Gorevlendirilecek ucretli oğretmenlerin okutacakları derslere kaynak teşkil eden yuksekoğretim programlarına ait bilgilerin yer aldığı Talim ve Terbiye Kurulunun 20/02/2014 tarihli ve 9 sayılı kararı ve eki "Oğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esaslarına İlişkin Cizelgeye gore mezun oldukları alanalar gore okutabilecekleri alanlara gorevlendirilmektedirler. Cizelge"ye http://ttkb.meb.gov.tr internet adresinden ulaşılabilmektedir. UCRETLİ OĞRETMEN GOREVLENDİRİLMESİNDE UYGULANMASI GEREKEN KRİTERLER VE ONCELİK DURUMU NELERDİR?
Ucretli oğretmen gorevlendirilmesinde, uygulanması gereken kriterler nelerdir?
Oncelikle, Oğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın "Ders ucreti karşılığında gorevlendirme" başlıklı 9. maddesinde iki ana şart bulunmaktadır.
1- Oğretmen sayısının yetersiz olması,
2- Yuksek oğrenimli olmak koşulu,
Bu şartların yanında il milli eğitim mudurlukleri yayımladıkları duyurularda bazı şartlar ve belgeler istemektedir. Fakat ucretli oğretmen başvuruları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 24 Ocak 2018 tarihinden itibaren e-devlet uzerinden alındığından herhangi bir belge gerekmemektedir.
Bazı belgelerin istenmesi Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul Ve Esaslara İlişkin Yonetmelik hukumlerine aykırıdır.
Şoyle ki; Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul Ve Esaslara İlişkin Yonetmeliğinin "Başvuru sahibinden bilgi ve belge istenmesine ilişkin esaslar" başlıklı 8. maddesinde; (1) İdare, hizmetleri yerine getirirken başvuru sahibinden istediği bilgi ve belgelerle ilgili duzenlemelerinde aşağıdaki olcutleri esas alır:
a)Duzenlemeler beyan esas alınacak şekilde hazırlanır.
b)Zorunlu olmadıkca, işlemin tekemmulu aşamasına kadar belge talep edilmez.
c)İş sınavlarına muracaat safhasında sadece sınav icin gerekli belgeler istenir; goreve başlamak icin gereken belgeler ise sınavı kazananlardan istenir.
c)İdarenin gorevi gereği kendisinde bulunan bilgi ve belgeler ile daha once başvuru sahibinden alınarak kurum kayıtlarına aktarılan ve değişmediği başvuru sahibi tarafından beyan edilen belgeler yeniden istenmez.
d)İstenen belgenin aslının getirilmesi halinde, belgenin fotokopisi, aslına uygunluğu kontrol edildikten sonra ilgili gorevli tarafından isim ve unvan yazılarak tasdik edilir.
e)Diğer idarelerin elektronik ortamda paylaşıma actığı bilgi ve belgeler, başvuru sahibinden istenmez. Ancak, bu bilgi ve belgelere kolayca erişim icin gerekli bilgiler istenebilir.
f)Başvuru sahibinden adli sicil kaydı istenmez, bunun yerine yazılı olarak beyan istenir. Başvurunun form kullanılarak yapıldığı hallerde, formda adli sicil beyanı bolumu ayrılır. İdare, beyanın doğruluğunu adli sicil bilgilerini verebilecek mercilerden teyit eder. İlgili merciler, gerekli bilgileri, teknik altyapısı hazır olan kurumlara elektronik ortamda derhal, diğer hallerde en gec uc işgunu icinde verir.
g)Başvuruda istenen belgeler, idarece sayma suretiyle belirtilir. İstenen belgeler arasında, idare tarafından istenecek diğer belgeler veya benzeri belgeler gibi muğlak ibarelere yer verilmez.
ğ)Başvuru sırasında istenen formlar idarenin internet sayfasında da yayımlanır." hukumleri bulunmaktadır.
Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı Oğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yonetmeliğinin "Atama şartları" başlıklı 5. maddesindeki; "(1) Oğretmenlik mesleğine aday oğretmen olarak girilir.
