Memurlardan istifa ettikten sonra sigortalı veya esnaf olarak calışan ancak yine memur olarak emekli olmak isteyenlerin dikkat edeceği hususlar Memurlardan istifa ettikten sonra sigortalı veya esnaf olarak calışan ancak yine memur olarak emekli olmak isteyenlerin dikkat edeceği hususlar.
Bu konuyu 2008 yılı Ekim ayından once calışmaya başlayanlar ile ilk defa 2008 yılı Ekim ayından sonra calışmaya başlayanlar olarak değerlendireceğiz.
1-2008 yılı Ekim ayından once calışmaya başlayan memurlar icin 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kuralları ile 2829 sayılı Sosyal Guvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Gecen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun kuralları cercevesinde değerlendirmelerimiz:
2008 yılı Ekim ayından once calışmaya başlayan memurlardan bugun veya daha ileriki yıllarda memurluktan istifa ettikten sonra sigortalı veya esnaf olarak calışmaya başlayanlar, tamamen 2829 sayılı Kanun kurallarına tabi olurlar.
2829 sayılı Kanun Madde 8 hukmu:
Aylığı bağlayacak kurum;
"Birleştirilmiş hizmet sureleri toplamı uzerinden, ilgililere; son yedi yıllık fiili hizmet suresi icinde fiili hizmet suresi fazla olan kurumca, hizmet surelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet surelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına gore aylık bağlanır ve odenir.
..."
Hukmun kuralları:

-Emekli aylığının bağlanacağı kurum ve kanunun tespitinde calışan kişinin son 7 yıllık hizmet sureleri esas alınmaktadır.
-Calışma suresinin icinde iki statu varsa son 7 yıllık hizmet suresi icerisinde 1260 gunu (3 yıl 6 aylık suresi) hangi statude gecmişse o statuye gore aylık bağlanmaktadır. Yani son 7 yıl icerisinde calışılan surelerin 3 yıl 7 ayı memurluk, kalan son statudeki calışmasının 3 yıl 5 ayı da sigortalı ise bu kişi memur olarak emekli olabilecektir. Şayet 3 yıl 5 ay sigortalı değil de, sigortalı calışması 3 yıl 6 ay veya daha fazla ise işci olarak emekli olabilecektir.
-Memurluktan istifa edip ayrılan kişi, sigortalı ve esnaf olarak calışmış olursa bu defa 3 statude calışmış olan kişi olacaktır. Bu durumda son 7 yıllık calışma suresi icerisinde 1260 gun değil, 2 yıl 4 ay ve daha fazla hangi statude calışması gecmişse o statuye gore emekli aylığı bağlanmaktadır. Yani son 7 yıl icerisinde 2 yıl 5 ayı memurluk, 2 yıl 4 ayı esnaflık, 2 yıl 3 ayı da işci olarak gecmişse calışma suresinin fazla olan kısmı memurluk olacağı icin memur olarak emekli olabilecektir. Şayet işcilik veya esnaflık suresi 2 yıl 5 aydan daha fazla olursa memur olarak emekli olamayacak, işci veya esnaf olarak emekli olabilecektir.
Bu bağlamda: memurluktan istifa edip işci veya esnaf olarak calışanların mutlaka son 7 yıl icerisinde gecen suresinin memurluk kısmının daha fazla olmasına dikkat etmesi, yani işci veya esnaf olarak calışma suresinin iki statu ise 3 yıl 6 aydan veya uc statu ise 2 yıl 4 aydan daha az olmasına dikkat etmesi gerekmektedir.
2- 2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa calışmaya başlayanlar hakkında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kuralları cercevesinde değerlendirmelerimiz.

2008 yılı Ekim ayı başından oncesinde hicbir surette calışma hayatı olmayan, ancak 2008 yılı Ekim ayı başından sonrasında calışma hayatına atılanların hizmet butunleştirmesi işci olarak mı, esnaf olarak mı, yoksa devlet memuru olarak mı aylık bağlanacağı konusunda onemli değişiklik 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda yapılmıştır. Bu durumda olanlar hakkında 2829 sayılı Sosyal Guvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Gecen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun hukumleri uygulanmamaktadır. Uygulamada esas alınan 5510 sayılı Kanunun 53 uncu maddesidir.
Madde 53 hukmu;
Sigortalılık hallerinin birleşmesi
"...
Bu Kanunun yururluğe girdiği tarihten itibaren ilk defa sigortalı sayılanlardan 4 uncu maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinden birden fazlasına tabi olarak calışmış olanların yaşlılık aylığı bağlanma taleplerinde, en fazla sigortalılığın gectiği sigortalılık hali, hizmet surelerinin eşit olması ile malulluk ve olum halleri ile yaş haddinden re'sen emekli olma, suresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya secilme ve bağlı oldukları sigortalılık halinin kanunla değiştirilmesi durumunda ise son sigortalılık hali esas alınır."

Hukmun kuralları:
2008 yılı Ekim ayı oncesinde calışmaya başlayanlardın farklıdır. Bu hukumde, yani 2008 yılı Ekim ayından sonra calışmaya başlayanlardan memur, işci, esnaf olarak calışması bulunanlar icin son 7 yıl icerisindeki hizmetlerin fazlalığına bakılması kuralı bulunmamaktadır. Bunlarda calışma hayatları icerisinde hangi statude daha fazla calışmışlarsa, bu calıştıkları statuye gore emekli aylığı bağlanmaktadır.
Yani 25 yıl memur olarak calışmış, daha sonra da 6 yıl işci olarak calışmışsa son 7 yıl kuralı olmayacağından memur olarak emekli aylığı bağlanacaktır. Veya 22 yıl işci, daha sonra 8 yıl memur olarak calışmış olsa dahi memur olarak değil işci olarak emekli aylığı bağlanacaktır. Bunlarda onemli olan calışma suresinin fazlalığı olmaktadır.
Bu bağlamda, 2008 yılı Ekim ayından sonra calışma hayatına başlayanların calışma statusu değişikliklerinde herhangi bir hizmet suresinin azlığı veya fazlalığı gibi bir hesap icerisine girmelerine gerek olmadığını değerlendirmekteyiz. Ancak yine de hesap yapma duşuncesi olanların tum calışma statuleri icerisinde hangi statuden (memur mu, işci mi, esnaf mı) emekli aylığı bağlanmasını istiyorlarsa istedikleri statude calışmalarının (Sosyal Guvenlik Kurumu prim kesintilerinin) fazla olması gerekmektedir.