Emekli olabilmek icin e-devlet HİTAP uzerinden yapılan sorgulamada toplam hizmet ile fiili hizmet gunleri farklılık gostermektedir. Hangisi baz alınmalıdır? Memurların E-Devlet HİTAP uzerinden yaptıkları sorgulamalarda toplam hizmet ile fiili hizmet gunlerinin farklılık gosterdiği ziyaretcilerimiz tarafından belirtilmektedir. Konuyu fiili hizmet ile toplam hizmet nedir, memurlar hakkında nasıl uygulanır, bir hak kaybı ortaya cıkarır mı bağlamında değerlendirmekteyiz.
Genel olarak kişilerin calışma hayatlarında farklı statulerde gecen calışma sureleri bulunur. Kişilerin işcilik, esnaflık, memurluk gibi calışmaları olabilir. Emekli olmak istediklerinde de bu surelerin tamamı esas alınarak emeklilik işlemleri yapılır. İşcilik, esnaflık ve memurlukta gecen sureler ile memurlukta gecmiş kabul edilen borclanılan sureler, yedek subaylık, vekil oğretmenlik vb. surelerin butunleşmesinde, 2008 yılı Ekim ayından once memurluğa başlamış olanlar hakkında 2829 sayılı Kanun, bu tarihten sonra goreve başlamış olanlar hakkında da 5510 sayılı Kanun Madde 53 hukumleri uygulanır.
Fiili hizmet nedir, ne işe yarar?
"Fiili hizmet" kavramı tamamıyla 5434 e tabi memurların memurlukta gecen surelerini ifade eden bir terimdir. 5434 sayılı Kanun Madde 31 hukmunde de, fiili hizmet suresinin memurların 5434'te belirtilen haklardan faydalanmaya başladığı tarihten itibaren tam kesenek vermek suretiyle gecirdiği sure olarak ifade edilmektedir.
Sonuc olarak, "fiili hizmet" memurların 5434 e tabi olan işyerlerindeki gorevlerinde Sosyal Guvenlik Kurumuna memurluk statusu uzerinden tam kesenek vermek suretiyle gecirilen sure olduğunu, yani tamamıyla sadece memurluk hizmet surelerini belirtmekte olduğunu soyleyebiliriz.
Bu surelerin, ayrıca kişilerin kazanılmış hak aylıklarına uygulanan sure olduğunu da soyleyebiliriz.
Ornek olarak; 09/10/1994 yılında memurluğa başlamış kişinin fiili hizmet suresi tam kesenek kesilmeye başlandığı tarih 15/10/1994 olur ve bu kişinin fiili hizmeti memurluktan ayrıldığı tarihe kadar devam eder. Bu sure fiili hizmet olarak ifade edilir.
Toplam hizmet nedir, ne işe yarar?
"Toplam hizmet" kavramı butunleştirici bir kavramdır. Toplam hizmetten kasıt hem fiili hizmet hem de diğer statulerde (işci, esnaf, memurlukta gecen sureler) gecen sureler ile fiili hizmet suresi zammı (yıpranma payı), yapılmış borclanma surelerinin butun olarak toplamını ifade etmektir.

Sonuc olarak, toplam hizmet memurların emekli olacakları zaman hem emekli aylıklarında, hem emekli ikramiyelerinde uygulanmak suretiyle esas alınacak olan nihai toplam hizmet suresini ifade etmektedir.
Toplam hizmet suresi icinde, memurun kazanılmış aylığında değerlendirilsin veya değerlendirilmesin dolaysıyla ek gostergeyi etkileyen veya etkilemeyen hizmet sureleri de vardır. Orneğin GİH' te calışan bir memur icin memuriyet oncesindeki ozel sektor calışmaları 657 sayılı Kanunun 36. Maddesi gereğince kazanılmış hak aylığında değerlendirilmemektedir.
Bazı sureler ise fiili hizmet icinde olmasa dahi, yine 657'nin 36/C bendi gereğince kazanılmış hak aylığında değerlendirilebilmektedir. Orneğin muhendisler icin memuriyet oncesindeki ozel sektor hizmet sureleri bu kapsamdadır. Yine kadın memurlar icin 2016 yılından sonraki doğuma bağlı aylıksız izin surelerinin borclanılması da bu kapsamdadır.
Dolayısıyla emeklilikte esas alınması gereken sure 5434'e tabi olarak gectiği kabul edilen fiili hizmet suresi değil, işcilik, esnaflık, borclanılan sureler, fiili hizmet suresi zammı, kazanılmış hak aylığında değerlendirilen ve değerlendirilmeyen sureler hepsi dahil toplam hizmet suresini ifade eder.
Acıklamalarımız bağlamında sonuc değerlendirmemiz olarak;

E-devlet HİTAP (Kısaltılmış olarak adlandırılan bu program Sosyal Guvenlik Kurumunun programı olup, işe yararlığı da memurların tum calışma hayatı icerisindeki hizmetlerin kayıt altına almayı sağlayan) sistemi uzerinden gorulen farklılığın uygulama pratikliği olarak ayrıştırılmış olduğunu değerlendirmekteyiz. Bu şekilde ayrıştırılmış hizmetlerin emeklilikte bir hak kaybı ortaya cıkarmayacağını, bilakis hizmetlerin nerede, ne şekilde gectiğini belirtmekte olduğundan faydasının da olacağını soyleyebiliriz. Memurların emeklilik işlemlerinde de toplam hizmetler esas alınarak emekli aylıkları, emekli ikramiyesi odemesinde kullanıldığını, dolayısıyla hicbir hak kaybının ortaya cıkma ihtimalinin de olmayacağını değerlendirmekteyiz.
Değerlendirmemiz 5434 e tabi olmakla birlikte, aynı işlemin 5510 a tabi memurlar icinde aynı şekilde olduğunu, sadece kavramsal olarak farklılık gosterebileceğini, yine aynı şekilde anılan sisteme kayıtlarının yapılmasının olduğunu soyleyebiliriz.