Milli Eğitim Bakanlığı Olcme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Mudurluğu uc yıl icinde illerdeki Olcme Değerlendirme Merkezleri aracılığı ile illerde belirlenecek olan pilot okullardaki oğretmenlerin katkılarıyla kapsamlı ve kalıcı bir soru havuzu oluşturacak. Milli Eğitim Bakanlığı Olcme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Mudurluğunun "Soru Havuzu Calışmaları" konulu, 02.09.2019 tarih ve 15709213 sayılı ve yazılarına gore;
Milli Eğitim Bakanlığı Olcme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Mudurluğu uc yıl icinde illerdeki Olcme Değerlendirme Merkezleri aracılığı ile illerde belirlenecek olan pilot okullardaki oğretmenlerin katkılarıyla kapsamlı ve kalıcı bir soru havuzu oluşturacak.
2019-2020 eğitim oğretim yılında yapılacak calışmada ortaokul, lise ve yabancı dil olmak uzere uc adet soru havuzu oluşturulacaktır.
İllerden pilot olarak secilen okullardan gelen sorular Genel Mudurluğumuz bunyesindeki uzman oğretmenler ve gorevlendirilen akademisyenler tarafından, bilimsel uygunluk, olcme değerlendirme kriterlerine uygunluk gibi kriterlerden gectikten, gerekirse duzeltmeler yapıldıktan sonra soru havuzuna alınacaktır.
Soru havuzundaki sorular, 2019-2020 eğitim oğretim yılından itibaren tum oğrencilerimizin ve oğretmenlerimizin faydalanabilmeleri icin (ders hazırlığı, DYK) Genel Mudurluğumuz ve EBA uzerinden yayınlanacaktır.
Oncelikle soru havuzuna sor hazırlama işinin secilen pilot okullardaki gonullu ve istekli oğretmenlerce yapılması oluşturulacak soru havuzunun verim ve kalitesini artıracağı ortada iken sitemize iletilen bilgilere gore pilot okul secilmeden tum okullardan belli branşlardan belli sayılarda soru istendiği ve oğretmenlerin resen gorevlendirildikleri gorulmektedir.
PEKİ; OĞRETMENLER BAKANLIĞIN OLUŞTURACAĞI SORU HAVUZUNA SORU HAZIRLAMALI MIDIR?
Bakanlık iyi niyetli olarak bu sureci planlasa da uygulamada il/ilce milli eğitim mudurluklerinin bakanlığın gonderdiği yazıyı yanlış değerlendirerek tum okullardaki oğretmenlere resen soru hazırlama gorevlendirmelerinin yapılması, konunun oneminin anlatılmaması ve surecin takip edilmemesi kamuoyunda tepkilere neden olmuştur.
Oğrencilere yapılacak merkezi sistem sınavlarındaki soruların o oğrenciler yetiştiren oğretmenlerce tum illerdeki oğretmenlerin katılımıyla hazırlanması cok yerinde bir uygulama olacaktır. Soru hazırlama işinin gonullu oğretmenlere hazırlanmasında bu işin verim ve kalitesini artıracaktır.

Sendikalar tarafından surekli olarak paydaşların goruş ve onerilerinin alınması ve değerlendirilmesi , paydaşların surece katkı sağlaması talep edilmektedir. Doğru olan da bu yontemdir.
Paydaş ise; Kuruluşun urun ve hizmetleri ile ilgisi olan, kuruluştan doğrudan veya dolaylı, olumlu yada olumsuz yonde etkilenen veya kuruluşu etkileyen kişi, grup veya kurumlardır. Dolayısıyla bakanlığın oğrencileri sınav yapacağı soru havuzuna oğrencileri yetiştiren oğretmenlerin soru hazırlaması kadar doğal bir gorev yoktur.
