Mahkemece iptal edilen kınama cezasına konu olaylar atama işlemi icin haklı sebep oluşturur mu? Danıştay, disiplin cezasının verilmesi gerekliliğini sağlayan yasal koşullar ve esas alınan ilkeler ile atama işleminde idarece kullanılan takdir yetkisinin yargısal denetimine esas alınan ilkelerin farklı olduğunu, disiplin yonunden yaptırım gerektirmeyen bir olayın, kamu yararı ve hizmet gerekleri yonunden tesis edilen atama işleminin hukuka uygunluğuna engel teşkil etmeyeceğine karar verdi.
Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitusu Mudurluğu gorevini yapmakta iken hakkında yapılan soruşturma sonucu verilen kınama ve uyarma cezası sonucu Enstitu Mudurluğunden alınarak Valilik emrine veteriner hekim olarak atama yapılması işleminin iptali icin dava acılmıştır.
İdare Mahkemesi, davacının hakkında tesis edilen kınama ve uyarma disiplin cezalarına karşı dava actığı, davacının uzerine atılı 657 sayılı Kanun'un 125/C-(a) maddesinde yer verilen fiil nedeniyle tesis edilen kınama cezasının iptal edildiğini, dava konusu işleme dayanak oluşturan diğer disiplin cezasının verilmesine neden olan fiillerin niteliği ve verilen cezanın "uyarma" cezası olması hususları da dikkate alındığında davacının ayrıca Enstitu Mudurluğu gorevinden alınması icin hukuken kabul edilebilir bir gerekce oluşturmayacağı gerekcesiyle atama işlemini iptal etmiştir.
Danıştay ise; davacının hakkında yurutulen disiplin soruşturması sonucunda uyarma ve kınama cezaları ile tecziyesinin kararlaştırıldığını ve soz konusu soruşturma raporu ile idari yonden de, uyarma ve kınama cezaları verilmesine dayanak oluşturan olumsuzlukların ve projelere ilişkin kayıt defterlerini tutmaması şeklindeki olumsuzlukların bir idarecide bulunmaması gereken ozellikler olduğu gerekcesiyle davacının Enstitu Mudurluğu gorevinden alınmasının onerildiğini ifade etmiştir.
Danıştay kararında, davacı hakkında verilen kınama cezasının mahkeme kararı ile iptal edilmiş olmasını dikkate almakla birlikte; disiplin cezasının verilmesi gerekliliğini sağlayan yasal koşullar ve esas alınan ilkeler ile atama işleminde idarece kullanılan takdir yetkisinin yargısal denetimine esas alınan ilkelerin farklı olduğuna, disiplin yonunden yaptırım gerektirmeyen bir olayın, kamu yararı ve hizmet gerekleri yonunden hizmetin korunması veya kamu gorevlisinin etkin ve guvenilir bir bicimde hizmeti devam ettirmesinin sağlanması amacına yonelik olarak tesis edilen atama işleminin hukuka uygunluğuna engel teşkil etmeyeceğine karar vermiştir.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/729

Karar No : 2017/8135
Karar Tarihi: 20.12.2017
İsteğin Ozeti : İdare Mahkemesi'nce verilen 03/11/2016 gunlu, E:2016/1916, K:2016/3472 sayılı kararın, dilekcede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulu Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
Cevabın Ozeti : Cevap verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakim : Aynur Ustunsoy Kaya

Duşuncesi : Mahkeme kararının bozulması gerektiği duşunulmektedir.
TURK MİLLETİ ADINA
Hukum veren Danıştay İkinci Dairesi'nce işin gereği duşunuldu:
Dava, davacının ...... Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitusu Mudurluğu gorevini yapmakta iken hakkında yapılan soruşturma sonucu verilen kınama ve uyarma cezası sonucu Enstitu Mudurluğunden alınarak ......Valiliği emrine veteriner hekim olarak atanmasına ilişkin 21/11/2011 gunlu, 30818 sayılı işlemin iptali ve yoksun kaldığı ozluk haklarının tazmini istemiyle acılmıştır.
