Ozurlulerin emeklilik hususu 5434 sayılı Kanunun değişik 39/j bendinde duzenlenmiştir. Buradaki duzenleme sadece, ozurluluğu goreve girdikten sonra ortaya cıkanları mağdur etmektedir. Yeni sosyal guvenlik yasası olan ve 1 Ekim 2008'de yururluğe girecek olan 5510 sayılı Kanunda, bu durumdakilere yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin hukumler yer almaktadır. detaylar icin başlığa tıklayınız. 5434 SAYILI T.C. EMEKLİ SANDIĞI KANUNU VE 5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU HUKUMLERİNİN UYGULANMASINDA OZURLULERE AYLIK BAĞLANMASI HALLERİ
MEVCUT DUZENLEMEDE OZURLULUK
Ozurlulerin emeklilik hakkı 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 21/04/2005 tarih ve 5335 sayılı Kanun ile değişik 39 uncu maddesinin (j) fıkrasının; ?Goreve girişlerinde ozurlulere verilecek sağlık kurulu raporları hakkında yonetmeliğe uygun olarak alınmış ve raporda sakatlık oranı en az %40 olanlardan fiili hizmeti 15 yıl olanların istekleri uzerine...? şeklindeki hukmu ile duzenlenmiştir.
Şartları;
- Kamu gorevlisi olarak goreve başladıkları tarihte ozurlulere verilecek sağlık kurulu raporları hakkında yonetmelik hukumlerine gore alınan sağlık kurulu raporlarında ozurluluk oranının en az % 40 olduğunun belirlenmesi,
- En az 15 fiili hizmet yıllarının bulunması,
- Ozurluluk aylığı bağlanması talebinin halen kamu gorevlisi olarak gorev yaptığı sure icerisinde yapması,
Halleridir. ( [1] )




GOREVE BAŞLAMADAN ONCE OZURLU OLAN ANCAK NORMAL ATAMA İLE GOREVE BAŞLAYANLARIN MEVCUT DURUMDA HAKLARINDA YAPILACAK İŞLEMLER
Kamu gorevlisi olarak ozurlulere ilişkin mevzuata tabi olmadan normal atama suretiyle goreve giren, ancak goreve girmeden once herhangi bir sebepten dolayı alınmış olan sağlık kurulu raporları bulunanların, gorevde iken 15 hizmet yıllarının bulunması ve bu raporlarındaki ozurluluk oranının en az % 40 olduğu Sosyal Guvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca karar verilmesi halinde 5434 sayılı Kanunun yukarıya alınan 39 uncu maddesinin (j) bendi hukumlerinden yararlanmaları mumkun bulunmaktadır.
Ancak, kamu gorevlisi olarak goreve başlamadan once ozurlu olmalarına rağmen goreve girmeden once bu durumlarını belgeleyen raporları bulunmayanların, goreve girdikten sonra alacakları sağlık kurulu raporlarına istinaden işlem yapılmasına yukarıda yer alan madde hukmu cevaz vermemektedir.

YENİ DUZENLEMEDE OZURLULUK
Yeni duzenleme olan 5510 sayılı Kanunda ozurlulere yonelik ayrıca bir hukme yer verilmemiştir. Bu durumdakiler Kanunun 28 inci maddesi kapsamında yaşlılık aylığı bağlanması kapsamında değerlendirilmiş bulunmaktadır. ( [2] )
Şartları;
- 5510 sayılı Kanuna tabi kamu gorevlisi olarak calışmaya başladığı tarihten once calışma gucunun en az % 60'ını veya gorevlerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gucunu kaybeden ancak daha once malulluk aylığından yararlanamayan ve bu durumları Sosyal Guvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca tespit edilen kamu gorevlilerine;
- En az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve aynı zamanda en az 3960 gun (11 yıl) malulluk, yaşlılık ve olum sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla,

