Bolge İdare Mahkemeleri, İlksan uyeliği sona ermiş olanların kesilen aidatlarının, uye kalsa idi emekliye ayrılırken alacağı maddi yardım olcu alınıp hesaplanarak yasal faiziyle birlikte odenmesi istemiyle acılan davaları red etmektedir. "Yargı; İLKSAN aidat iadelerinin emeklilik esasına gore odenmesine karar verdi" haberimizde Sandık uyelerinin iadesinin on yıl ve daha fazla sureyle aidat odemiş olmaları halinde, birikmiş aidatlarının en son aidatın kesildiği tarihe kadar uye kalsa idi emekliye ayrılırken alacağı maddi yardım olcu alınmak suretiyle hesaplanması ve odenmesi gerektiğine dair yargı kararını yayınlamıştık fakat Bolge İdare Mahkemeleri, İlksan uyeliği sona ermiş olanların kesilen aidatlarının, uye kalsa idi emekliye ayrılırken alacağı maddi yardım olcu alınıp hesaplanarakyasal faiziyle birlikte odenmesi istemiyle acılan davaları red etmektedir.
İlksan'ın "Emekli Yardımı" ve "Aidatların İadesi" konusu Aidat ve Sosyal Yardımlar Yonetmeliği'nde yer almaktadır.
İlkokul Oğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı Aidat ve Sosyal Yardımlar Yonetmeliği'nin "Emekli Yardımı" başlıklı 10. maddesinde; "Uyelik kapsamında Sandığa en az 120 ay aidat odeyip emekli olanlara;
a) Uyenin Sandığa odemiş olduğu aidat toplamının yuzde yuzelli fazlası tutarı,
b) Uyenin odediği son aidat tutarının yuz ile carpımının tutarı,
c)Uyenin son aidat tutarının dort katının aidat odenen toplam yılla carpımının tutarı toplamı, bir defaya mahsus olmak uzere emekli yardımı olarak odenir.
C) (b) bendinde belirtilen son aidat tutarı terfi donemine denk gelmiş ise, emekli yardımının hesaplanmasında bir aidat tutarı esas alınır."hukmune yer verilerek emekli yardımı yapılmasının şartları belirlenmiştir.
Aynı Yonetmeliğin, "Aidatların İadesi" başlıklı 12. maddesinin 1. fıkrasında da; "Uye surelerine bakılmaksızın;
a) Uyelik kapsamında iken uyelikleri sona erenlere,

b) 120 ayını doldurmadan emekli olanlara,
c) Sandığımızdan emekli yardımı almış olanların, tekrar uyelik kapsamında bir goreve donmeleri halinde, goreve dondukten sonraki odemiş oldukları aidatları, odendiği tarihler esas alınarak yasal faiziyle birlikte kendilerine iade edilir." hukumlerine yer verilerek aidat iadesi şartları belirlenmiştir.
Bolge İdare Mahkemeleri, yukarıda yer verdiğimiz mevzuat hukumlerine dayanarak, İlksan uyeliği sona ermiş olanların kesilen aidatlarının, uye kalsa idi emekliye ayrılırken alacağı maddi yardım olcu alınıp hesaplanarakyasal faiziyle birlikte odenmesi istemiyle acılan davaları red etmektedir.
Red gerekcelerinde ise; Emekli yardımı alabilmek icin, Sandık uyesi iken emekliye ayrılmış olmak ve en az 10 tam yıl Sandığa uye aidatı odemiş olmak şartlarının birlikte taşınıyor olması gerektiğinden, aidat iadesinin emekli yardımı olcutlerine gore yapılması gibi bir durumun soz konusu olmadığı, emekli yardımından yararlanabilmek icin Sandığa 120 ay aidat odemiş olmak ve emekli olmak şartlarının birlikte arandığı, ancak odenen aidatların iadesinde herhangi bir sure ongorulmeyip, uyelikten ayrılmanın yeterli gorulduğunu belirtmektedirler.
Yardım sandıklarının temelinde emekli sandığı esasları uygulanmaktadır. Nasıl ki emeklilik şartlarını taşımadan emekli olunarak ikramiye alınamayacağından bolge idare mahkemelerinin vermiş olduğu bu kararlar hukuken doğrudur.