Danıştay İkinci Dairesi'nin 28/01/2016 gunlu, E:2013/2955, K:2016/372 sayılı usulu bozma kararına uyulmak suretiyle yeniden verilen İdare Mahkemesi'nin 03/11/2016 gunlu, E:2016/1916, K:2016/3472 sayılı kararıyla; davacının Enstitu Muduru olarak gorev yaptığı donemdeki faaliyetlerine ilişkin soruşturma raporu ve bu rapor uyarınca tesis edilen kınama ve uyarma disiplin cezalarına karşı dava actığı, bu davalardan kınama cezasına ilişkin olanının İdare Mahkemesi'nin 19/10/2012 gunlu, E:2012/496, K:2012/1463 sayılı iptal kararı ile sonuclandığı, uyarma cezasına karşı İdare Mahkemesi'nin 2012/434 sayılı esasına kayden acılan davanın ise ret kararı ile sonuclandığı gorulmuş olup; davacının uzerine atılı 657 sayılı Kanun'un 125/C-(a) maddesinde yer verilen fiil nedeniyle tesis edilen kınama cezasının iptal edilmiş olması, dava konusu işleme dayanak oluşturan diğer disiplin cezasının verilmesine neden olan fiillerin niteliği ve verilen cezanın "uyarma" cezası olması hususları da dikkate alındığında davacının ayrıca Enstitu Mudurluğu gorevinden alınması icin hukuken kabul edilebilir bir gerekce oluşturmayacağı gerekcesiyle dava konusu işlemin iptaline, yoksun kaldığı maaş ve ozluk haklarının tazmini isteminin ise kabulune hukmedilmiştir.

Davalı idare; işlemde hukuka aykırılık bulunmadığını one surmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Memurların Kurumlarınca Gorevlerinin ve Yerlerinin Değiştirilmesi" başlıklı 76. maddesinde de; kurumların, gorev ve unvan eşitliği gozetmeden, kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar cercevesinde daha ust, kurum icinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilecekleri hukme bağlanmıştır.
Yukarıda bahsedilen hukumler birlikte değerlendirildiğinde; davalı idareye, personelini naklen atama konusunda takdir yetkisi tanındığı acık olup; bu yetkinin ancak kamu yararı ve hizmet gerekleri gozardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sozu edilen bu durumun dava konusu idari işlemin sebep ve amac yonlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yargısal ictihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, ....... Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitusu'nun denetimiyle gorevlendirilen Bakanlık mufettişi tarafından yapılan inceleme sonucunda hazırlanan 21/10/2011 gunlu, 92-2011/4 sayılı disiplin soruşturma raporuyla, Enstitu Muduru olan davacının; "Enstitu Mudurluğunce yurutulen araştırma projelerini TAGEM, TUBİTAK veya Kurum destekli şeklinde sınıflandırmak, araştırma prosedurunden gecirilmemiş, teklif projeden farklı ve/veya tamamlanmamış eksik calışmalar bulunduğu; bu projelerin TAGEM desteklilerden ayrı şekilde Kurum desteği diye adlandırılmasının, araştırmanın proje değerlendirme toplantılarının bilimsel katkı sağlama ve bilim kurulunun kontrol etkinliğini ortadan kaldırmaya sebep olduğu, TAGEM destekli projelerde de veri kayıtları konusunda eksiklikler ve tutarsızlıklar bulunduğu.." hususlarında 657 sayılı Kanunun 125/A-(a) maddesi uyarınca uyarma cezası ile tecziyesinin onerildiği; "daha once Bakanlık mufettişleri tarafından incelenerek 18/12/2007 tarih ve ...... sayılı İnceleme Raporunda dile getirilen ve Bakanlık Makamının 07/03/2008 tarihli oluruna bağlanan tarım işcisi kadrosunda istihdam edilen K.E.'in calışma programının 4857 sayılı İş Kanunu ve 12. donem Toplu İş Sozleşmesinin hukumlerine uygun duruma getirilmesi konusunda Enstitu Mudurluğu'nun yazılı olarak dikkatinin cekilmesine rağmen,.., adı gecen işcinin cumartesi-pazar gunleri 08.00-24.00 vardiyası ile hafta ici carşamba gunleri mesai