yaşlılık aylığı bağlanacaktır.
Ayrıca, Sosyal Guvenlik Kurumunca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca duzenlenecek rapor ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca calışma gucundeki kayıp oranının;
% 50 il % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gun (12 yıl),
% 40 il % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gun (13 yıl),
malûlluk, yaşlılık ve olum sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla ve herhangi bir yaşın dolumu aranmaksızın Sosyal Guvenlik Kurumun Sağlık Kurulunca kontrol muayenesine tabi tutulmak suretiyle yaşlılık aylığına hak kazanacakları hususu da yer almaktadır. Ancak bu uygulamanın usûl ve esasları, Sosyal Guvenlik Kurumunca cıkarılacak olan yonetmeliğe bırakılmıştır.
HALEN GOREVDE BULUNAN KAMU GOREVLİLERİNDEN OZURLU DURUMDA BULUNANLAR, DOĞUŞTAN OZURLU OLMALARINA RAĞMEN, GOREVE GİRMEDEN ONCE BU DURUMLARINI BELGELEYEN SAĞLIK KURULU RAPORU BULUNMAYANLARA AİT DUZENLEMELER
Halen kamu gorevlisi olarak gorev yapmakta olanlardan ozurlu durumda bulunanlar hakkında yapılacak işlemlere ait duzenleme 5510 sayılı Kanunun ?5434 sayılı Kanuna ilişkin geciş hukumleri başlıklı? Gecici 4 uncu maddesinin 6 ncı fıkrası ile duzenlenmiştir. ( [3] )
Bu hukmun yururluğe girmesi ongorulen (01/10/2008) tarihten once;
- 5434 sayılı Kanun hukumlerine tabi olarak calışmaya başlamış olma,
Calışmaya başlamadan once ilgili mevzuatına gore alınmış ve en az % 40 oranında ozurlu olduklarını gosterir sağlık kurulu raporunun bulunması,
Sonradan en az % 40 oranında doğuştan ozurlu olduklarını belgeleyenler,
Aylık talep tarihinde kamu gorevlisi olarak gorev yapma,
şartları ile; en az 5400 gun (15 yıl) emekli keseneği odenmiş olması kaydıyla yaşlılık aylığı bağlanacağı ongorulmektedir.
Ayrıca, 5510 sayılı Kanunun yururluğe girdiği tarihten once ozurlu olmalarına rağmen ozurluluk aylığına hak kazanamayanlara ilişki yeni bir duzenleme olarak gorulen ve calışmaya başladıktan sonra, Sosyal Guvenlik Kurumunca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usûlune uygun duzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Sosyal Guvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca calışma gucundeki kayıp oranının;
% 50 il % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 5760 (16 yıl),
% 40 il % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 6480 (18 yıl),
emekli keseneği odenmiş olması kaydıyla, yaşlılık aylığına hak kazanacakları hukmu de yer almaktadır. Bu duzenlemeler ozurlu durumda bulunan kamu gorevlileri yonunden mağduriyetlerinin giderilmesine yonelik bir duzenleme olarak gorulmektedir.
KAMU GOREVLİSİ OLARAK GOREV YAPAN OZURLULERİN YUKARIDA YER ALAN HİZMET SURELERİNE SOSYAL SİGORTALAR VEYA BAĞ-KUR KANUNUNA TABİ OLARAK GECEN SİGORTALILIK SURELERİNİN DAHİL EDİLMESİ
Halen kamu gorevlisi olarak gorev yapmakta olan ozurlulerin, kamu gorevlisi olarak gorev yapmadan once gecmiş olması şartıyla 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun ile 1479 sayılı Bağ-Kur Kanununa tabi gecen surelerin mevcut olması halinde, aylık bağlanması icin, durumlarına gore ongorulen 15, 16 ve 18 yılın doldurulmasında dikkate alınmaktadır.
5510 SAYILI KANUN MADDELERİNİN HANGİ TARİHTE YURULUĞE GİRECEĞİNE İLİŞKİN DUZENLEME KANUNUN 108 İNCİ MADDESİNDE YER ALMIŞTIR ( [4] )


