Kamu Yonetimi Temel Kanun Taslağındaki Değişiklikler
Bilindiği uzere, Başbakanlıkta calışamları devam eden Kamu Yonetimi Temel Kanun Taslağı ilk kez sitemiz aracılığı ile kamuoyuna duyulmuştu. Sitemizde yayınlanan ve Bakanlar Kurulunda tartışılan taslak uzerinde yeni değişiklikler yapıldı. Bugun, Memurlar.NET olarak daha once yayınladığımız taslağı ve bu taslak uzerinde yapılan değişikleri yayınlıyoruz. Taslakta goze carpan bir kac onemli değişiklik şu şekildedir: 1-Mahalli idarelerin gorevlerini tam ve etkin birşekilde yapmaları icin taslakta merkezi idareye mudahele yetkisi tanınmıştır. 2- Mahalli idarelere gorev ve sorumluluklarıyla orantılı gelir aktarılacağı hukmu taslağa eklenmiştir. 3- Ust kurullar merkezi idare tanımı icine alınmıştır. 4- Sadece merkez teşkilatından ibaret olmayan bakanlıklarda 5 musteşar yardımcılığı kadrosu ihdas edilebilecektir (Bu sayı daha once uc idi.) 5- İcişleri, Maliye, Milli Eğitim, Sağlık ile Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlıklarına dış denetim yetkisi getirilmiştir. Ancak bu yetki, anahizmet birimi şeklinde ve rehberlik ve denetim birimi olarak yurutulebilecektir. 6- Başbakanlığa bağlı kuruluşlar dışındaki bağlı kuruluşlar musteşarlık şeklinde kurulamayacaktır (Bu husus Savunma ve Sanayi ile Denizcilik Musteşarlığını etkilemektedir) 7- İc denetimin, "elemanlar" yerine "ic denetim" elemanlarınca yapılması ongorulmektedir.
Sitemizde 25.9.2003 tarihinde yayınlanan taslağın tum metnine erişmek icin tıklayın. Taslağın genel gerekcesini gormek icin ise şuraya tıklayın.
YENİ MADDE
Mahalli idarelerin gorev, yetki ve sorumlulukları
Madde8- Mahalli muşterek ihtiyaclara ilişkin her turlu gorev, yetki ve sorumluluklar ile hizmetler mahalli idareler tarafından yerine getirilir.
Mahalli idareler gorev, yetki ve sorumluluk alanlarına giren hizmetleri, idarenin butunluğune, kalkınma planının ilke ve hedeflerine, kanunlarla belirlenen esas ve usullere, kendi stratejilerine, amac ve hedeflerine, performans olcutlerine uygun olarak yurutur.
Mahalli idarelerin kanunlarla verilen temel gorev ve hizmetlerden herhangi birini ciddi şekilde aksatması ve bu durumun halkın hayatını onemli olcude olumsuz etkilemesi durumunda, merkezi idare bu aksaklıkların giderilmesi icin makul bir sure verir. Aksaklıkların bu sure icinde de giderilmemesi halinde merkezi idare durumun gerektirdiği tedbirleri alabilir.
ESKİ MADDE
Mahalli idarelerin gorev, yetki ve sorumlulukları
Madde 8Mahalli idarelerin muşterek ihtiyaclara ilişkin her turlu gorev, yetki ve hizmetler ile 6 ve 7 inci maddelerde sayılan ve diğer kananlarla merkezi idare tarafından yurutulmesi ongorulen ulusal nitelikteki gorev ve hizmetler dışındaki gorev, yetki ve hizmetler mahalli idareler tarafından yerine getirilir.