saatleri icerisinde calıştırılması" hususunda 657 sayılı Kanun'un 125/C-(a) maddesi uyarınca aylıktan kesme cezası ile tecziyesi gerekmekte ise de bir derece hafif ceza olan kınama cezası ile tecziyesini onerildiği ve bu oneriler uzerine davacının uyarma ve kınama cezaları ile tecziyesinin kararlaştırıldığı; soz konusu soruşturma raporu ile idari yonden ise, uyarma ve kınama cezaları verilmesine dayanak oluşturan olumsuzlukların ve projelere ilişkin kayıt defterlerini tutmaması şeklindeki olumsuzlukların bir idarecide bulunmaması gereken ozellikler olduğu gerekcesiyle davacının Enstitu Mudurluğu gorevinden alınmasının onerildiği ve bu oneri uzerine davacının 21/11/2011 gunlu, ...... sayılı işlem ile ........ Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitusu Mudurluğu gorevinden alınarak ...... Valiliği emrine veteriner hekim olarak atandığı, bu atama işleminin iptali ve yoksun kalınan ozluk haklarının tazmini istemiyle bakılan davanın acıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu olayda davacı hakkında; "Enstitu tarafından yurutulen projelerin mevzuatta ayrım olmamakla birlikte Enstitu tarafından TAGEM destekli ve kurum destekli projeler olarak ayrıma tabi tutulduğu, incelemeye konu 8 adet projenin 4 tanesinin TAGEM destekli, 4 tanesinin kurum destekli olarak tasnif edildiği, TAGEM destekli projeler icin Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Mudurluğu'nden (TAPGEM) gerekli izin ve onayların alındığı, kurum destekli projelerin ise yalnızca sayı olarak bildirildiği, bu projelerin yazılı şekilde onay ve olur alınmaksızın yurutulduğu, Enstitu Araştırma Komitesi (EAK) toplantılarına ilişkin tutanakların ve toplantılarında alınan kararların kaydedildiği bir karar defterinin tutulmadığı, gerek TAGEM gerek kurum destekli projelerde kullanılan malzeme miktar ve ceşitlerinin kaydedildiği ozel bir kayıt defterinin tutulmadığı, TAGEM destekli 4 projeye ilişkin olarak tespit edilen hususların bu projelere yonelik olarak gerekli kontrol ve denetim calışmalarının yeterli olcude yapılmadığını gosterdiği, ote yandan, bazı veriler ilk bakışta kurum destekli 4 projenin masa başında hazırlanan belge ve verilere dayalı olarak başlatılan ve yurutulen hayali nitelikte calışmalar oldukları izlenimi vermekte ise de, soruşturma sonucu elde edilen verilerle bu projelerin hayali nitelikte projeler olmadığının tespit edildiği, projelerin yurutulmesinde veri kayıtları konusunda birtakım kucuk caplı eksiklik ve hatalar bulunmakla birlikte esas itibarıyla projelerin bilim dunyasına ve ulkemizin tanınmasına, ulkenin ithalat nedeniyle dışa bağımlılığının giderilmesine katkı sağladığı, ancak, projelerin yurutulmesi surecinde gerekli izinlerin alınmadığı ve veri kayıtlarının gereği gibi tutulmadığı fiilleri sabit olduğundan, davacının ve diğer sorumlu personelin 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin (A) fıkrasının (a) bendinde, yer alan "Verilen emir ve gorevlerin tam ve zamanında yapılmasında, gorev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, gorevle ilgili resmi belge, arac ve gereclerin korunması, kullanılması ve bakımında kayıtsızlık gostermek veya duzensiz davranmak." hukmu gereği "Uyarma" cezası ile tecziyelerinin teklif edildiği, bunun uzerine davacının uyarma cezası ile cezalandırıldığı" ve bu verilen uyarma cezasının karşı acılan davanın İdare Mahkemesi'nin E:2012/434 K:2012/3032 sayılı kararıyla reddedildiği ve soz konusu bu kararın, Bolge İdare Mahkemesi 1. Kurulu'nun 20/11/2013 gunlu, E:2013/5971, K:2013/22874 sayılı kararı ile onandığı ve kesinleştiği gorulmuştur.
