Merkez Bankasınca 25-28 Ağustos 2009 tarihi arasında uzman yardımcılığı sınavı yapılmıştır. Bu sınavın sozlu ve mulakat kısmına giren ancak elenen bir aday tarafından Danıştay nezdinde acılan davada, Danıştay hem yonetmeliğin ilgili maddesinin yururluğunu durdurmuş hem de başarısız sayılma işlemini iptal etmiştir. Danıştay iptal kararı verirken dort gerekceye yer vermiştir. Danıştay Onuncu Dairesinin kararı icin başlığa tıklayınız. T.C.
DANıŞTAY
ONiKiNCi DAiRE
Karşı Taraf: : T.C. Merkez: Bankası -Ulus/ ANKARA
Vekili: Av. Sinem Artık Kil (aynı adreste)
İsteğin Ozeti: Davacı, Turkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Uzmanlık Yonetmeliğinin 6. maddesindeki "Komisyon goruşunu "Olumlu" ya da "Olumsuz" olarak belirtir. Olumlu bulunan adaylar; meslek sınavındaki başarı sıralamalarına gore uzman yardımcısı olarak atanmaya hak kazanırlar." ifadesinin, Merkez Bankasınca 25-28 Ağustos 2009 tarihleri arasında yapılan uzman yardımcılığı mulakat sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin, mulakat sınavının ve mulakat sınavı sonucunda yapılan ve yapılacak atama işlemlerinin iptalini ve yurutulmesinin durdurulmasını istemektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi: Deniz Levent
Duşuncesi :Yurutmenin durdurulması isteminin kabulu gerektiği duşunulmuştur
Danıştay Savcısı : Esma Nur Necef
Duşuncesi : Yurutmenin durdurulmasına karar verilebilmesi icin, 2577 sayılı idari Yargılama Usulu Kanununun 27 nci maddesinde ongorulen koşulların gercekleştiği anlaşıldığından, yurutmenin durdurulması isteminin kabulu gerekeceği duşunulmektedir.
TURK MİLLETİ ADINA
Hukum veren Danıştay Onikinci Dairesince davalı idarenin birinci savunmasının ve ara kararı cevabının geldiği gorulerek işin gereği duşunuldu:
Davacı, Turkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Uzmanlık Yonetmeliğinin 6. maddesindeki "Komisyon goruşunu "Olumlu" ya da "Olumsuz" olarak belirtir. Olumlu bulunan adaylar; meslek sınavındaki başarı sıralamalarına gore uzman yardımcısı olarak atanmaya hak kazanırlar." ifadesinin, Merkez Bankasınca 25-28 Ağustos 2009 tarihi arasında yapılan uzman yardımcılığı sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin, yapılan sozlu ve mulakat sınavı sonucunda yapılan ve yapılacak atama işlemlerinin iptalini ve yurutulmesinin durdurulmasını istemektedir..
T.C. Anayasasının 2. maddesinde belirtilen Turkiye Cumhuriyeti Devletinin temel ortaklarından olan "Hukuk Devleti" ilkesi, vatandaşlarına hukuk guvenliğini sağlayan, idarenin hukuka bağlılığını amac edinen, buna karşılık kamu gucunun sınırsız, olcusuz ve keyfi kullanılmasını onleyen en onemli unsurlardan biridir. Nitekim hukuk devleti ilkesinin yaşama gecirilmesini sağlayacak araclar arasında, Anayasanın 8. maddesinde, yurutme yetkisi ve gorevinin, Anayasa ve kanunlara uygun olarak kullanılacağı ve yerine getirileceği; Anayasanın 125.maddesindede, idarenin her turlu eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun acık olduğu hukmune yer verilmiştir verilmiştir.
Hukuk devleti ilkesi karşısında, idarenin yargısal denetim yapılmasını ortadan kaldıracak ya da bu denetimin yapılmasını imkansız kılacak işlem ve eylemlerde bulunması mumkun değildir.