Mahalli idareler gorev, yetki ve sorumluluk alanlarına giren hizmetleri, idarenin butunluğune, kalkınma planının ilke ve hedeflerine, kanunlarla belirlenen esas ve usullere, kendi stratejilerine, amac ve hedeflerine, performans olculerine uygun olarak yurutur.
YENİ MADDE
Mali kaynak dağılımı
Madde 10- Mahalli idarelere yetki, gorev ve sorumluluklarıyla orantılı gelir kaynakları sağlanır. Mahalli idarelere genel butce vergi gelirleri tahsilatından pay ayrılır. Payların ayrılmasına, dağıtımına ve bu paylardan yapılacak kesintilere iişkin usul ve esaslar kanunla duzenlenir.
YENİ MADDE
Kamu hizmetlerinin daha etkili ve verimli olarak yerine getirilmesi amacıyla, merkezi idare ile mahalli idareler, kendilerine ait hizmetlerden yetkili organlarının kararı ile uygun gorulenleri, ilgileri itibariyle universitelere, noterlere, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, hizmet birliklerine, ozel sektore ve alanında uzmanlaşmış sivil toplum orgutlerine gordurebilir. Bu durumda idarenin sorumluluğuna ilişkin hukumler saklıdır.
ESKİ MADDE
Merkezi idare ve mahalli idarelerin yetkili organlarının kararı ile uygun gorulen hizmetler, ilgileri itibariyle universitelere, noterlere, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, ozel sektore ve alanında uzmanlaşmış sivil toplum orgutlerine gordurulebilir.
UST KURULLAR MERKEZİ İDARE TANIMI İCİNE KONULDU
Onceki taslakta yer alan Merkezi idare tanımı değiştirilmektedir. Eski tanımda ilişkili kuruluşlar merkezi idare tanımı icinde yer almazken, yeni taslakta ilişkili kuruluşlarda merkezi idare tenımı icinde yer almaktadır. Bu değişiklik ust kurulların merkezi idare icinde yer alacağını gostermektedir.
BAZI BAKANLIKLARDA 5 MUSTEŞAR YARDIMCISI İHDAS EDİLEBİLECEK
Yeni Fıkra
c) Bakanlık merkez teşkilatında 28'inci maddenin birinci fıkrasının (c) ve (b) bentlerinde gosterilenler dışında hiyerarşik kademe teşkil edilemez. Ancak, birim ve personel sayısı dikkate alınarak bakanlıklardan sadece merkez teşkilatı bulunalar ile musteşarlık şeklinde kurulan bağlı kuruluşlarda en cok uc; diğer bakanlıklardan en cok beş muteşar yardımcılığı; başkanlık ve genel mudurluk şeklinde kurulan bağlı kuruluşlarda en cok uc başkan yardımcılığı ve genel mudur yardımcılığı kadrosu ihdas edilir.
Eski Fıkra
c) Bakanlık merkez teşkilatında 27 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde gosterilenler dışında hiyerarşik kademe teşkil edilemez. Ancak birim ve personel sayısı dikkate alınarak bakanlıklarda ve musteşarlık şeklinde kurulan bağlı kuruluşlarda en cok uc musteşar yardımcılığı; başkanlık ve genel mudurluk şeklinde kurulan bağlı kuruluşlarda en cok uc başkan yardımcılığı ve genel mudur yardımcılığı kadrosu ihdas edilebilir.
DIŞ DENETİMİ KİMLER YAPACAK
Taslağın 17'inci maddesine eklenen yeni bir fıkra ile bu husus duzenlenmiştir. Fıkra metni aşağıdaki gibidir.
" İcişleri, Maliye, Milli Eğitim, Sağlık ile Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlıklarında temel gorev ve hizmetlerin bir gereği olarak kurum dışı muşteri, mukellef veya ucuncu kişi ve kuruluşlara yonelik olmak uzere, kuruluş kanunlarında belirtilmek şartıyla anahizmet birimi şeklinde rehberlik ve denetim birimi oluşturulabilir. Hakim ve savcıların denetimi icin ongulen hukumler saklıdır.
BAŞBAKANLIĞA BAĞLI OLANLARIN DIŞINDA MUSTEŞARLIK KURULAMAYACAK
Bu konuya ilişkin olarak tasarının 23'uncu maddesinin birinci fıkrası olan "Bağlı kuruluşlar, bir bakanlığın hizmet ve gorev alanına giren anahizmetlerden ozel onemi bulunanları yurutmek uzere, kanunla kurulan kuruluşlardır." hukmune eklenen fıkra şu şekildedir. "Başbakanlığa bağlı olanların dışında musteşarlık şeklinde bağlı kuruluş kurulamaz." Bu fıkra ile Milli Savunma Bakanlığına bağlı Savunma Sanayi Musteşarlığı, ve Bayındırlık Bakanlığına bağlı Denizcilik Musteşarlığınun ya statusunun değişmesi veya bunların statulerinin devam edebilmesi amacıyla Başbakanlığa bağlanmaları gerekmektedir.
BAĞLI KURULUŞLARDA DA DENETİM BİRİMİ OLUŞTURULABİLECEK
Konuya ilişkin olarak tasarının 23'uncu maddesinin ucuncu fıkrası olan "Bağlı kuruluşların anahizmet, danışma ve yardımcı hizmet birimleri 17inci madde ile bakanlık merkez teşkilatının teşkilatlanmasına ilişkin diğer hukumler goz onunde bulundurularak hizmet ozelliklerine gore kuruluş kananlarında belirlenir." hukmune eklenen ibare şu şekildedir. "Ayrıca, bağlı kuruluşlarda temel gorev ve hizmetlerin bir gereği olarak, kurum dışı muşteri, mukellef veya ucuncu kişi ve kuruluşlara yonelik olmak uzere, kuruluş kanunlarında belirtilmek şartıyla anahizmet birimi şeklinde rehberlik ve denetim birimi oluşturabilir.
KURUL BAŞKANLIĞINA BAĞLI DAİRE BAŞKANLIKLARI DA KALDIRILDI
Hiyerarşik kademeler ve unvanlar
Madde 27Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşların hiyerarşik kademeleri ve unvanları; hizmetin ozelliklerinden kaynaklanan farklılıklar dikkate alınmak suretiyle aşağıdaki şekilde duzenlenir.
a) Bakanlık merkez teşkilatında:
1- Musteşarlık,
2- Genel Mudurluk, Başkanlık, Daire Başkanlığı,
3- Mudurluk
Taşra teşkilatı olan bakanlıklarda Genel Mudurluklere bağlı olarak daire başkanlığı kurulabilir.

