
Koruma ve guvenlik gorevini yapamayacağı yonunde heyet raporu alan bir memur, zorla emekli edilebilir mi? SORU: Zorla Emeklilik
Selam, ... koruma guvenlik memuruyum 399/2 sayılı cetvele tabiyim. Bulunduğum ilin devlet hastanesinden ve kurumumun sevk ettiği hakem hastanesinden silahlı ve silahsız guvenlik olamaz heyet raporu aldım. Kurumuma eşit statude bir kadroya atanmam icin dilekce verdim. Kurumum bu isteğime ret cevabı verip benim bilgim haricinde raporlarımı Emekli Sandığına gonderdi. Şimdi ise Emekli Sandığı bu raporlar doğrultusunda adi malulluğume hukmetti. Kurumumun bana gonderdiği yazıda yardımcı hizmetlerde calışmak icin dilekce verirsem emeklilik işlemlerimin durdurulması yonunde Emekli Sandığına başvuruda bulunacağı. Burada ince bir nokta var, kurumumun isteği yardımcı hizmetlerde calışmayı benim istememi sağlamak istiyor. Cunku ben guvenlikle eşit statudeki bir kadro talep edip kurum hizmetli kadrosuna atadığı zaman bu konuda actığım davayı kazanmış olacağım, şayet dilekceyi kendim yazarsam actığım davayı kaybedeceğim. Kurumum geride kalan guvenlik memurlarının bu konuda onunu acmamak icin elinden geldiği kadar bizi koşeye sıkıştırmaya calışıyor. Ya emekli olursun ya da hizmetli kadrosunda calışmak icin dilekce ver diyor işin ozu ve bunu mudurlerimi telefonla arattırarak yapıyor. Verdiğim dilekcemde genel idare hizmetler sınıfında calışmak istediğimi hakkım veya şartlarım oluşmuyorsa yardımcı hizmetler sınıfında calışabileceğimi belirttim. Ben istenilen dilekceyi vermediğim takdirde, kurum ben bir emeklilik talebinde bulunmadan beni emekli edebilir mi? Aldığım raporlar anksiyete bozukluğu teşhisi ile silahlı ve silahsız guvenlik olmaz raporları. Bu rapor adi malulluk icin yeterlimidir. Ben emekli olmak istemediğimi, uygun bir pozisyonda calışmak istediğimi beyan ettiğimde benim zorla emekli edilme ihtimalim varmıdır? Şayet emekli edilirsem kuruma mahkeme yoluyla geri donebilirmiyim? Teşekkurler.. CEVAP: Sorunuz ozelinde, 2008 Yılı Ekim ayı oncesinde OZEL GUVENLİK HİZMETLER KANUNU şartlarına tabi gorev yapan Devlet Memurlarının malulluk durumları ile başka gorevlerde hizmet yapma durumlarını değerlendireceğiz.
Koruma Guvenlik gorevlisi memurlar, 2495 sayılı Kanunla istihdama katılımları sağlanmıştır. 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması Ve Guvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanunda Madde 15 hukmu ile sosyal guvenliklerinin hangi statude olacakları da belirlenmiştir.
Madde 15 hukmu;
''Ozel guvenlik teşkilatına, alınması ilgili kuruluşca istenilen personel hakkında Emniyet Mudurluğunce gerekli guvenlik soruşturması yapıldıktan sonra uygun gorulenler valiliğin tasvipi uzerine kuruluşca goreve alınır.
Ozel guvenlik teşkilatında gorevli personel, statu ve ozluk hakları bakımından, genel olarak bağlı bulundukları kuruluşun mevzuatına tabidir.
Ozel guvenlik teşkilatı personelinin, bu Kanunda belirtilen gorevlerinden dolayı yaralanma, sakatlanma veya olmeleri halinde, 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkkındaki Kanun ile bu kanuna ilişkin yonetmelikte gosterilen esas, olcu ve usule gore ilgili kuruluş tarafından nakdi tazminat odenir ve bağlı oldukları sosyal guvenlik kurumunca aylık bağlanır.''
Buna gore de, koruma guvenlik gorevlisi olarak 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununa bağlı kuruluşlarda goreve başlayanlar, 5434 sayılı Kanuna tabi tutulmuşlardır.
2004 yılına kadar 2495 sayılı Kanunla istihdam edilen koruma guvenlik gorevlileri sonrasında tamamen iş sozleşmesine tabi tutulmuşlar ve 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununa tabi istihdam edilmelerine son verilmiştir. (5188 sayılı Ozel Guvenlik Hizmetlerine Dair Kanun Resmi Gazete tarih ve sayı; 26/6/2004 Sayı :25504 )
2008 yılı oncesinde Koruma guvenlik gorevlilerinin gorevlerini yapamayacak derecede malul olmaları durumunda 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Madde 44 hukmu uygulanmaktadır.