Aynı sorun "Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumları Kalite Guvencesi Oz Değerlendirme" uygulamasında da ortaya cıkmıştır. MEB iyi niyetli olarak Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Mudurluğu'nun yayımladığı "Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumları Kalite Guvencesi Oz Değerlendirme Uygulama Rehberi" cercevesinde mesleki ve teknik eğitim kurumlarında oz değerlendirme faaliyetleri cercevesinde anket, form vb. belgeleri doldurmaları suretiyle meslek liselerindeki calışanların goruş ve onerilerini almak istemiş fakat yereldeki uygulamalar nedeniyle elektronik ortamda sunulan goruş ve oneriler defalarca red edilerek calışanlar bezdirilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığının iyi niyetli olarak paydaşların goruş ve onerilerinin alması ve değerlendirmesini istemesi, paydaşların surece katkı sağlamasını talep etmesi yereldeki burokrasi tarafından iyi değerlendirilip surecin iyi kontrol edilmemesinden dolayı yurutulememektedir. Bu nedenle Milli Eğitim Bakanlığı bu tur taleplerini iceren yazı v talimatlarında kesin ifadeler kullanarak surecin kontrolunu yerelin inisiyatifine bırakmaması başarıyı ve katkıyı azami derecede sağlayacaktır.
Soru hazırlama konusuna tekrar donecek olursak;
Oğretmenlerimiz genel olarak "Yazılı ve uygulamalı sınavlar" başlıklı 45. maddesi 2. fıkrasındaki; "Yazılı sınavların acık uclu maddelerden oluşan yazılı yoklama şeklinde yapılması esastır. Ancak her dersin sınavlarından biri kısa cevaplı, doğru-yanlış, eşleştirmeli veya coktan secmeli testlerle de yapılabilir." hukumlerine ve "Olcme ve değerlendirmenin niteliği ve sayısı" başlıklı 22. maddesi 1. maddesindeki; "(1) İlkokul 4 uncu sınıf ile ortaokul ve imam-hatip ortaokullarında oğrencilere; b) Oğretmenlerce yapılan sınavlarda farklı soru tiplerine yer verilir. Soruların konulara gore dağılımı yapılırken ağırlığın bir onceki sınavdan sonra işlenen konulardan olmak kaydıyla geriye doğru azalan bir oranda ve donem başından beri işlenen konulardan secilir." hukumlerine gore sorular hazırlanmaktadır.
Oğretmenlerimiz genellikle acık uclu maddelerden oluşan yazılı yoklama şeklinde soru hazırlayarak sınavlarını yapmaktadırlar.
Fakat merkezi sistem sınavlarında ise profesyonel kişiler tarafından sorular hazırlanmakta sorular grafik ve gorsel ogeler icermektedir. Dolayısıyla oğretmenlerin merkezi sistem sınavlarında kullanabilecek duzeyde soru hazırlayabilmeleri icin; soru hazırlama yontem ve tekniklerini bilmesi icin hizmet ici eğitimden gecirilmeleri ayrıca denklem veya formul yazma, grafik cizmek, gorsel cizmek gibi bilgisayar programlarını kullanabilme yetenekleri kazanmasını gerekmektedir.

Gorsel hazırlama tekniği veya yeteneğini olmayan oğretmenler resen gorevlendirildikleri soru hazırlama isteğinden dolayı sıkıntı yaşamaktadırlar.
Orneğin matematik sorularının hazırlanmasında Denklem veya formul yazma, grafik cizmek, gorsel cizmek işlemleri icin bu işlemlerini yapan ozel bilgisayar programlarını kullanma becerisine sahip olmak gerekmektedir. Bu programı kullanamayan oğretmenlerin de matematik sorularında soru yazmalarında sorun cıkmaktadır. Diğer branşlardaki oğretmenlerde soru hazırlamada hazırlanacak soruların gorsellerinin hazırlanmasında sorun yaşamaktadır. Orneğin kimya, coğrafya, biyoloji gibi gorsel ihtiyacı olan sorularda oğretmenin bu gorselleri hazırlayacak bilgisayar programlarını bilmesi gerekmektedir.
