
Devlet memurları emekli aylıkları icin ek gostergeyi nasıl kazanırlar? Devlet memurluğu suresince gorev değişiklikleri olması mumkundur. Gorev değişiklikleri genelde bulunmuş olduğu gorevden daha yukarı gorevlere atanma şeklinde olmaktadır. Yazımızda 2008 yılı Ekim ayından once goreve başlamış memurlar, yani 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu kurallarına tabi olan memurların ek gosterge kazanmaları nasıl olur, ne kadar sure gorev yapılması halinde kazanılır konusunu değerlendirmekteyiz.
Devlet memurlarının ek gosterge rakamları kadro derecesi ve gorev unvanlarına gore 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirlenmiştir. Kendi kuruluş kanunları olan kurumlarda gorev yapan memurlar icin ise bu kurumların teşkilat kanunlarında yer alan ek gosterge rakamları uygulanır.
Bu ek gosterge rakamları memurun emekli aylığının ve emekli ikramiyesinin yuksek olmasını belirlemede onemli unsurdur.
Ek gostergeli veya yuksek ek gostergeli gorevlere atananlar, bu gostergelerden emekli aylığı ve emekli ikramiyesini elde edebilmek icin ne kadar sure gorev yapmaları gerekir:
Bu kural, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu Ek Madde 73 hukmunde bulunur. 1998 yılından sonra uygulamaya gecmiştir. Bu tarihten once herhangi bir sure şartı bulunmuyordu.
"Turkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı iştirakcilerinden ek gostergeli veya daha yuksek ek gostergeli bir goreve atananlara; atandıkları gorevin ek gostergesi uzerinden emekli aylığı, malulluk aylığı bağlanması ve emekli ikramiyesi odenebilmesi veya toptan odeme yapılabilmesi icin, atandıkları gorevin ek gostergesi uzerinden, bu goreve başladıkları tarihten itibaren en az altı ay sureyle Turkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına kesenek ve karşılık odemiş olması şarttır. Altı ay kesenek ve karşılık odenmemiş olanlara bu goreve atanmadan once emekli keseneğine esas alınan ek gosterge rakamı uzerinden işlem yapılır.
Her turlu muşavirlik gorevlerine atananlar haric; Bakanlar Kurulu Kararı veya muşterek kararla atananlar, ilgili mevzuatı uyarınca mesleğe ozel yarışma sınavı ile giren ve belirli sureli meslek ici eğitimden sonra ozel bir yeterlilik sınavı sonunda atanılan gorevlerde bulunanlar, Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil olanlar, 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu, 926 sayılı Turk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 357 sayılı Askeri Hakimler Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa tabi olanlar ile yaş haddi, vazife malulluğu veya olum nedeniyle altı aylık sureyi tamamlayamayanlar hakkında yapılacak emeklilik işlemlerinde yukarıdaki fıkra hukmu uygulanmaz.
5434 sayılı Turkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun ek 68 inci maddesi hukumleri saklıdır.'
Hukmun Yorumu:
-Memurlardan ek gostergeli veya yuksek ek gostergeli gorevlere atananlar, bu ek gostergeyi muktesep hak olarak kazanması icin atandıkları bu gorevlerden en az 6 ay sure ile Sosyal Guvenlik Kurumuna prim kesintisi yapmaları gerekiyor. 6 aydan az sure kesinti yapılmışsa kazanamıyorlar.
Ornek: 2200 ek gostergeli bir Mudur 9/7/2019 tarihinde 3600 ek gostergeli Daire Başkanlığı gorevine atanırsa bu memur bu gorevde 15/7, 15/8, 15/9, 15/10, 15/11, 15/12 tarihlerindeki gorev aylıklarından Sosyal Guvenlik Kurumuna prim kesildiğinde emeklilik muktesebi olarak 3600 ek gostergeyi kazanır.
Şayet bu memur, 15/7, 15/8, 15/9, 15/10 tarihlerindeki gorev aylıklarından Sosyal Guvenlik Kurumuna prim kesilip de bu tarihten sonra bu gorevden alınıp, 3600 ek gostergeden daha az bir goreve atanırsa emeklilik muktesebi olarak 3600 ek gostergeyi kazanamaz. 6 ayı doldurmamıştır.
- 6 aylık sureye tabi olmayan istisnai durumlar:
-Gorevini yaparken memur yaş haddi nedeniyle zorunlu emeklilik durumunda,
-Gorevini yaparken vazife malulu durumunda,
-Yine gorevini yaparken olum durumunda,
6 aylık sure tamamlanamayacak duruma gelir. Bu durumda madde kuralına gore 6 aylık sure tamamlanmasa da atanılan ek gostergeli veya yuksek ek gostergeli tutar uygulanarak işlem tesis edilir.
Ek gosterge hakkında kısa genel değerlendirmemiz:
Yıllardır değişmeyen ek gosterge tutarlarının artırılması gundemde olup, memurlar ek gosterge rakamlarının gunumuz koşullarına uygun olarak gorev unvanları ve hiyerarşik yapı itibariyle artırılmasını umutla beklemektedirler.
Bu acıklamalarımız tamamen 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kuralları uygulananlara yoneliktir. İlk defa 2008 yılı Ekim ayından sonra olanları kapsamaz. Yeni memurların yani 5510 sayılı Kanuna tabi memurların emekli aylıklarında calışma hayatları icerisindeki Sosyal Guvenlik Kurumuna gonderilen primleri esas alınarak aylık bağlanmaktadır.