b) Bağlı kuruluşlarda:
Musteşarlık şeklindeki bağlı kuruluşlarda:
1- Musteşarlık,
2- Genel Mudurluk, Daire Başkanlığı,
3- Mudurluk

Başkanlık şeklindeki bağlı kuruluşlarda:
1- Başkanlık,
2- Daire Başkanlığı,
3- Mudurluk

Genel Mudurluk şeklindeki bağlı kuruluşlarda:
1- Genel Mudurluk,
2- Daire Başkanlığı,
3- Mudurluk

c) Bakanlık taşra teşkilatı il kuruluşlarında:
1- Vali,
2- İl Mudurluğu,
3- Şube Mudurluğu.

d) Taşra teşkilatı ilce kuruluşlarında:
1- Kaymakam,
2- İlce Mudurluğu,
3- İhtiyac duyulan ilcelerde şube mudurluğu.

e) Bolge kuruluşlarında:
1- Bolge Mudurluğu,
2- Şube mudurluğu ve başmuhendislik.

Dışişleri Bakanlığı, Milli Guvenlik Kurul Genel Sekreterliği, Milli İstihbarat Teşkilatı Musteşarlığı ile ilişkili kuruluşlar bu maddede ongorulen hiyerarşik kademe ve unvanlarına ilişkin hukumlere tabi değildir. Bunların hiyerarşik kademe ve unvanları kuruluş kanunlarında duzenlenir.

ESKİ MADDE
Hiyerarşik kademeler ve unvanlar
Madde 27Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşların hiyerarşik kademeleri ve unvanları; hizmetin ozelliklerinden kaynaklanan farklılıklar dikkate alınmak suretiyle aşağıdaki şekilde duzenlenir.
a) Bakanlık merkez teşkilatında:
1- Musteşarlık,
2- Genel Mudurluk, Başkanlık, Daire Başkanlığı,
3- Şube Mudurluğu.
Taşra teşkilatı olan bakanlıklarda Genel Mudurluk veya Kurul Başkanlıklarına bağlı olarak daire başkanlığı kurulabilir.
b) Bağlı kuruluşlarda:
Musteşarlık şeklindeki bağlı kuruluşlarda:
1- Musteşarlık,
2- Genel Mudurluk, Daire Başkanlığı,
3- Şube Mudurluğu.
Başkanlık şeklindeki bağlı kuruluşlarda:
1- Başkanlık,
2- Daire Başkanlığı,
3- Şube Mudurluğu.
Genel Mudurluk şeklindeki bağlı kuruluşlarda:
1- Genel Mudurluk,
2- Daire Başkanlığı,
3- Şube Mudurluğu.
c) Bakanlık taşra teşkilatı il kuruluşlarında:
1- Vali,
2- İl Mudurluğu,
3- Şube Mudurluğu.
d) Taşra teşkilatı ilce kuruluşlarında:
1- Kaymakam,
2- İlce Mudurluğu,
3- İhtiyac duyulan ilcelerde şube mudurluğu.
e) Bolge kuruluşlarında:
1- Bolge Mudurluğu,
2- Şube mudurluğu ve başmuhendislik.
Turk Silahlı Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Milli Guvenlik Kurul Genel Sekreterliği, Milli İstihbarat Teşkilatı Musteşarlığı ile ilişkili kuruluşlar bu maddede ongorulen hiyerarşik kademe ve unvanlarına ilişkin hukumlere tabi değildir. Bunların hiyerarşik kademe ve unvanları kuruluş kanunlarında duzenlenir.

