Danıştay 12. Dairesi, 657'de yer alan tekerrur'un nasıl uygulanacağını acıkladı
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığında yaşanan olayda, bir memura tekerrur eden disiplin sucu nedeniyle aylıktan kesme cezası verilmiştir. İdare mahkemesi de soz konusu cezayı hukuka uygun bulmuştur.
Temyiz incelemesi yapan Danıştay, tekerrur'de ikili ayrıma gitmiştir.
657 sayılı Kanunun 125/2 maddesi şu şekildedir:
"Disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir fiil veya halin cezaların ozluk dosyasından silinmesine ilişkin sure icinde tekerrurunde bir derece ağır ceza uygulanır. Aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının ucuncu uygulamasında bir derece ağır ceza verilir."
Bu maddeye gore, fiili veya halin ikinci tekrarında, aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya hallerin olması durumunda ise ucuncu tekrarda bir ust disiplin cezası verilmelidir. Danıştay fiilin veya halin tekrarında birerbir aynı olayın olmasının gerekli olmadığını belirtmiştir.
İŞTE MAHKEME KARAR
Danıştay 12. Daire Başkanlığı
ESAS: 2012/6364
KARAR: 2016/1596

İstemin Ozeti : Antalya 1. İdare Mahkemesince verilen 25/11/2011 tarihli ve E:2009/901; K:2011/1582 sayılı kararın, dilekcede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulu Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Ozeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Duşuncesi : Temyiz isteminin kabulu ile temyize konu kararın bozulması gerektiği duşunulmektedir.
TURK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, 08.06.2011 tarihli, 27958 (Mukerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yururluğe giren 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Gorevleri Hakkında Kanun Hukmunde Kararnamenin Gecici 2. maddesi uyarınca, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı davalı konumuna alınarak işin gereği goruşuldu:
Dava, ...gorev yapan davacının 657 sayılı Kanunun 125/B-(a) maddesi uyarınca onerilen dort adet kınama cezasından birinin tekerrur hukmu nedeniyle 1/30 oranında aylıktan kesme cezası olarak uygulanmasına ilişkin 08.09.2009 tarihli işlemin iptali istemiyle acılmıştır.

İdare Mahkemesince, soruşturma kapsamında incelenen iki eylemi nedeniyle kusurlu olduğu sonucuna varılan ve iki adet kınama cezası ile cezalandırılması gereken davacı hakkında tekerrur hukmu uyarınca tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık gorulmediği gerekcesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri surulmekte ve kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125/B-(a) maddesinde, "verilen emir ve gorevlerin tam ve zamanında yapılmasında, gorev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, gorevle ilgili resmi belge, arac ve gereclerin korunması, kullanılması ve bakımında kusurlu davranmak" fiili, kınama cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
Aynı Kanunun 125/2. maddesinde, "Disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir fiil veya halin cezaların ozluk dosyasından silinmesine ilişkin sure icinde tekerrurunde bir derece ağır ceza uygulanır. Aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının ucuncu uygulamasında bir derece ağır ceza verilir." hukmu getirilmiştir.
Anılan Kanunda duzenlenen tekerrur hukumlerinde, "fiil veya halin tekerruru" ile "aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının ucuncu uygulaması" şeklinde iki ayrı durum duzenlenmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; ... olan davacı hakkında acılan soruşturma sonucunda Bakanlık mufettişleri tarafından duzenlenen 31.07.2009 tarihli ve 2-4 sayılı soruşturma raporunda dort ayrı başlık altında toplanan fiilleri nedeniyle 657 sayılı Yasanın 125/B-a maddesi uyarınca dort ayrı kınama cezasının teklif edildiği, bu kınama cezalarından birinin tekerrur hukmu nedeniyle 1/30 oranında aylıktan kesme cezası olarak uygulanması uzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın acıldığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği uzere tekerrur hukmunun uygulanabilmesi icin, sonraki fiilin onceki fiilden ve bu fiil nedeniyle verilmiş olan disiplin cezasının tebliğinden sonra işlenmiş olması gerekmektedir. Tekerrur halinde bir ağır cezanın uygulanmasının altında yatan hukuki gerekce de bunu gerektirir. Ayrıca, "fiil veya halin tekerruru" ibaresinden bire bir aynı olayın gercekleşmesinin değil, aynı madde kapsamında cezalandırılabilecek ve aynı nitelikte değerlendirilme imkanı bulunan fiil ve halin anlaşılması gerekmektedir.
Dava konusu işlemde tekerrur uygulamasına esas alınan disiplin cezasına ilişkin olarak bir belirleme yapılmamış olmakla birlikte, soruşturma raporu ve savunma dilekcesinden, davacının 657 sayılı Kanunun 125/B-(a) maddesi uyarınca kınama cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin 03.03.2006 tarihli 281 sayılı işleme konu olan fiil ve halin tekerrure esas alınmış olduğu anlaşılmaktadır.
Temyize konu edilen ve sadece 31.07.2009 tarihli ve 2-4 sayılı soruşturma raporunda yer alan isnatlar incelenerek verilen kararda, tekerrure esas alınan soz konusu fiilin incelenmemiş olması anılan kararın bozulmasını gerektirmektedir.
Bunun yanı sıra, dava konusu işlemde yukarıda aktarılan iki farklı tekerrur uygulamasından hangisine dayalı olarak 1/30 oranında aylıktan kesme cezasının verildiği; dort ayrı fiil ve halden hangisinin bu uygulamaya esas alındığının belirtilmemiş olduğu gorulmektedir.
İdare mahkemesince bu husus yapılacak ara kararıyla acıklığa kavuşturulduktan sonra uyuşmazlık hakkında bir karar verilmesi gerektiğinden, salt dava konusu işlemde bu belirlemenin yapılmamış olmasının dava konusu işlemi sakatlayacak nitelikte bir eksiklik olup olmadığı konusu temyiz aşamasında irdelenmemiştir. Davalı idare tarafından aynı soruşturma raporunda getirilen kınama cezası teklifleri uyarınca -varsa- tesis edilen diğer işlemlerin dayanağı isnatlar goz onune alınarak da yapılabilecek olan bu belirlemenin -herhangi bir nedenle- yapılmasının mumkun olmaması durumunda mahkemece bu husus ayrıca değerlendirilmelidir.
Sonuc olarak, davacı hakkında tesis edilen dava konusu işleme gerekce yapılan ve tekerrur uygulamasına esas alınan fiil incelenmeksizin işlemin iptali yolunda verilen temyize konu kararda bu nedenle hukuki isabet gorulmemiştir.
Acıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulu ile Mahkeme kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek uzere dosyanın İdare Mahkemesine gonderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gun icerisinde kararın duzeltilmesi yolu acık olmak uzere 23/03/2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.