İşte ornek kararlar;
Karar-1; İdare Mahkemesinde Kaybedilen Dava Bolge İdare Mahkemesinde de Kaybedilmiştir.
Anadolu Lisesinde oğretmen olarak gorev yapan ve sınıf oğretmenliğinden branş oğretmenliğine gectiği icin İlksan uyeliği sona ermiş olan davacının kesilen aidatlarının, uye kalsa idi emekliye ayrılırken alacağı maddi yardım olcu alınıp hesaplanarakyasal faiziyle birlikte tarafına odenmesi istemiyle acılan dava; aşağıdaki Ankara 3. İdare Mahkemesinin 2016/229 Esas, 2017/3205 Karar sayılı ve 31/10/2017 tarihli kararıyla ret etmiştir.
Ankara 3. İdare Mahkemesi kararında aşağıdaki ifadelere yer vermiştir.
"Dava dosyasının incelenmesinden; davacının, Milli Eğitim Bakanlığı bunyesinde ilkokul oğretmeni olarak goreve başladığı, Ekim 1999-Aralık 2013 tarihleri arasında davacıdan duzenli olarak aidat kesildiği, 26.12.2013 tarihinde davacının alan değişikliği yaparak Biyoloji Oğretmenliği branşına gecmesi uzerine İlksan uyeliğinin sona erdiği, 24.11.2015 tarihinde davacı tarafından verilen dilekce ile kesilen aidatlarının, uye kalsa idi emekliye ayrılırken alacağı maddi yardım olcu alınıp hesaplanarak tarafına odenmesi talep edildiği, dava konusu işlemle başvurunun reddedilmesi uzerine bakılan davanın acıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda; İlkokul Oğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı Aidat ve Sosyal Yardımlar Yonetmeliği'nin "Emeklilik Yardımı" başlıklı 10. maddesi uyarınca emekli yardımı alabilmek icin, Sandık uyesi iken emekliye ayrılmış olmak ve en az 10 tam yıl Sandığa uye aidatı odemiş olmak şartlarının birlikte taşınıyor olması gerektiği acıktır.

Bu durumda; branş oğretmeni olarak atanması nedeniyle Sandık uyeliğine son verilen davacının, Yonetmeliğin "Emeklilik Yardımı" başlıklı 10. maddesi uyarınca emekli yardımı alabilmenin şartlarından olan, sandık uyesi iken emekliye ayrılmış olmak şartını taşımadığı acık olup, davacının yaptığı başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık gorulmemiştir."
Soz konusu bu dava yukarıdaki Ankara Bolge İdare Mahkemesi 7. İdare Mahkemesinin 2018/418 Esas, 2018/744 Karar sayılı ve 31/05/2018 tarihli kararıyla onanmıştır.
Karar-2; İdare Mahkemesinde Kazanılan Dava Bolge İdare Mahkemesinde Kaybedilmiştir.
Sınıf oğretmeni olarak gorev yapan davacının 07.04.2017 tarihinde Muş Alparslan Universitesi Eğitim Fakultesi'ne "Yardımcı Docent Doktor" unvanıyla atanması sebebiyle belirtilen tarihler arasında birikmiş aidatlarının "Emeklilik Yardımı" olcutlerine gore hesaplanarak yasal faiziyle birlikte tarafına odenmesi istemiyle acılan dava; aşağıdaki Ankara 11. İdare Mahkemesinin 2017/1434 Esas, 2018/192 Karar sayılı ve 30/01/2018 tarihli kararıyla kabul edilerek kesilen aidatların uye kalsa idi emekliye ayrılırken alacağı emekli yardımı olcu alınarak yasal faiziyle birlikte davacıya odenmesine karar verilmiştir.
Ankara 11. İdare Mahkemesi kararında aşağıdaki ifadelere yer vermiştir.