Bilindiği uzere kariyer meslekler, yarışma sınavı ile mesleğe yardımcı olarak girilen ve belli bir yetişme donemi sonunda yapılan mesleki yeterlilik sınavında elde edilen başarı: ile mesleğe atanılan gorevlerdir.. Mesleğe girişte yapılacak yarışma sınavına katılan adaylara salt yazılı sınav yapılabileceği gibi, yazılı sınav yanında, meslek bilgisi ile beraber mesleki ehliyete yonelik diğer ozel niteliklere de sahip olunup olunmadığının tespiti! acısından tamamlayıcı nitelikte sozlu sınav yapılması da mumkundur.
Sozlu sınavda başarısız sayılma işleminin, diğer tum idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi yetki, şekil, sebep, konu ve maksat olmak uzere işlemin tum unsurları yonunden yargısal denetiminin yapılması esas olmalıdır.
İdari işlemin yetki, şekil gibi salt usule ilişkin unsurlarıı ile sınırlı olmak uzere yapılan bir yargısal denetimin, hukuk devleti ilkesinin sağladığı guvenceyi temin etmeyeceği acıktır.. Nitekim 2577 sayılı idari Yargılama Usulu Kanununun 2. maddesinin (1/a) bendi gereğince iptal davalarında, idari işlemlerin yetki, şekil, sebep, konu ve maksat unsurları yonunden yargısal denetime tabi tutulması zorunlu bulunmaktadır. Dolayısıyla sozlu sınavda başarısız sayılma işleminin yargısal denetimini sağlayacak altyapının tum unsurlarıyla oluşturulmasını sağlamak hukuka bağlı idarenin gorevidir.. Yukarıda da belirtildiği uzere hukuk devleti ilkesinin, lidarenin, yargısal denetim yapılmasını ortadan kaldıracak, imkansız kılacak ya da gucleştirecek şekilde bir idari işlem tesis etmesine izin vermesi ımumkun değildir..
Turkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Uzmanlık Yonetmeliğinin, Uzman Yardımcılğı Sınavı başlıklı 6.maddesinin "Komisyon goruşunu "Olumlu yada "Olumsuz" olarak belirtir.Olumlu bulunan adaylar;: meslek sınavındaki başarıı sıralamalarına gore uzman yardımcısı olarak atanmaya hak kazanırlar." ibaresi yer almıştır. Sozlu sınav doneminde adaylara sorulacak soruların ve yanıtlarının sınav komisyonunca belirlenmesi, boylece sozlu sınav oncesinde adaylara yoneltilebilecek soruların ve yanıtlarının hazırlanmış olması gerekmektedir.Sınav sırasında adaylarca hazırlanmış olan bu sorulardan kura yontemiyle belirlenenlerini sorulacağı tabidir.. Dava konusu Yonetmeliğin 6. maddesinde sozlu sınav konuları ve sınavda adayların hangi yonlerden değerlendirilmeye tabi tutulacağı hususları acıkca duzenlenmemiş olup, hukuk devleti, hukuka bağlı ve saygılı idare anlayışı ve bunların yanısıra sozlu sınavın niteliği gereği bir takım hususların tutanakla saptanması ve adayların başarısızlığına ya da yetersizliğine: ilişkin tespitlerin komisyon uyelerince acıkca ortaya konulması, yargı denetimi acısından zorunlu oldugundan sorulara verilen cevaplar ve belirtilen hususlar yonunden adaylara komisyon uyelerince takdir edilen, puanların ayrı ayrı gerekceleriyle belirtilmesi gerekliliği karşısında, komisyon uyelerinin gorevlerini olumlu veya olumsuz goruş vermekle sınırlayan dava konusu Yonetmeliğin bu kısmında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Turkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası uzman yardımcılığı sınavının ucuncu aşamasını oluşturan, dava konusu sozlu sınav, mulakatta başarısız sayılması işlemi incelendiğinde, bu işlemin hukuka uygunluk denetiminin Anayasa' nın 125 maddesinde ve 2577 sayılı idari Yargılama Usulu Kanununun 2. maddesinde belirlenen hukuki sınırlar icinde