(2) Aday oğretmenliğe/oğretmenliğe atanacaklarda, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde belirtilen genel şartların yanında aşağıdaki ozel şartlar aranır;
a) Mezun olunan yuksekoğretim programının, Bakanlığın oğretmenliğe atanacakların tespitine ilişkin kararına gore atama yapılacak alana uygun olması,
b) Oğretmenliğe kaynak teşkil eden yuksekoğretim programlarından mezun olanların ihtiyacı karşılamadığı alanlara atanacaklar haric olmak uzere, Bakanlıkca uygun gorulen pedagojik formasyon eğitiminin başarıyla tamamlanmış olması,
c) Yurt dışındaki yuksekoğretim kurumlarından mezun olanların, Yuksekoğretim Kurulu Başkanlığınca yuksekoğrenimlerinin ve/veya pedagojik formasyon belgelerinin yurt icindeki yuksekoğretim kurumlarına veya programlarına denkliğinin kabul edilmiş olması,
c) İlk atama kapsamında atanacakların, KPSS'den atanacakları alanlar icin belirlenen taban puan ve uzerinde puan almış olmaları,
d) Devlet memurluğundan veya oğretmenlik mesleğinden cıkarılmayı gerektiren bir ceza alınmamış olması." şartları da aranabilir. Fakat bu şartlar emekli oğretmenler icin gecerli değildir.
İşte 657 Sayılı Devlet memurları Kanununun "Genel Ve Ozel Şartlar" başlıklı 48. maddesi ise şu şekildedir:

"Genel ve Ozel Şartlar
Madde 48 - Devlet memurluğuna alınacaklarda aşağıdaki genel ve ozel şartlar aranır.
A)Genel şartlar:
1.Turk Vatandaşı olmak,
2. Bu Kanunun 40 ncı maddesindeki yaş şartlarını taşımak,
3. Bu Kanunun 41 inci maddesindeki oğrenim şartlarını taşımak,
4. Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
5. Turk Ceza Kanununun 53 uncu maddesinde belirtilen sureler gecmiş olsa bile; kasten işlenen bir suctan dolayı bir yıl veya daha fazla sureyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin guvenliğine karşı suclar, Anayasal duzene ve bu duzenin işleyişine karşı suclar, zimmet, irtikap, ruşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, guveni kotuye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suctan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kacakcılık suclarından mahkum olmamak.
6. Askerlik durumu itibariyle;
a)Askerlikle ilgisi bulunmamak,
b)Askerlik cağına gelmemiş bulunmak,
c)Askerlik cağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa gecirilmiş olmak,
7. 53 uncu madde hukumleri saklı kalmak kaydı ile gorevini devamlı yapmasına engel olabilecek ... akıl hastalığı ... bulunmamak.
8. Guvenliksoruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak
B) Ozel şartlar:
1.Hizmet goreceği sınıf icin 36 ve 41 inci maddelerde belirtilen oğretim ve eğitim kurumlarının birinden diploma almış olmak,
2. Kurumların ozel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak."
UCRETLİ OĞRETMEN GOREVLENDİRİLMESİNDE ONCELİK DURUMU NELERDİR?
Ucretli Oğretmen Gorevlendirilmelerinde Genel Kurallar Şunlardır;
Gorevlendirilecek ucretli oğretmenlerin okutacakları derslere kaynak teşkil eden yuksekoğretim programlarına ait bilgilerin yer aldığı Talim ve Terbiye Kurulunun 20/02/2014 tarihli ve 9 sayılı kararı ve eki Oğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esaslarına İlişkin Cizelgeye gore mezun oldukları alanlara gore okutabilecekleri alanlara gorevlendirilmektedirler. Cizelge'ye http://ttkb.meb.gov.tr internet adresinden ulaşılabilmektedir.
Genel olarak yerleştirmelerde branşlar bazında KPSS puan ustunluğu esas alınarak sıralama yapılmaktadır.
Turkce, İlkoğretim Matematik, Fen Bilimleri/Fen ve Teknoloji, Sosyal Bilgiler, Turk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Coğrafya, Matematik (Lise), Fizik, Kimya, Biyoloji, Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi, Yabancı Dil (Almanca, Fransızca, İngilizce), sınıf Oğretmenliği alanlarına başvuruda bulunacak adaylar KPSSP121 puan turunden sıralama yapılacaktır.

Diğer alanlara atanacaklar KPSSP10 puan turunde, oğretmenlik mezunu dışındaki diğer mezunlar ilgili puan turunde (Gorevlendirme işlemlerinde onlisans mezunları icin KPSSP93 ve lisans mezunları icin KPSSP3 puanı kullanılacaktır.) sıralama yapılacaktır.
Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi ile İHL. Meslek Dersleri alanlarında lisans mezunu olmadığı/kalmadığı zaman on lisans mezunu adaylara KPSSP93 puanı sıralamasına gore gorev verilmektedir.