"Dava dosyasının incelenmesinden; davacının, Milli Eğitim Bakanlığı bunyesinde 07.09.1994 tarihinde ilkokul oğretmeni olarak goreve başladığı, 07.04.2017 tarihinde Muş Alparslan Universitesi Eğitim Fakultesi'ne "yardımcı docent doktor" unvanıyla atamasının yapılması uzerine İlksan uyeliğinin sona erdiği, bu tarihe kadar davacıdan duzenli olarak aidat kesildiği, 11/04/20I7 tarihli başvurusu ile belirtilen tarihler arasında birikmiş olan aidatlarının emeklilik yardımı olcusunde hesaplanarak tarafına yasal faizi ile birlikte iade edilmesine dair isteminin dava konusu işlem ile reddedilmesi uzerine bakılmakta olan davanın acıldığı anlaşılmaktadır.
Bakılan uyuşmazlıkta, davalı idarece, kendisinden 10 yıldan fazla sure ile aidat kesilen davacıya, kurum değişikliği ile Muş Alparslan Universitesi Fakultesi'ne "yardımcı docent doktor" unvanıyla atanması uzerine İlksan uyeliği kapsam dışına cıktığı Sandık uyesi iken emekli olmadığı gerekce gosterilerek İlkokul oğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı Sosyal Yardımlar Yonetmeliği hukumleri dikkate alınmaksızın reddedilmesinde hukuka uyarlılık bulunmamaktadır.
Ote yandan, hukuka aykırı işlem nedeniyle oluşan zararın idarece karşılanması Anayasa'nın 125. maddesinde ifadesini bulduğu şekilde zorunlu olunup, davacının emekli yardımı alacağı zararının yasal faizi ile birlikte hesaplanarak odenmesi gerekmektedir.
Acıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, kesilen aidatların uye kalsa idi emekliye ayrılırken alacağı emekli yardımı olcu alınarak idareye başvuru tarihi olan 11.04.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya odenmesine, kararın tebliğini izleyen gunden itibaren 30 (otuz) gun icerisinde Ankara Bolge İdare Mahkemesi'nce istinaf yolu acık olmak uzere, 30/01/2018 tarihinde karar verildi."
Soz konusu bu dava yukarıdaki Ankara Bolge İdare Mahkemesi 7. İdare Mahkemesinin 2018/469 Esas, 2018/611 Karar sayılı ve 09/05/2018 tarihli kararıyla kesin olarak kaldırmıştır.
Ankara Bolge İdare Mahkemesi kararında aşağıdaki ifadelere yer vermiştir.
"Dava dosyasının incelenmesinden 07/09/1994 tarihinden 07/04/2017 tarihine kadar sınıf oğretmeni olarak gorev yapan davacının 07.04.2017 tarihinde Muş Alparslan Universitesi Eğitim Fakultesi'ne "Yardımcı Docent Doktor" unvanıyla atandığı, davalı Sandığa başvurarak, Sandığa odemiş olduğu aidatların emekli yardımı hesabında kullanılan olcutler esas alınarak iadesini talep ettiği, davacının talebinin henuz emekli olmadığı gerekcesi ile reddi uzerine bakılan davanın acıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hukumleri birlikte değerlendirildiğinde, oncelikle emekli yardımı ile aidat iadesinin birbirinden tamamen farklı odemeler olduğu, aidat iadesinin emekli yardımı olcutlerine gore yapılması gibi bir durumun soz konusu olmadığı, emekli yardımından yararlanabilmek icin. Sandığa 120 ay aidat odemiş olmak ve emekli olmak şartlarının birlikte arandığı, ancak odenen aidatların iadesinde herhangi bir sure ongorulmeyip, uyelikten ayrılmanın yeterli gorulduğu sonucuna varılmaktadır.
Bu d urumda, davalı Sandığa 120 aydan fazla aidat odemiş olmakla birlikte henuz emekli olmayan, bir başka deyişle, emekli yardımı odenmesi icin gereken iki şartı birlikte taşımayan davacıya emekli yardımı olculerine gore odeme yapılmamasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali, kesilen aidatların uye kalsa idi emekliye ayrılırken alacağı emekli yardımı olcu alınarak idareye başvuru tarihi olan 11.04.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya odenmesi yolunda verilen Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Acıklanan nedenlerle, istinaf başvurusunun KABULU ile Ankara 11. İdare Mahkemesi'nce verilen 30/01/2018 gun ve E:2017/1434, K:2018/192 sayılı kararın KALDIRILMASINA; 2577 sayılı Yasanın değişik 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca esastan incelenen davanın REDDİNE; aşağıda dokumu yapılan, mahkeme safhasına ait 137,80 TL yargılama giderinin davacı uzerinde bırakılmasına; istinaf safhasına ait 140,10 TL yargılama gideri ile yururlukteki Avukatlık Asgari Ucret Tarifesine gore 990,00 TL avukatlık ucretinin ise davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, mahkeme ve istinaf safhasında yatırılan posta gideri avansından artan miktarın istenilmesi halinde taraflara iadesine, 2577 sayılı Yasanın değişik 45. maddesinin 6. fıkrası uyarınca KESİN olarak 09/05/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi."