5434 sayılı Kanun Madde 44 hukmu;;
" Her ne sebep ve suretle olursa olsun vucutlarında hasıl olan arızalar veya ducar oldukları tedavisi imkansız hastalıklar yuzunden vazifelerini yapamıyacak duruma giren iştirakcilere (malul) denir ve haklarında bu kanunun malulluğe ait hukumleri uygulanır.
Şu kadar ki, bunlar yazı ile istedikleri takdirde haklarında bu Kanun hukumleri uygulanmaksızın mallulluklerinin mani olmadığı başka vazife veya sınıflara nakil suretiyle tayinleri yapılmak uzere istifa etmiş sayılırlar. Bunların, istifa etmiş sayıldıktan sonra dahi, bu Kanun hukumlerinin uygulanmasını istemek hakları mahfuzdur. Ancak, kurumlarında başka vazife ve sınıflara nakli mumkun olanlardan ozel kanunlarına gore yukumluluk suresine tabi olanlar, bu yukumluluklerini tamamlamadıkca veya maluliyetlerinin yeni vazifelerine de mani olduğuna dair 50 nci madde uyarınca yeniden rapor almadıkca bu haklarını kullanamazlar.
İştirakcilerden; talim, manevra, seferberlik veya harp dolayısıyla vazifeleri ile ilgileri kesilmeksizin silah altına alındıkları donemde malul olup, bu malullukleri asıl vazifelerini yapmaya mani olmayanlar ile Sandığa tabi goreve atandıkları tarihten once malul sayılmayı gerektiren hastalık veya sakatlığı olduğu belirlenenler hakkında, bu hastalık veya sakatlıkları sebebiyle bu Kanunun malulluğe ilişkin hukumleri uygulanmaz."
HUKMUN YORUMU;
- Vazifelerini yapamayacak durumda olan Devlet memurları hakkında malulluk hukumleri uygulanmaktadır.
- Malul olmakla beraber malulluk hukumleri uygulanmadan malulluklerinin engel olmadığı başka vazife veya sınıflara nakil olabilmektedirler.
- Malulluk Kararı Sosyal Guvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca karar verilmektedir.
- Başka vazife veya sınıflarda gorev yapıp yapamayacaklarının onerisi, ilk once gorev yaptıkları Kurumlar tarafından yapılması gerekmektedir. Kurumlar bu oneriyi yaparlarsa Sosyal Guvenlik Kurumu Sağlık Kurulu maluliyet durumuna gore karar vermesi gerekir.
- KORUMA GUVENLİK GOREVLİLERİ icin şayet, malulluk durumları aynı gorevi yapamaz derecede ise, Kurumları da başka sınıf veya vazifede calıştırmak istemez ise, Sosyal Guvenlik Kurumu Sağlık Kurulunun vereceği malul tespitine gore 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu hukumleri uygulanması gerekir. Malulluk icin hizmet suresi 10 yıl ve daha fazla ise malul aylığı bağlanır. Az ise aylık bağlanamaz.
- Sağlık Kurulu raporları Sosyal Guvenlik Kurumunca incelenir, malul kararı verilirse koruma guvenlik gorevlileri malul olarak emekliye sevk edilirler, kişilerin vazgecmeleri soz konusu değildir.
- Bu hususlar gercekleştiğinde kişilerin yargı yoluna her zaman icin başvurmalarına ve haklarını aramalarına Hukuk Devleti icerisinde engel bir durum soz konusu değildir.
KORUMA GUVENLİK GOREVLİLERİNİN BU DURUMDAKİ MAĞDURİYETLERİ;
Goreve koruma guvenlik gorevlisi olarak başlayanlar, koruma guvenlik gorevini yapamayacak derecede malul olduklarında, sınıf veya gorev değişikliğinin yetkisinin de gorev yaptıkları kurumlarda olması, bu haldeki kişilerin gorevleriyle ilişiklerinin kesilmesini gerektirmektedir.
Değerlendirmemiz, kişilerin malullukleri başka gorevleri yapmalarına engel teşkil etmediği surece başka gorevlerde istihdamlarının sağlanmasının, sadece koruma guvenlik gorevini yapmaya engel teşkil eden, ancak başka hizmetler icin engel teşkil etmeyen bir maluliyet durumundan dolayı gorevleriyle ilişiklerinin kesilmemesi gerektiğini, bu yonde en azından gorev yaptıkları kurumlar tarafından hassasiyet gosterilmesinin gerektiğini soyleyebiliriz.