Yan alana sahip olanlar ile ihtiyac duyulan alanda İngilizce Sertifikası, Ozel Eğitim Sertifikası sahibi olanlardan gorevlendirme yapılmaktadır.
İl/İlce Eğitim Denetmenlerince, onceki yıllarda oğretmenlik gorevinde yetersiz bulunup gorevi sona erdirilen ve bir daha gorev verilmemek uzere hakkında işlem yapılan ucretli oğretmenlerin başvuruları gecersiz sayılmaktadır.
Gecerli bir ozru (atama, hastalık vb.) olmaksızın gorevlendirildiği okul mudurluğune en az 5 (beş) işgunu ( sure 3 gunde belirlenebilir) oncesinden yazılı bilgi vermeden gorevi bırakanlara bir daha gorevlendirme yapılmamaktadır.

OKUL ONCESİ OĞRETMENLİĞİ İCİN ONCELİK SIRASI;
Okul oncesi eğitim oğretmen ihtiyacının atanan oğretmenler yoluyla giderilememesi halinde, okul oncesi cağı cocuklarının gelişim ozellikleri dikkate alınarak ucretli oğretmen gorevlendirilmesi uygulamasında, Milli Eğitim Bakanlığı Okul Oncesi Eğitimi Genel Mudurluğunun 02.09.2010 tarih ve 2757 sayılı yazılarına ve Milli Eğitim Bakanlığı Okul Oncesi Eğitimi Genel Mudurluğunun 14.10.2009 tarih ve 2975 sayılı yazısı eki Sınıf Oğretmenlerine Yonelik Okul Oncesi Eğitim Oğretmenliği Eğitim Seminer Cerceve Programına ve Milli Eğitim Bakanlığı Okul Oncesi Eğitimi Genel Mudurluğunun 29.07.2011 tarihli, 1985 sayılı ve 2011/43 nolu genelgesine gore;
1- Talim ve Terbiye Kurulu Kararına gore; Okul oncesi Alan Oğretmenliğine kaynak teşkil eden yuksekoğretim programlarından mezun olup halen okullarımızda gorev yapmakta olan norm kadro fazlası oğretmenleri. (isteğe bağlı olarak kadroları okullarında kalmak kaydıyla,)
2- Talim ve Terbiye Kurulu Kararına gore; Okul Oncesi Oğretmenliğine kaynak teşkil eden yuksekoğretim programlarından mezun, kadrolu veya sozleşmeli ataması yapılamamış oğretmenlerden, yuksek lisans belgesi/diploması olanlar. (KPSS puan ustunluğune gore)
3- Talim ve Terbiye Kurulu Kararına gore; Okul Oncesi Oğretmenliğine kaynak teşkil eden yuksekoğretim programlarından mezun, (Anadolu Universitesi Acıkoğretim Fakultesi mezunları dahil) kadrolu veya sozleşmeli ataması yapılamamış oğretmenlerden, lisans belgesi/diploması olanlar. (KPSS puan ustunluğune gore)
4- Universitelerin Ev Ekonomisi Yuksek Okulu Cocuk Gelişimi ve Eğitimi Bolumu mezunları.
5- Universitelerin okul oncesi oğretmenliği, anaokulu oğretmenliği, cocuk gelişimi ve okul oncesi eğitimi oğretmenliği, cocuk gelişimi ve eğitimi oğretmenliği veya cocuk gelişimi ve eğitimi bolumu on lisans mezunları.
6- Meslek Yuksekokulu Cocuk Gelişimi ve Eğitimi Bolumu, Sağlık Hizmetleri Meslek Yuksekokulu Cocuk Gelişimi Bolumu,Meslek Yuksekokulu Hemşirelik ve Bakım Hizmetleri Bolumu Cocuk Gelişimi Programı on lisans mezunları.
7- Acık oğretim Fakultesi Okul Oncesi Eğitimi Oğretmenliği Bolumunde okuyup on lisans mezunu olduğunu belgelendirenler.
8- a) Kız Meslek Lisesi Cocuk Gelişimi mezunu olup, herhangi bir alanda yuksekokul mezunu olanlardan,
b)Halen ilkoğretim okullarında gorevli norm kadro fazlası sınıf oğretmenleri ile sınıf oğretmenliği alanına kaynak teşkil eden yuksekoğretim programlarından mezun olup, kadrolu veya sozleşmeli olarak atanamamış olanlardan,
c)Talim ve Terbiye Kurulu Kararında yer alan alanlardan mezun olup kadrolu veya sozleşmeli olarak atanamamış olanlardan okul oncesi eğitim alanında duzenlenecek olan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Oncesi Eğitimi Genel Mudurluğunun 14.10.2009 tarih ve 2975 sayılı yazı eki Sınıf Oğretmenlerine Yonelik Okul Oncesi Eğitim Oğretmenliği Eğitim Seminer Cerceve Programını (60 saat) başarı ile tamamlayanlar.