yapılabilmesi icin davalı idarece nesnel değerlendirilmelere gore yapılan meslek sınavında başarılı olan davacının, sozlu sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlem yonunden dosya iceriğinde bulunan belgelerin ve idarece ara kararına verilen cevabın incelenmesi sonucunda; uzman yardımcısı adaylarının mesleki on bilgi, yabancı dil bilgisi ve işin gerektirdiği niteliklere sahip olup olmadıkları yonunden zeka, intikal surati ile ifade ve temsil yeteneğinin belirlenmesine yonelik yapılan sozlu sınav oncesinde, adaylara yoneltilebilecek soruların ve yanıtlarının hazırlanmamış olduğu, sınav sırasında adaylara hazırlanmış olan bu sorulardan kura yontemiyle belirlenen soruların sorulmadığı, sozlu sınav komisyon uyelerinin her biri tarafından değerlendirme yapılarak tutanağa bağlanmış soruların ve yanıtlarının neler olduğunun, bu yanıtlara komisyon uyelerince takdir edilen notun gerekceleriyle ortaya konulmadığı anlaşılmış olup, ayrıca sozlu sınavda verilen yanıtların teknolojik imkanlardan yararlanılarak sesli ve goruntulu kayıt altına alınmaması nedeniyle sozlu sınavın hizmet gerekleri ve nesnel olcutler esas alınarak yapılmadığı sonucuna varılmaktadır..

Bu durumda tum unsurları itibariyle yargısal denetiminin yapılabilmesi ve hukuk devleti ilkelerinin temini acısından, sınavın yukarda belirtilen olcutlere uygun olarak, sesli ve goruntulu kayıt yapılmak suretiyle gercekleştirilmemesi nedeniyle yapılan sozlu sınavda ve davacının bu sınavda başarısız sayılmasına ilişkin işlemde ve sozlu sınav sonunda bu sınav esas alınarak yapılan atama işlemlerinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Acıklanan nedenlerle, uyuşmazlığın niteliğine ve davanın duruma gore 2577 sayılı idari Yargılama Usulu Kanununun 27 nci maddesinde ongorulen koşulların gercekleşmiş olması nedeniyle, davacının 25, 28 Ağustos 2009 tarihleri arasında yapılan sozlu sınavda ve mulakatta başarısız sayılmasına ilişkin işlemin ve sınav sonunda yapılan atamaların ve anılan işlemlerin dayanağı olan Turkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Uzmanlık Yonetmeliğinin 6.
maddesindeki "Komisyon goruşunu "Olumlu" ya da "Olumsuz" olarak belirtir. Olumlu bulunan adaylar; meslek sınavındaki başarı sıralamasına gore uzman yardımcısı olarak atanmaya hak kazanırlar." ifadesinin yurutulmesinin durdurulmasına 3.3.2010 tarihinde davacının sozlu sınavda başarısız sayılma işlemi yonunden gerekcede oycokluğu, diğer yonlerden oybirliği ile
(X) KARŞI OY
Dava konusu Yonetmelikte, sozlu sınav komisyonlarının ı ne şekilde oluşacağı ve sozlu sınavda adayların hangi esaslara ve olcutlere gore değerlendirileceği hususu duzenlenmiştir. .
Anılan- Yonetmelikte, sozlu sınavın belirtilen olcutlere; gore olumlu ya da olumsuz değerlendirilmek suretiyle sonuclandırılacağı duzenlenmiş olup, idari işlemlerin hukuken gecerli bir sebebe dayandırılması ve sebebin acıkca belirtilmesi gerektiği ilkesi karşısında; bu yolla yapılan değerlendirmenin gerekceleriyle birlikte ortaya konulması gerekmektedir.Bununla birlikte, sozlu sınavın, elektronik ortamda- goruntulu ve sesli kayıt gibi teknolojik araclarla kayıt altına alınması konusunda işlem tarihinde- acık bir yasal duzenleme bulunmadığından, iidarenin yargı ı kararı ile bu hususta zorlanmasına imkan bulunmamaktadır.B.u nedenle, davacının sozlu sınavda başarısız sayılmasına ilişkin işlem yonunden. ı yurutmenin , durdurulmasına. gerekcede karşıyım.