Calışmaları icerisinde işci, memur, esnaf gibi hizmet sureleri bulunanlara aylık bağlanmasında işciler icin uygulanan kurallar mı, esnaflar icin uygulanan kurallar mı yoksa memurlar icin uygulanan kurallar mı uygulanacaktır. İşte bu durumu belirleyen kurallar, 2008 yılı Ekim ayından once calışmaları olanlar icin halihazırda uygulanmakta olan 2829 sayılı Sosyal Guvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Gecen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunda yer alır.
Bugun icin her ne kadar sosyal guvenlik, tek bir catı altında Sosyal Guvenlik Kurumu altında toplanmışsa da, genelde 2008 yılı Ekim ayından once calışmaya başlayanların sosyal guvenlik mevzuatlarında işciler, esnaflar, memurlar icin 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenmiş olan gecici maddeler hukumlerine bağlı olarak yine eski kanunlar uygulanmaktadır.
İşte, 2008 oncesi calışması olanlar icin 2829 sayılı Kanun hukmu uygulanır. Bu Kanunun 8 inci maddesi aylık bağlanacak mevzuatı belirlemede son 3,5 yılın onemini belirtir.
Madde hukmu: "Birleştirilmiş hizmet sureleri toplamı uzerinden, ilgililere; son yedi yıllık fiili hizmet suresi icinde fiili hizmet suresi fazla olan kurumca, hizmet surelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet surelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına gore aylık bağlanır ve odenir.
Ancak, malulluk, olum, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa gore yaş haddinden re'sen emekli olma (Ek ibare:27/1/2000-4505/1 md.) suresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya secilme ve bağlı oldukları kurumun kanunla değiştirilmesi hallerinde ilgililere hizmet surelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına gore aylık bağlanır. "
HUKMUN YORUMU:
SSK.lı, Bağ-Kurlu, memurluk sureleri olanlar tek bir hizmet sureleri esas alınıp sosyal guvenliklerini sağlayamıyorlar. 2829 sayılı Kanun bu hizmetlerin birleştirmesini mecburi tutmaktadır. Bu hukum ile de, birleştirilen hizmet sureleri toplamı esas alınarak hangi kanunca aylık bağlanacağını, yani işci olarak mı, esnaf olarak mı, memur olarak mı aylık bağlanacağını belirlemede bir esas getirmiştir. Bu şekilde calışması olanların yıl olarak değil hizmet olarak son 7 yıl icerisindeki hizmetleri baz alınarak bir hesaplama sistemi getirilmiştir.
PEKİ BORCLANMALARDA BU SİSTEM NASIL İŞLEMEKTEDİR;
Son 3,5 yıl hizmetin hesaplanmasında mutlaka son 7 yıl icerisinde gecen hizmet surelerinin esas alınması gerekiyor. Son 7 yıl icerisinde gecen hizmetler dışında başka bir hizmetin 7 yıl hizmet icerisine dahil edilmesi olmuyor. Memurların askerlik sureleri de bu hizmetlere rastlayan tarihlerde gecmemiş ise son 7 yıl hizmet icerisinde değerlendirilmiyor.

Yani, 1980 ila 2013 tarihleri arasında 23 yıl sigortalı calışan, 2014 yılında memurluğa başlayan 2016 yılı itibariyle 2 yıl 2 ay memurluk hizmeti bulunan memur, 1986-1987 yılında yapmış olduğu 18 aylık askerlik suresini 2016 yılında borclanıp 2016 yılında aylık bağlanmasını talep etse memur olarak emekli olamayacaktır. 2016 yılından geriye doğru hizmetleri: 2016-2014 2 yıl memurluk, 5 yılda sigortalı hizmet olur. Askerlik suresini bu arada yapmadığı icin 2 yıl memurluk suresine eklenip son 7 yıl kuralı icerisinde aranılan 3 yıl 6 aydan daha fazla hizmeti olmaz. Yani son 7 yıl icerisindeki memurluk suresini 3 yıl 8 aya cıkaramaz. Bu memur emekli olmak istediğinde işci emekliliğinde aranılan kurallara tabi olur. Memur olarak emekli olabilmesi icin mutlak surette 2014 yılından sonra en az 3 yıl 6 ay memur olarak gorev yapması gerekir.
Sonuc: Borclanılıp hizmetlerine eklenilecek olan tum sureler, son 3,5 yıl kuralının icerisine girebilmesi icin bu surelerin son 7 yıl hizmetlerine rastlayacak tarihlerde gecmesi gerekir, gecmemişse girmez.
İlk defa 2008 yılı Ekim ayından sonra SSK.lı, Bağ-Kurlu, Memurluk hizmetlerine başlayanlarda belirttiğimiz kurallar gecerli değildir. Bu durumdakiler, calıştıkları surelerde hangi statuye tabi olarak daha fazla calışmışlarsa, fazla calışılan statu esas alınarak aylık bağlanılacak durumları belirlenir. Yani işci, memur, esnaf emeklisi olunması hangisinde daha fazla calışmışlarsa bu calıştıkları surelerin fazlalığına bağlı bir durumdur.