5510 a tabi memur goreve girmeden onceki rahatsızlığının gorevde iken ilerlemesi halinde malulen emekli olabilir mi, bunun icin nasıl bir yol izlemeli? SORU: Merhaba. İlk defa 09.12.2010 tarihinde MEB'de oğretmenliğe başladım. Son 5-6 yıldır yineleyen depresyon, yaygın anksiyete bozukluğu ve okb teşhisiyle tedavi goruyorum fakat calışamayacak duruma geldim. Doktorum malulen emekli olabilirsin dedi.
Sorun şu ki ben memurluğa başlamadan once de biraz rahatsızdım, ara sıra doktora gidiyor ve zaman zaman ilac kullanıyordum. Malulen emekliliğe başvurursam memurluğa başlamadan once de ilac kullandığın tespit edilir ve ret edilir deniyor. Bu durumda 5510 sayılı kanunun 28. maddesine gore iş gucu kaybı icin başvuru yapmam gerektiği soylendi. Bu doğru mudur? Ne yapmam gerekiyor? Yardımcı olursanız sevinirim.
CEVAP: 5510 a tabi memur goreve girmeden onceki rahatsızlığının gorevde iken ilerlemesi halinde malulen emekli olabilir mi, bunun icin nasıl bir yol izlemeli? Sorunuz ozelinde konuyu genel olarak değerlendirmekteyiz.
Kısa bilgiler;
5510'a tabi memurlar 2008 yılı Ekim ayından once hicbir şekilde memurluk, yedek subaylık, vekil oğretmenlik vb. gibi hizmetleri olmayan kamu gorevlileridir.
5510'a tabi memurlardan malulen emeklilik şartlarını kazanmada onemli olan malulluk durumlarının kesin olarak goreve başlamadan once olmaması gerekir, şayet bu durumları varsa malulen emeklilik sistemi uzerinden işleme tabi tutulmazlar.
Goreve başlamadan onceki malulluk durumlarının kriteri de memurun calışma gucunun en az % 60 ını veya gorevlerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gucunun kaybedildiğinin mutlaka SGK Sağlık Kurulunca karar verilmesi gerekir.Şayet goreve başlamadan once bu şekilde bir tespit yapılırsa memur malulen emekli olamaz.
Bu durumda da, goreve başladıktan sonra calışma gucu kayıp oranlarına gore yaşlılık aylığı bağlanması sistemine tabi tutulurlar. Ve haklarında duzenlenen sağlık kurulu raporlarının SGK Sağlık Kurulunca incelenmesi neticesinde memurun calışma gucundeki kayıp oranının;
- % 50 ila % 59 arasında olduğu tespit edilirse en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gun,
- % 40 ila % 49 arasında olduğu tespit edildiğinde de en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gun,
Hizmetlerinin bulunması şartıyla yaş şartı da aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar.
Ayrıca, goreve başlamadan once calışma gucunun en az % 60 ını veya gorevlerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gucunun kaybedildiğinin SGK Sağlık Kurulunca tespit edilmesi durumunda da memurun malulen emeklilik değil de yaşlılık aylığı bağlanması mumkun olabilmekte, bu durumda da memurun en az 10 yıldan beri sigortalı bulunması ve toplam olarak da 1800 gun SGK primleri yatırılmış hizmetlerinin olması gerekmektedir.