( [1] ) 5434 S.K. Madde 39 ? Emekli aylığı aşağıdaki hallerde bağlanır:
a) Cumhurbaşkanlığında bulunanların bu yerlerden ayrılışlarında istekleri uzerine;
b) (Değişik birinci paragraf: 25/8/19994447/23 md.) 25 fiili hizmet yılını dolduran iştirakcilerden kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını dolduranların istekleri uzerine,
Secilmiş belediye reisleri ve vilayetlerin daimi komisyon azaları haric olmak uzere, 30 hizmet yılını tamamlamış olanlar kurumlarınca luzum gorulduğunde yaş kaydı aranmaksızın re'sen,
(Ucuncu paragraf mulga: 21/4/2005 ? 5335/29 md.)
Subay ve askeri memurlarla gedikli subay ve gedikli erbaşların harbe hazırlık devresinde istekleriyle emekliye ayrılma muameleleri,durumun aydınlanmasına ve tehlikenin gecmesine kadar geri bırakılabilir.Bu devrenin başladığı ve bittiği tarihler İcra Vekilleri Heyetince tesbit edilir. (2)
(Dorduncu fıkra mulga: 7/2/1969- 1101/2 md.)
(Beşinci fıkra iptal: Anayasa Mah.nin 30/1/1963 tarih ve E.1962/262, K. 1963/21 Sayılı Kararı ile.)
c) (Değişik: 25/8/19994447/23 md.) İştirakcilerden 40 ıncı madde gereğince haklarında yaş haddi hukumleri uygulanacak olanlar kurumlarınca re'sen veya (61) yaşını doldurduklarında istekleri uzerine;
c) (Değişik: 25/8/19994447/23 md.) 87 nci maddenin (a, b, c, d, e, g, h, i, j ve m) fıkralarında gosterilenlerden 25 fiili hizmet yılını dolduran iştirakcilerden kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını dolduranların istekleri uzerine,
d) (Değişik: 25/8/19994447/23 md.) 88 inci madde gereğince emekli kesenekleri geri verilememiş olanların (61) yaşını doldurmalarında istekleri uzerine ve (b) fıkrasındaki durumda iseler re'sen;
e) Subay ve askeri memurlarla, gedikli subay ve gedikli erbaşların ahlak noktasından hukum ile veya yetersizlik veya disiplin sebeplerinden dolayı sicilleri uzerine veyahut askeri mahkemelerce verilecek kararlar uzerine kurumlarınca resen;
f) (e) fıkrasında yazılı olanlar dışındakiler ahlak ve yetersizlik sebeblerinden dolayı yonetmeliğine gore sicilleri uzerine kurumlarınca resen;
g) (Değişik: 9/7/19536122/1 md.) Belediye reisleri ile vilayetlerin daimi komisyonu azalarının bu yerlerde iken (b) fıkrasında yazılı duruma girmelerinde istekleri uzerine;
h) (Ek: 3/7/19751922/1 md.; Mulga: 20/2/19923774/6 Md.)
i) (Ek: 3/7/19751922/1 md.; Mulga: 20/2/19923774/6 Md.)
j) (Ek: 13/11/1981-2559/3 md.; Değişik:21/4/2005 ? 5335/3 md.) Goreve girişlerinde, Ozurlulere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yonetmeliğe uygun olarak alınmış ve raporda sakatlık oranı en az % 40 olanlardan fiili hizmeti 15 yıl olanların istekleri uzerine,
k) (Ek: 13/6/1994KHK546/1 md.; İptal: Ana. Mah.'nin 21/7/1994 tarih ve E. 1994/67, K. 1994/64-2 sayılı Kararı ile.)
Değişik paragraf(Değişik: 25/8/19994447/23 md.) Emekli aylığı bağlanabilmesi icin yukardaki (c ve d) fıkralarında yazılı hallerde ilgililerin fiili hizmet muddetlerinin 15 yılı, (e ve f) fıkralarında yazılı hallerde de 25 yılı doldurmuş olmaları şarttır. (b) fıkrasının ikinci paragrafı ile (27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Turk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu gereğince kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilenler haric) (d,e ve f) fıkraları kapsamına girenlere 61 yaşını doldurmadan emekli aylığı bağlanmaz.
(Ek: 23/9/19832898/2 md.; Mulga: 20/2/19923774/6 Md.)
(Ek: 25/8/19994447/23 md.) (b) ve (c) fıkralarında gosterilenlerden 32 nci madde gereğince fiili hizmet surelerine zam yapılanların yaş hadlerinden; eklenilen bu surenin uc yıldan cok olmamak uzere yarısı indirilir.