Karar-3; İdare Mahkemesinde Kaybedilen Dava Bolge İdare Mahkemesinde de Kaybedilmiştir.
Sınıf oğretmeni olarak gorev yapmakta iken İLKSAN uyesi davacının, Turkce oğretmenliğine atanması nedeniyle İlksan uyeliği sona ermiş olan davacının kesilen aidatlarının, uye kalsa idi emekliye ayrılırken alacağı maddi yardım olcu alınıp hesaplanarak yasal faiziyle birlikte tarafına odenmesi istemiyle acılan dava; aşağıdaki Gaziantep 1. İdare Mahkemesinin 2017/685 Esas, 2017/1435 Karar sayılı ve 14/09/2017 tarihli kararıyla ret etmiştir.
Gaziantep 1. İdare Mahkemesi kararında aşağıdaki ifadelere yer vermiştir.
"Dava dosyasının incelenmesinden; 2001 yılından 2013 yılına kadar İlkokul Oğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı uyeliği kapsamında gorev yapan ve maaşından aidat kesilen davacının, 05.10.2012 tarihinde Turkce Oğretmeni olarak atanması nedeniyle uyeliğinin sona erdirildiği, ancak 02.01.2013 tarihli dilekce ile uyeliğini devam ettirme talebinde bulunduğu ve davacının bu talebi doğrultusunda uyeliğinin devam ettirildiği, daha sonra 12.06.2015 tarih ve 18482 kayıt sayılı dilekce ile "2012 yılında yapılan atamayla uyeliğinin sona erdiği ileri surulerek emeklilik hak edişinin hesaplanarak tarafına odenmesinin talep edildiği, davacının bu dilekcesinde İLKSAN uyeliğinin sona erdirilmesini talep etmediği, yapılan bu başvurunun; "Ana Statu maddesine, istinaden, kendi iradeniz ile uyelik devamı talebinde bulunduğunuzdan, uyelikten ayrılmanız mumkun değildir. Ancak ileride emekli olduğunuzda 120 ayın uzerinde uyeliğiniz bulunması halinde emekli Yardımı hak edebileceğiniz." acıklamasıyla reddedilmesi uzerine, bakılan davanın acıldığı anlaşılmaktadır.
İşlem tarihinde yururlukle bulunan ve yukarıda anılan mevzuat hukumlerinin birlikte değerlendirilmesinden; İLKSAN (uyelerinin "emekli yardımı" olarak duzenlenen haktan yararlanabilmeleri icin, sandık uyesi iken emekli olmaları ve en az 10 yıl sandığa aidat odeme koşullarını birlikte taşıyor olmaları gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu durumda davacının en az 10 yıl sandığa aidat odeme koşulunu taşımasına rağmen sandık uyesi iken emekli olma koşulunu taşımadığı, 02.01.2013 tarihli başvurusu ile İLKSAN uyeliğinin devam ettirilmesini talep ettiği bu talebinden sonra yaptığı başvurusunda da uyeliğinin sonlandırılmasına ilişkin bir talepte bulunmadığı anlaşıldığından, emeklilik hak edişinin hesaplanarak tarafına odenmesi istemiyle yaptığı başvurunun emeklilik koşulunu taşımadığı gerekcesiyle reddine ilişkin İlkokul Oğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı Genel Mudurluğu'nun 16.06.2015 tarih ve 5561 sayılı kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır."
Soz konusu bu dava yukarıdaki Gaziantep Bolge İdare Mahkemesi 4. İdare Mahkemesinin 2018/90 Esas, 2018/1233 Karar sayılı ve 24/05/2018 tarihli kararıyla onanmıştır.
Ahmet KANDEMİR