DENETLEMEYE YETKİLİ KURUMLAR
Denetlemeye yetkili kurumlar ksımında yapılan değişiklik ile ic denetimin, ic denetim elemanlarınca yapılacağı belirtilmektedir. Bu konuya ilişkin fıkra şu şekildedir."İc denetim kamu kurum ve kuruluşlarının kendi yoneticileri veya ilgili kurumun ust yoneticisinin gorevlendireceği ic denetim elemanları tarafından yapılır." Daha onceki fıkra şu şekildeydi. "...kendi yoneticileri veya ilgili kurumun ust yoneticisinin gorevlendireceği elemanlar tarafından yapılır."
HALK DENETCİLERİNİN UCRETLERİ BELİRLENDİ.
Tasarıda halk denetcilerinin ne kadar ucret alacağı eklenen şu yeni fıkraya şoyledir: "Halk denetcisinin burosu ve yeteri kadar personeli il ozel idaresi tarafından sağlanır. Halk denetcisine il nufusu 500.000'e kadar olan illerde 50.000; 500.001-1.000.000 olan illerde 60.000; 1.000.001-2.000.000 olan illerde 70.000 ve 2.000.001'den fazla olan illerde 80.000 gosterge rakamının devlet memurları icin belirlenen aylık katsayı ile carpımı sonucu bulunacak miktarda aylık brut ucret odenir".
YENİ MADDE
Başka kurumlarda personel gorevlendirme
Madde 46Bakanlıklarda bakanın, il ozel idarelerinde valinin, belediyelerde ise belediye başkanının talebi ve ilgilinin ve kurumunun muvafakatı uzerine, merkezi idare personelinden memur statusunde olanlar mahalli idarelerin yonetici kadrolarında veya bakanlıklarda gecici olarak gorevlendirilebilir. Bu personel kurumundan izinli sayılır ve asıl kadrosuyla ilgisi devam eder.

ESKİ MADDE
Başka kurumlarda personel gorevlendirme
Madde 46İl ozel idarelerinde valinin, belediyelerde ise belediye başkanının talebi ve ilgilinin muvafakatı uzerine, merkezi idare personelinden memur statusunde olanlar mahalli idarelerin yonetici kadrolarında gecici olarak gorevlendirilebilir. Bu personel kurumundan izinli sayılır ve asıl kadrosuyla ilgisi devam eder.

SAĞLIK BAKANLIĞI TAŞRA TEŞKİLATININ DEVRİ
Onceki taslakta bu konuya ilişkin duzenleme şu şekildeydi. "b) Sağlık Bakanlığı taşra teşkilatının gorev ve yetkileri ile onleyici sağlık hizmeti verilen sağlık evi, sağlık ocağı, sağlık merkezi, dispanser gibi tesisler, arac, gerec, taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borcları, butce odenekleri ve kadroları ile birlikte olmak uzere personeli nufusu 10 bin ve uzerinde olan belediye sınırları icinde belediyeler; bu yerler dışında bulunan tesisler ile eğitim hastaneleri haric diğer hastaneler arac, gerec, taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borcları, butce odenekleri ve kadroları ile birlikte olmak uzere personeli il ozel idarelerine,"
Yeni duzenlemede maddenin belediyelere devre ilişkin kısımları kaldırılmıştır. Buna gore tum belirtilen unsurlar il ozel idarelerine devredilecektir.
TUM MESLEK LİSELERİ MEB'E DEVREDİLECEK
Tasarıya eklenen yeni maddeye gore Milli eğitim Bakanlığı dışındaki bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarına bağlı sağlık, tarım, adalet, tapu kadastro ve Anadolu meteoroloji meslek liseleri bina, arac, gerec, taşınır ve taşınmaz malları ile bunlara ait butce odenekleri Milli Eğitim Bakanlıklarına devredilmiştir.