Ancak, memur goreve başladıktan sonra calışamayacak duruma geldi ve bu durumu da goreve başlamadan onceki hastalığının devamı ise de memurluğa başlamadan once calışma gucunun en az % 60 ını veya gorevini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gucunun kaybedilmiş olmasının mesleğe başlamadan once olamayacağı, zira boyle bir durum olsa idi goreve alınması da mumkun olmayacağından goreve başlamadan once malulluk durumu soz konusu olmayacaktır.
Bu durumda memurun yani goreve başlamadan onceki rahatsızlığı olsa dahi bu rahatsızlık calışma gucunun % 60 ını veya gorevini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gucunu kaybedecek derecede bir rahatsızlık olmadığından, memur malulluk talebinde bulunabileceğini değerlendirmekteyiz.
SGK Sağlık Kurulu memur hakkında duzenlenen sağlık kurulu raporlarının incelenmesi sonucunda bu rahatsızlık goreve başlamadan once dahi olsa goreve başlamadan once calışma gucunun en az % 60 ından az veya gorevini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gucunun kaybedilmediğinin, ancak gorevde iken calışma gucunun en az % 60 ını veya gorevini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gucunu kaybettiğinin kararını verirse malulluk hukumleri uygulanarak (en az 10 yıldan beri sigortalı olmak + toplam olarak 1800 gun hizmeti olmak şartıylı) aylık bağlanabileceğini değerlendirmekteyiz.
Sonuc bağlamında durumunuzu değerlendirmemiz;
Sizin şu andaki rahatsızlığınızın goreve girmeden onceki rahatsızlığınızın devamı olduğu SGK Sağlık Kurulunca tespit edilse de bu rahatsızlık durumunuz şayet calışma gucunun en az % 60 ını veya gorevini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gucunun kaybedilmesi durumuna yonelik bir karar cıkmadığı ve gorevde iken bu rahatsızlık durumunuzun calışma gucunuzun en az % 60 ını veya gorevinizi yapamayacak şekilde meslekte kazanma gucunuzun kaybedildiği yonunde SGK Sağlık Kurulunca bir karar cıkması şartıyla sigortalılık suresi ve hizmet surenizin de yeterli olduğunu anladığımızdan malulluk hukumlerinden yararlanmanız gerektiğini değerlendirmekteyiz.

Şayet SGK Sağlık Kurulu şu anki rahatsızlık durumunuzu % 60 altında veya meslekte kazanma gucunuzu kaybetmediğinizi tespit ettiği takdirde, bu defa calışma gucu kayıp oranına gore durumunuzun incelenmesi gerektiğini, bunun şartlarının ise malulen emeklilik şartlarından farklı olarak;
- % 50 ila % 59 arasında olduğu tespit edilirse en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gun,
- % 40 ila % 49 arasında olduğu tespit edildiğinde de en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gun, hizmet surenizin olması gereklidir. Bugun icin verdiğiniz bilgilere gore bu sureleri tamamlamadığınızdan bu hukumden bugun icin yararlanamayacağınızı değerlendirmekteyiz.
Malulen emeklilik icin gereken yol haritasının ise aşağıda belirttiğimiz şekilde yapılabileceğini soyleyebiliriz;
1- Tam teşekkullu bir hastaneden nihai bir Sağlık Kurulu Raporunun alınması gerekir.
2- Kurumunuzca raporunuzun Sosyal Guvenlik Kurumuna iletilmesi, Sosyal Guvenlik Kurumu Sağlık Kurulu hakkınızda calışma gucunuzun en az % 60 ını veya meslekte kazanma gucunuzu kaybettiğinize dair karar verirse malulluk aylığınızın bağlanabileceğini değerlendirmekteyiz.
3- Şayet calışma gucu kayıp oranının yukarıda belirtilen orandan az olduğuna veya meslekte kazanma gucu kaybı olmadığına karar verirse,
Oran % 40-49 arası olursa 09/12/2010+18 = 09/12/2028 tarihi + 4680 gun hizmetin,
Oran % 50-59 arası olursa 09/12/2010 + 16 = 09/12/2026 + 4320 gun hizmetin,
Tamamlanması şartıyla malulluk değil yaşlılık aylığı bağlanabileceğini soyleyebiliriz.

Sonuc değerlendirmemiz olarak; goreve başlamadan onceki rahatsızlığınızın malul sayılacak derecede bir rahatsızlık olmadığı surece, sonradan bu rahatsızlığınızın ilerlemesinden dolayı oluşacak rahatsızlığınızın en az % 60 veya meslekte kazanma gucunuzu kaybetmeniz şartıyla malulluk hukumlerinden yararlanmanızı sağlaması gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Ayrıca, oncelikli olarak bu durumunuzun Kurumunuzca SGK ya iletilip alınacak cevaba gore hareket etmenizi tavsiye edebiliriz.