:
1)Bir kurumdan başka bir kuruma gecmek isteyen memur oncelikle gecmek istediği kuruma muracat etmeli ve bunun kabulunden sonra kendi kurumunun iznini almalıdır.
Herhangi bir kuruma gecmek isteyen memur oncelikle kendisine bir kurum bulmalıdır. Turk kamu yonetiminde bu husus tamamen subjektif kaidelere gore yurumektedir. Memur, kendi niteliklerine uygun başka kurumlarda boş bir kadro bulduktan sonra bir dilekce ile ilgili kuruma muracaat etmelidir. Memurun bu kuruma nakledilebilmesi ve gerekli prosedurun işleyebilmesi icin bu muracaatın ilgili kurumca kabul edilmesi gerekmektedir. Muracat kabul edildikten sonra muracatı kabul eden kurum memurun calıştığı kuruma memurun kendi kurumlarına gecmesi hususunda gerekli muvafakatı (izin) vermeyi talep eden resmi bir yazı yazacaktır.
Burada muvafakatı (izni) hangi merciin vereceği onemli bir husustur. 657 sayılı Kanunda izin ifadesi yerine "kurumların muvafakatı" denilmektedir. Bu ifadeden atamaya yetkili amirlerin bu yetkiye sahip oldukları anlaşılmalıdır. Atamaya yetkili amir muvafakat verip vermemekte serbesttir. Eğer muvafakat (izin) verirse memur atanmak istediği kuruma nakledilir. Şayet atamaya yetkili amir muvafakat vermezsse memur diğer kuruma gecemez. Ancak, muvafakat vermeme yonundeki bir işlem mutlaka bir kamu yararına dayanmalı veya hizmet gereği olmalıdır. Şayen memur bu ilkeye aykırı hareket edilerek muvafakat verilmediğini duşunuyorsa dava acmalıdır.


2)Memurlar kurumlar arasında kazanılmış hak dereceleri uzerinden veya 68. madde esaslarına gore derece yukselmesi suretiyle nakledilebilirler.
a)Kazanılmış hak dereceleri uzerinden nakil
Memurlar kazanılmış hak olarak aldıkları aylık derece ve kademelerine eşit bir derece ve kademe ile bir kurumdan diğer bir kuruma atanabilirler.
Orneğin Başbakanlıkta calışan 5. derecenin 1. kademe aylığını kazanılmış hak olarak alan bir memur, Tarım Bakanlığındaki 5. derecenin 1. kademesindeki memur kadrosuna nakil suretiyle gecebilir.
b)68. madde esasları cercevesinde derece yukselmesi suretiyle nakil
Bulunduğu kurumdan başka bir kuruma naklen atanmak isteyen bir memur 657 sayılı Kanunun 68. Maddesinin B bendinde yer alan esaslar dahilinde derece yukselmesi suretiyle 1-4 dereceli kadrolara da naklen atanabilir. Bu şekilde derece yukselmesi suretiyle nakil edeceklerin memurların
-Ek gostergesi 5300 ve daha yukarı olan 1. dereceli kadrolar icin 12 yıl,
-Ek gostergesi 5300'den aşağı olan 1 ve 2. Dereceli kadrolar icin 10 yıl,
-3 ve 4. Dereceli kadrolar icin 8 yıl hizmet şartı gereklidir.
Bu başlık atında anlattığımız acıklamaların (a) bendi başlığı altında yapılan acıklamlardan iki temel farlılığı vardır.
i)Yukarıda (a) bendi başlığı altında yapılan acıklamlar sadece eşit dereceler arasındaki gecişler icin soz konusudur. Ama bu benddeki hukumler ile 7. Dereceli bir kadroda gorev yapan bir memur, hizmet suresinin ve diğer şartların (atanacağı kadroya ait gerekli oğrenim duzeyi, Gorevde Yukselme Yonetmeliği hukumleri vs.) tutması halinde başka bir kurumdaki 1. Dereceli kadroya atanabilir.
ii)Ancak bu şekilde yapılan bir atama atanan icin kazanılmış hak teşkil etmez. Yani bu gorevden alındığı/ayrıldığı taktirde tekrar eski kazanılmış hak derecesine doner. Diğer taraftan (a) bendi başlığı altında acıklanan durumda ise memur, gorevden ayrılsa/alınsa bile yine derecesini muhafaza eder.