Ayrıca davacı hakkında "Enstitude Tarım işcisi kadrosunda istihdam edilen K.E.'in haftalık calışma programının 4857 sayılı İş Kanunu ve 12. Donem Toplu İş Sozleşmesi hukumlerine uygun duruma getirilmesi konusunda Enstitu Mudurluğunun 2007 yılında yazılı olarak uyarıldığı halde bu uyarıya acıkca aykırı hareket edilmesi suretiyle haftanın 3 gunu (Cumartesi ve Pazar gunleri 16'şar saat (cift vardiya) Enstitu Mudurluğu Giriş Nizamiyesinde guvenlik personeli olarak ve Carşamba gunleri de 8 saat daire bilgisayarları ve internet ağının bakım ve onarımı amacıyla) gorevlendirilmesi eylemlerine uyan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin C/a fıkrasına gore "Kasıtlı olarak, verilen emir ve gorevleri tam ve zamanında yapmamak, gorev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasları yerine getirmemek, gorevle ilgili resmi belge, arac ve gerecleri korumamak, bakımını yapmamak, hor kullanmak" fiilini işlemesinden oturu "1/30 oranında Aylıktan Kesme " disiplin cezası ile tecziye edilmesi gerekmekte ise de, gecmiş hizmetleri sırasındaki aldığı Takdirname ve Tarımsal Araştırmalar Genel Mudurluğu'nce verilen şukran plaketi de dikkate alınarak, bir derece hafif ceza olan "Kınama" disiplin cezası ile tecziye edilmesinin uygun olacağı yonunde" teklif uzerine davacının kınama cezası ile cezalandırıldığı ve bu cezaya karşı acılan davada, İdare Mahkemesi'nin 19/10/2012 gunlu, E:2012/496, K:2012/1463 sayılı kararıyla, "davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125. maddesinin C/a fıkrasında yer alan fiili işlediğinden bahsedebilmek icin davacının fiilinde oncelikle kasıt unsurunun bulunması gerektiği, ancak dosya icerisinde yer alan bilgi ve belgeler ile yukarıda yer verilen toplu sozleşme hukmu de dikkate alındığında, davacının, verilen emir ve gorevleri tam ve zamanında yapmamak, gorev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasları yerine getirmemek yonunde bir kastının bulunmasından ziyade yonetiminden sorumlu olduğu işyerinde yurutulen kamu hizmetinin mevcut personelle aksamadan yurutulmesinin amac edinilmesi karşısında davacıya isnat edilen fiilin subuta ermediği sonucuna ulaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık gorulmediği" gerekcesiyle soz konusu kınama cezası iptal edilmiş ve bu karar da Bolge İdare Mahkemesinin 1. Kurulu'nun 25/03/2013 gunlu, E:2013/4186 K:2013/5679 kararı ile onanmış olduğu gorulmekle birlikte; disiplin cezasının verilmesi gerekliliğini sağlayan yasal koşullar ve esas alınan ilkeler ile atama işleminde idarece kullanılan takdir yetkisinin yargısal denetimine esas alınan ilkelerin farklı olması nedeniyle, disiplin yonunden yaptırım gerektirmeyen bir olayın, kamu yararı ve hizmet gerekleri yonunden hizmetin korunması veya kamu gorevlisinin etkin ve guvenilir bir bicimde hizmeti devam ettirmesinin sağlanması amacına yonelik olarak tesis edilen atama işleminin hukuka uygunluğuna engel teşkil etmeyeceği; zira uyuşmazlığa yol acan dava konusu işlemde idarece kullanılan takdir yetkisinin yargısal denetimine esas alınan ilkelerin, disiplin hukuku bakımından dikkate alınan sucun unsurlarıyla ilgili değerlendirme olcutlerinden de farklı olduğu kuşkusuzdur.
Bu durumda; dava konusu atama işleminin dayanağını oluşturan soruşturma raporu ve ekli belgeler bir butun olarak incelendiğinde, davacının, hakkında yapılan soruşturma sonucunda subuta eren eylemleri nedeniyle, enstitu mudurluğu gorevinden alınmasına ilişkin dava konusu işlemde kamu yararı ve hizmet gerekleri yonunden hukuka aykırılık, anılan işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet gorulmemiştir.
Acıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabuluyle İdare Mahkemesi'nce verilen 03/11/2016 gunlu, E:2016/1916, K:2016/3472 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulu Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yururlukte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA, aynı maddenin 3622 sayılı Kanun'la değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gozetilerek yeniden bir karar verilmek uzere dosyanın adı gecen Mahkeme'ye gonderilmesine, tebliğ tarihini izleyen (15) onbeş gun icinde Danıştay'da karar duzeltme yolu acık olmak uzere, 20/12/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.