İLKOKULLARDA SINIF OĞRETMENLİĞİ İCİN ONCELİK SIRASI;
Milli Eğitim Bakanlığı İlkoğretim Genel Mudurluğunun 16.09.2009 tarihli ve 15135 sayılı yazısına gore; İlkokullarda 1-4'uncu sınıflardaki gorevlendirmelerde Sınıf Oğretmenliği bolumu mezunlarına oncelik verilmesi, bu durumun mumkun olmaması halinde diğer yuksekoğrenim programlarından mezun olanlardan gorevlendirme yapılır.
Genel olarak ilkokullarda sınıf oğretmenliği icin oncelik sırası şu şekildedir.
--Eğitim fakultelerinin sınıf oğretmenliği bolumu mezunları,
--Eğitim fakultesi mezunlarından sınıf oğretmenliği sertifikası olanlar,
--Fen edebiyat fakultesi mezunlarından sınıf oğretmenliği sertifikası olanlar,
--Eğitim fakultelerinin diğer bolumlerinden mezun olanlar,
--Fen edebiyat fakultesi mezunlarından formasyonu olanlar,
--Fen edebiyat fakultesi mezunlarından formasyonu olmayanlar,
--Emekli oğretmenler,
--Diğer fakulteler,
--Mevcut lisans mezunlarının yetersiz kalması halinde; on lisans mezunları, lise mezunları, kamu gorevlilerinden gorevlendirmeler yapılmaktadır.
ORTAOKULLARDA BRANŞ OĞRETMENLERİ İCİN ONCELİK SIRASI;
Milli Eğitim Bakanlığı İlkoğretim Genel Mudurluğunun 16.09.2009 tarihli ve 15135 sayılı yazısına gore; Ortaokullarda branş oğretmenleri icin Talim ve Terbiye Kurulu Kararına gore; atamaya esas alana atanabilecek yuksekoğretim programından mezun olanlara oncelik verilmesi, bu durumun mumkun olmaması halinde diğer yuksekoğrenim programlarından mezun olanlardan gorevlendirme yapılır.
BRANŞ OĞRETMENLİKLERİ İCİN ONCELİK SIRASI:
Branş oğretmenliğinde başvuru yapanlar icin bir oncelik sıralamasını gosteren mevzuat duzenlemesi bulunmadığı icin, memurlar.net olarak bu konuda yayımlanmış bir goruş yazısına da ulaşamadık.
Ancak, branş oğretmenliği icin yapılacak ucretli oğretmen gorevlendirmelerinde şu oncelik sıralamalarına uyulması hakka ve adalete daha uygun olacaktır.
--Eğitim Fakultelerinin ilgili bolumlerinden mezun olanlar,
--Fen edebiyat fakultesinin ilgili bolum mezunlarından tezsiz yuksek lisansı olanlar (formasyonu olanlar),
--Fen edebiyat fakultesinin ilgili bolum mezunları (formasyonsuz),
--Eğitim fakultelerinin diğer bolumlerinden mezun olanlar,
--Fen edebiyat fakultesinin diğer alanlarından mezun olanlar (formasyonsuz),
--Emekli oğretmenler,
--Diğer fakulteler.,
--Mevcut lisans mezunlarının yetersiz kalması halinde; on lisans mezunları, lise mezunları, kamu gorevlilerinden gorevlendirmeleri yapılmaktadır.
--Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi alanında lisans mezunu olmadığı/kalmadığı zaman On lisans mezunu adaylara gorev verilebilir.
YUKARIDAKİ MADDELERE GORE AYNI ONCELİĞE SAHİP OLANLARIN KENDİ ARALARINDAKİ ONCELİK SIRASI:
Bu konuda da ne yazık ki bir mevzuat duzenlemesi bulunmamaktadır. Ancak bize gore oncelik sıralamalarına uyulması hakka ve adalete daha uygun olacaktır.
--Doktorası olanlar,
--Yuksek lisansı olanlar,
--KPSS puanı yuksek olanlar,
--Diploma notu yuksek olanlar,
--Daha once başarıyla bu gorevi yapmış olanlar,
--Başvuru tarihi daha once olanlar.
Ahmet KANDEMİR