3)Memurlar bulundukları sınıftan, atanacakları kurumun aynı sınıfına veya oğrenim durumuna gore girebilecekleri sınıfa nakledilebilirler. Burada şunu hemen belirtmek gerekirki, devlet memurlarının atama ve gorevde yukselmeleri hakkındaki yonetmelik hukumleri de dikkate alınmak zorundadır.
Memurların kurumlar arası nakilleri bu başlığa gore iki şekilde olabilmektedir.
i)Aynı sınıflar arasında nakil
Memur bu halde bulunduğu sınıftan başka bir kurumdaki aynı hizmet sınıfına gecebilir. Orneğin Tarım Bakanlığında Teknik Hizmetler Sınıfında bulunan bir muhendis, Cevre Bakanlığındaki Teknik Hizmetler Sınıfında bulunan muhendis kadrosuna nakil yoluyla atanabilir.
b)Oğrenim durumuna gore başka sınıflardaki kadrolara geciş
1999 yılında getirilen Gorevde Yukselme Yonetmeliği ile bu uygulamaya buyuk sınırlar getirilmiştir. Daha once sadece oğrenim durumunun uygun olması halinde sınıf değişikliği yoluyla da nakledilebilen memur, bu imkanı buyuk olcude yitirmiştir. Orneğin Milli Eğitim Bakanlığında Eğitim ve Oğretim Hizmetri sınıfında calışan ziraat fakultesi bir oğretmen, şu an oğrenim durumu uygun olmasına rağmen Tarım Bakanlığındaki Teknik Hizmetler Sınıfındaki Muhendis kadrosuna gecememektedir. Ancak, oğretmenlik yapmadan once kısa bir surede olsa memur statusunde muhendis olarak calışanlar bu hukmun dışındadır.
Gorevde Yukselme Yonetmeliği ile ilgili geniş acıklama icin gorevde yukselme kategorisini inceleyiniz..

4)Memurlar istekleri ile, kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere de atanabilirler. Bu şekilde atanacak olanların kazanılmış hak dereceleri ile nakledilecekleri dereceler arasında en cok 3 derece fark olabilir. Orneğin Sağlık Bakanlığındaki 5. dereceli bir memur Bayındırlık Bakanlığındaki 6, 7, ve 8. Derecelerdeki bir kadroya atanabilir.
Bu başlığın yukarıda anlatılan konulardan en buyuk farkı, nakil yoluyla başka kurumlara gecmek isteyen memura bulunduğu dereceden 3 alt dereceye atanabilme imkanı sağlamasıdır. Bu durumda da memurun isteği şarttır.
Memurun tekrar daha onceki dereceli kadrosuna donmesi kurumun taktirindedir.
B-)Memurların 657 Sayılı Kanuna Tabi Olmayan Kurumlar Arasındaki Nakilleri
Askeri kurumlarda ve Universitelerde 657 sayılı Kanuna tabi olarak calışan memurların diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakilleri icin izlenmesi gereken prosedur yukarıda A başlığı altında anlatıldığı gibidir.
Diğer yandan, 657 Sayılı Kanunun 74. Maddesinin son fıkrasında "217 sayılı KHK'nın 2. Maddesi kapsamına giren kurumlarla bu Kanuna tabi kurumlar arasındaki nakillerde de yukarıdaki hukumler uygulanır" ifadesi yer almaktadır.
Once 217 sayılı Kanun kapsamındaki kurumlardan olan, "İktisadi Devlet Teşekkulleri, Kamu İktisadi Kuruluşları ve bunların muesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinde " calışan kişilerin nakil durumlarını acıklayalım.
399 sayılı KHK'ya tabi olarak I sayılı cetvelde yer alan kişiler memur olarak sayıldıkları icin bu kişilerin 657 sayılı Kanun kapsamındaki diğer kurumlara nakil işlemlerinde yukarıda A başlığı altında acıkladığımız prosedur gecerlidir.
Ancak 399 sayılı KHK'ya tabi olarak II sayılı cetvelde sozleşmeli personel olarak calışanlar icin 657 sayılı Kanun kapsamında yer alan kurumlardaki memur kadrolarına nakil soz konusu değildir. Ayrıca bu kapsamda yer alan kişiler başka bir KİT'e sozleşmeli olarak naklen gecmeleri soz konusu değildir. Ancak, 399 sayılı KHK'ya tabi olarak sozleşmeli pozisyonda gorev yapan kişiler başka bir KİT'e gecmek istedikleri taktirde yeniden işe gireceği surece tabi olarak yer değiştirebilir. Yani daha once nasıl işe girmişlerse bu yeni kurumda da aynı surece tabidir. Bu kişiler icin DMS şartı da aranmaz. Bu kişiler 657 sayılı Kanunda yer alan bekleme surelerine de tabi değillerdir.
2914 sayılı Yuksekoğretim Personel Kanunu hukumlerine tabi bir araştırma gorevlisinin 657 sayılı Kanun Kapsamındaki kurumlara nakil suretiyle gecmesi mumkundur. Ancak bu kişiler 657 sayılı Kanunun 54. Maddesinde yer alan en fazla adaylık suresi kadar (2 yıl) calışmış olması gerekmektedir. Aksi taktirde geciş mumkun değildir.
926 sayılı Turk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanuna tabi subay ve astsubayların 657 sayılı Kanun kapsamındaki kurumlara nakli mumkun değildir. Bu kişiler istifa ettikleri taktirde DMS'ye tabi olmaksızın acıktan atama yoluyla 657 sayılı Kanun kapsamındaki kurumlardaki kadrolara atanabilirler.
3269 sayılı uzman Erbaş Kanuna tabi olarak calışan Uzman Erbaşlar da aynı şekilde sadece kendi istekleri ile istifa ettikleri taktirde DMS'ye girmeksizin 657 sayılı Kanun Kapsamındaki kurumlara acıktan atama yoluyla girebilir.