İşte pilot okullardaki gonullu ve isteki oğretmenlerin soru hazırlaması yazısı;
İşte detaylar;
SORU HAVUZU CALIŞMA PLANI
-LİSELER İCİN

İl milli eğitim mudurluğu, ildeki liselerden en az 3 en cok 10 olmak uzere liseleri belirleyecektir. Buyukşehir statusunde olan illerde sayıyı arttırmak milli eğitim mudurluğu yetkisinde olacaktır. Secilecek olan liseler 9.sınıftan 12.sınıfa kadar olan duzeylerde aşağıda belirtilen derslerdeki unitelerden olmak uzere her uniteden en az 5 er coktan secmeli soru hazırlayacaktır.
Soru gonderilecek dersler;
1- Turk Dili ve Edebiyatı
2- Matematik
3- Fen Bilimleri (Fizik, Kimya, Biyoloji)
4- Sosyal Bilimler (Tarih, Coğrafya, Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji)
5- Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi
6- İngilizce
-ORTAOKULLAR İCİN
İl milli eğitim mudurluğu, ildeki ortaokullardan en az 3 en cok 10 olmak uzere ortaokulları belirleyecektir. Buyukşehir statusunde olan illerde sayıyı arttırmak milli eğitim mudurluğu yetkisinde olacaktır. Secilecek olan ortaokullarda 5.sınıftan 8.sınıfa kadar olan duzeylerde aşağıda belirtilen derslerdeki unitelerden olmak uzere her uniteden en az 5 tane olmak uzere coktan secmeli soru hazırlayacaktır.
Soru gonderilecek dersler;
1- Turkce
2- Matematik
3- Fen Bilimleri/ Fen ve Teknoloji
4- Din Kulturu ve Ahlak Bilgisi
5- İngilizce
GONDERİLECEK SORULARLA İLGİLİ ONEMLİ UYARILAR;
İl milli eğitim mudurluğu tarafından secilen okulların listesi okulların soru gonderim durumunun takip edilebilmesi icin İl milli eğitim mudurluğu tarafından Genel Mudurluğumuze resmi yazı ve [email protected] adresine mail yoluyla ulaştırılacaktır.
-Sorular aşağıda yer alan tablodaki tarihlere kadar gonderilecektir.
1.
Donemin unitelerinden soru gondermenin son tarihi
07 Ekim 2019
2.
Donemin unitelerinden soru gondermenin son tarihi
07 0cak 2020
- Soruların cevap anahtarı mutlaka olacaktır.
- Sorular el yazısıyla yazılmayacak bilgisayar ortamında hazırlanacaktır.
-Soruyu hazırlayan oğretmenlerin iletişim bilgileri bulunacaktır.( Hangi sorunun hangi oğretmene ait olduğu belirtilecektir.)
- Her sınıf duzeyindeki dersler tek bir klasorde gonderilecektir.(Ornek, 9.sınıfın tum dersleri 9.sınıf klasoru altında gonderilecektir.)
- Oğretmenler bireysel olarak soru gondermeyecektir.
-Sorular aşağıdaki mail adreslerine soruyu hazırlayan okulların mail adresinden toplu halde gonderilecektir.
-Liseler icin soru gonderilecek mail adresi [email protected]
-Ortaokullar icin soru gonderilecek mail adresi [email protected]
-İngilizce soruları aşağıda verilen ayrı bir mail adresine gonderilecektir
-İngilizce sorularının gonderileceği mail adresi [email protected]
Soruların hicbir yerde yayınlanmamış ve yayınlanmayacak olması oldukca onemlidir. Bu konunun soruları hazırlayacak oğretmenlere kesinlikle belirtilmesi gerekmektedir.
Soruların kullanım hakkı sadece MEB Olcme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Mudurluğune ait olacaktır.
Ahmet KANDEMİR