
Yuksek okul mezunu memur, şef, Şube Muduru, oğretmen, avukat , hukuk muşavirleri EMEKLİLİKTE aynı maaşı almaktadırlar. İdareci konumunda olan bir şube muduruyle universite mezunu memurun, şefin, oğretmenin, avukatın, hukuk muşavirinin gorev aylıkları farklıdır. Ancak şube muduru, memur,şef, oğretmen avukat, hukuk muşaviri emekli olduklarında bu farklılık ortadan kalkmaktadır. Bu unvanlarda bulunan memurlar aynı emekli maaşını almaktadırlar. Aynı şekilde, yuksek okul mezunu 2200 ek gosterge uygulanan memur, şef, şube mudurunun emekli maaşlarıyla 3000 ek gosterge uygulanan Oğretmen, Polis memuru, Avukat gibi unvanlardan emekli olanların emekli maaşları arasında buyuk bir fark bulunmamaktadır.
Bu durum ise adil, hakkaniyete uygun olmayan, eşit bir durum ortaya cıkarmayan bir sistemin uygulanmasından kaynaklanmaktadır.
Emekli maaşlarının ve ikramiye tutarlarının aynı olma nedeni nedir? Bu konu tamamıyla 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kapsamında olan memurları ilgilendiren bir husus olup, yeni memurları ilgilendirmemektedir.
Emekli aylığı hesaplama sisteminde kullanılan unsurlar şu şekildedir:
Gorev unvanı Derece ve kademe Gosterge ve Ek gosterge Taban aylığı Kıdem aylığı Tazminat aylığı olarak oranlar Memur Maaş Katsayısı Bu unsurlardan en onemlisi olan Ek gosterge ve Tazminat aylığı olarak oranlardır.
Ek gostergeler 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda gorevler itibariyle tespiti yapılmıştır. Yaklaşık 18 yıldır değişmeyen ek gostergelerdir. Zaman icerisinde polislerin 2200 olan ek gostergeleri 3000 ek gostergeye yukseltilmiştir.
Emeklli maaşı ve emekli ikramiyesi sistemi 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 375 sayılı Kanun Hukmunde Kararname hukumleri ile birlikte uygulanmaktadır.
Ek gostergelerin artırılması 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Ek 70 nci maddesi hukmunde esas alınacak oranlarında artmasını sağlayacak, boylelikle emekli aylık ve emekli ikramiyelerinin artması da sağlanabilecektir.
5434 sayılı Kanun'un Ek 70'inci maddesinde yer alan ek gosterge gruplarına gore oranlar şu şekildedir.
8400 ila daha yuksek ek gostergeliler icin % 255 oranı,
7600 ila 8400 arasında ek gostergeye sahip olanlar icin % 215 oranı,
6400 ila 7600 arasında ek gostergeye sahip olanlar icin % 195 oranı,
4800 ila 6400 arasında ek gostergeye sahip olanlar icin % 165 oranı,
3600 ila 4800 arasında ek gostergeye sahip olanlar icin % 145 oranı,
2200 ila 3600 arasında ek gostergeye sahip olanlar icin % 85 oranı, (3000 ek gosterge ile 2200 ek gosterge arasında kayda değer bir fark ortaya cıkmamaktadır)
2200 den daha aşağı ek gostergeye sahip olanlar ile hic ek gostergesi olmayanlar icin % 55 oranı,
Uygulanmaktadır.
Peki ek gostergeler maaş ve ikramiyeleri nasıl etkilemektedir:
2200 ek gosterge ile 3000 ek gosterge arasındaki fark ne kadardır.
2200 ek gosterge ile 3600 ek gosterge arasındaki fark ne kadardır.
3000 ek gosterge ile 3600 ek gosterge arasındaki fark ne kadardır.
30 hizmet yılı olan ¼ undeki yuksek okul mezunu kişiler uzerinden yaptığımız hesaplamalar şu şekildedir:
2200 ek gostergeli memurun aylık tutarı 2.387 TL. ikramiye tutarı 86.051 TL.
3000 ek gostergeli memurun aylık tutarı 2.455 TL. ikramiye tutarı 88.516 TL.
3600 ek gostergeli memurun aylık tutarı 2.993 TL. ikramiye tutarı 107.928 TL. (Ayrıca 3600 ek gostergeye sahip memurların ayrıca en az 2000 makam tazminatı gostergeleri de olur, bu durumda aylık tutarları 4.062 TL.ye yukselir, bunlar uzmanlıklar, daire başkanları vb. gibi)
Ek gostergeleri 3600 den daha yukarı olanlar icin bu tutarlar daha da yukselmektedir.
Ek gosterge hakkında genel değerlendirmemiz:
657 sayılı Devlet Memurları Kanununda en son 1995 yılı Ocak ayından itibaren ek gosterge rakamlarında artış yapılmıştır. Hizmet Sınıfları itibariyle ve de unvan itibariyle belirlenmiş olan ek gosterge rakamları o gunun şartlarında bir iyileştirme niteliğinde olmuştur.
Ancak, zaman icerisinde 5434 sayılı Kanunun Ek 70 nci maddesinde aylık ve ikramiye hesaplanmasında esas alınan oranların ek gosterge rakamlarına gore ayrıştırılması, aylık ve ikramiye tutarlarının az veya yuksek olmasını gerektirmiş ve ek gostergesi az olanlar aleyhine bir sistemi ortaya cıkarmıştır.
Aleyhte olan bu sistem icerisinde, yine zaman icerisinde bazı kadro gorev unvanları icin makam tazminatı, temsil ve gorev tazminatı uygulamasının getirilmesiyle beraber aradaki ucurum gittikce acılmıştır.
Bu nedenle, Doktor, Muhendis, Mimar, Mufettiş, Oğretim uyeleri, oğretim gorevlileri, avukat, oğretmen gibi kadro gorev unvanlarında gorevlerini yapmakta olan memurların, ayrıca Ozellikle İdari Gorevde Buyuk Sorumluluk Ustlenmiş Olan Şube Muduru, Şef Unvanında Bulunan Devlet Memurlarının ve de emeklilerinin de yararlanabilecekleri bir değişikliğin yapılması faydalı olacaktır. Polisler icin yapılan 3000 ek gostergede tam olarak beklentileri karşılayamamıştır. Bu şekilde yapılan değişikliğin en onemli kalemi de Hizmet Sınıfları itibariyle belirlenen EK GOSTERGE rakamlarında bir artış ile (2200, 3000 ek gostergelilerin en azından 3600 ek gostergeye yukseltilmesi) 5434 sayılı Kanunun Ek Madde 70 de belirlenen oranlarda da bir artış yapılması (15 er puanlık bir artış beklentileri tam olarak karşılamamıştır), ayrıca makam tazminatı almayanlar icin de makam tazminatı tespitinin yapılması gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Temennimiz, bu konularda da Hukumetin hakkaniyetli olarak bir artış yapılması yonunde ivedilikle bir calışma talimatını vermesi, uzunca bir suredir kamu hizmetini yurutmekte olan Devlet memurlarının beklentisini, omrunu bu işlere vermiş olanların emekliliklerinde de insan onuruna yaraşır bir şekilde hayat surdurmenin beklentisi olarak gormek gerektiğini duşunmekteyiz.
Ayrıca, tum hizmet sınıfları ek gosterge uygulamasından yararlanırken, yardımcı hizmetler sınıfında bulunanların yararlanamamasının da izahının bulunmadığını soylememiz de doğru bir yaklaşım olacaktır.