( [2] ) 5510 S.K. MADDE 28- Yaşlılık sigortasından sigortalıya sağlanan haklar şunlardır:
a) Yaşlılık aylığı bağlanması.
b) Toptan odeme yapılması.
(Değişik ikinci fıkra: 17/4/2008-5754/16 md.) İlk defa bu Kanuna gore sigortalı sayılanlara;
a) Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gun malûlluk, yaşlılık ve olum sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır. Ancak, 4 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar icin prim gun sayısı şartı 7200 gun olarak uygulanır.
b) (a) bendinde belirtilen yaş şartı;
1) 1/1/2036 il 31/12/2037 tarihleri arasında kadın icin 59, erkek icin 61,
2) 1/1/2038 il 31/12/2039 tarihleri arasında kadın icin 60, erkek icin 62,
3) 1/1/2040 il 31/12/2041 tarihleri arasında kadın icin 61, erkek icin 63,
4) 1/1/2042 il 31/12/2043 tarihleri arasında kadın icin 62, erkek icin 64,
5) 1/1/2044 il 31/12/2045 tarihleri arasında kadın icin 63, erkek icin 65,
6) 1/1/2046 il 31/12/2047 tarihleri arasında kadın icin 64, erkek icin 65,
7) 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın ve erkek icin 65,
olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında (a) bendinde belirtilen prim gun sayısı şartının doldurulduğu tarihte gecerli olan yaş hadleri esas alınır.
Sigortalılar, ikinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde yer alan yaş hadlerine 65 yaşını gecmemek uzere uc yıl eklenmek ve adlarına en az 5400 gun malûlluk, yaşlılık ve olum sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla da yaşlılık aylığından yararlanabilirler. (1)
Sigortalı olarak ilk defa calışmaya başladığı tarihten once 25 inci maddenin ikinci fıkrasına gore malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya ozuru bulunan ve bu nedenle malûlluk aylığından yararlanamayan sigortalılara, en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gun malûlluk, yaşlılık ve olum sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.
Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usûlune uygun duzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca calışma gucundeki kayıp oranının;
a) % 50 il % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gun,
b) % 40 il % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gun,
malûlluk, yaşlılık ve olum sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Bunlar 94 uncu madde hukumlerine gore kontrol muayenesine tÂbi tutulabilirler.
Bakanlıkca tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı işlerinde surekli veya munavebeli olarak en az 20 yıldan beri calışan sigortalılar icin ikinci fıkrada belirtilen yaş şartı 55 olarak uygulanır.
55 yaşını dolduran ve erken yaşlanmış olduğu tespit edilen sigortalılar, yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık aylığından yararlanırlar.
(Ek fıkra: 17/4/2008-5754/16 md.) Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin surekli bakımına muhtac derecede malûl cocuğu bulunanların, bu Kanunun yururluğe girdiği tarihten sonra gecen prim odeme gun sayılarının dortte biri, prim odeme gun sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu sureler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir.
(Değişik sekizinci fıkra: 17/4/2008-5754/16 md.) Yukarıdaki fıkralarda belirtilen yaşlılık aylıklarından yararlanabilmek icin, 4 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalının calıştığı işten ayrıldıktan, (b) bendinde belirtilen sigortalının sigortalılığa esas faaliyete son verip vermeyeceğini beyan ettikten sonra yazılı istekte bulunmaları, 4 uncu maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen sigortalıların ise istekleri uzerine yetkili makamdan emekliye sevk onayı alındıktan sonra ilişiklerinin kesilmesi şarttır.
4 uncu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanabilmesi icin ayrıca, yazılı talepte bulunduğu tarih itibarıyla genel sağlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığı nedeniyle prim ve prime ilişkin her turlu borcunun olmaması zorunludur.
Bu maddenin uygulamasına ilişkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından cıkarılacak yonetmelikle duzenlenir.

( [3] ) 5510 S.K. Gecici 4 Madde Fıkra 6 ?Bu Kanunun yururluğe girdiği tarihten once 5434 sayılı Kanun hukumlerine tabi olarak calışmaya başlamış olup, calışmaya başlamadan once ilgili mevzuatına gore alınmış ve en az % 40 oranında ozurlu olduklarını gosterir sağlık kurulu raporu bulunanlar ile en az % 40 oranında doğuştan ozurlu olduklarını belgeleyenlerden aylık talep tarihinde bu Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olanlara; en az 5400 gun uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş ya da emekli keseneği odenmiş olması kaydıyla, istekleri halinde bu madde hukumleri esas alınarak yaşlılık aylığı bağlanır. Ancak calışmaya başladıktan sonra, Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usûlune uygun duzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca calışma gucundeki kayıp oranının;
a) % 50 il % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 5760,
b) % 40 il % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 6480,
gun uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması kaydıyla, haklarında bu fıkra hukumleri uygulanır.?

( [4] ) 5510 S.K. MADDE 108- (Değişik: 17/4/2008-5754/108 md.)
Bu Kanunun;
a) Gecici 20 nci maddesinin son fıkrası 1/1/2008 tarihinde,
b) 72 nci ve 73 uncu maddeleri, gecici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının (b) bendi, gecici 7 nci maddesinin son fıkrası, gecici 9 uncu maddesinin bir il dorduncu fıkraları ile gecici 17 nci maddesi, gecici 20 nci maddesinin onikinci fıkrası 30/4/2008 tarihinde,
c) 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (3) il (8) ve (10) numaralı alt bentleri ile (f) bendinde sayılanlar icin genel sağlık sigortası hukumlerinin uygulanmasına ilişkin olarak; 3 uncu maddesinin birinci fıkrasının (1), (2), (8), (9), (10), (16), (17), (20), (22), (23), (24), (25), (26) ve (27) numaralı bentleri, 63, 64, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 74, 75, 77, 78, 79 uncu maddeleri, 80 inci maddesinin dorduncu fıkrası, 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ve ikinci fıkrası, 82 nci maddesinin birinci, ikinci ve ucuncu fıkraları, 87 il 89 uncu maddeleri, 97 nci maddesinin son fıkrası, gecici 1 inci maddesinin son fıkrası, gecici 3 uncu maddesi, gecici 6 ncı maddesinin dorduncu fıkrası, gecici 11 inci maddesinin ikinci fıkrası, gecici 12 inci maddesi hukumleri 1/7/2008 tarihinde,
d) Diğer hukumleri 2008 yılı Ekim ayı başında,
yururluğe girer.