Norm kadro fazlası engelli oğretmenlerin bulunduğu yerleşim yerinde ikametgahına daha yakın, ulaşım şartları daha uygun bir okula resen atanması yapılabilir. SORU: Merhaba, oncelikle boyle bir hizmeti sunduğunuz icin teşekkur ederim. Ben de engelli bir rehber oğretmenim, benim gibi ceşitli branşlarda atanmış binlerce engelli oğretmen bulunmaktadır. Engelli oğretmenlerin norm kadro durumlarını oğretmen atama ve yer değiştirme yonetmeliği ile devlet memurlarının atama ve yer değiştirme yonetmeliği cercevesinde yorumlamanızı sizden rica ediyorum. Cunku cok bilgi kirliliği var, mesela engelli oğretmen norm fazlası olur deniyor ama resen atamadan muaf, fakat cerceve yonetmeliğe gore kendi isteği dışında atanamaz, yani cakılı kadro gibi, peki bir okulda bir oğretmen norm fazlası gosterilecekse hangisi olacak bu kişi, engelli olmayıp hizmet puanı yuksek olan mı, yoksa cakılı kadroda olup hizmet puan duşuk olan engelli oğretmen mi? Ayrıca norm fazlası olan engelli olursa kendi isteği dışında başka bir yere resen gorevlendirilebilir mi?
CEVAP: Kamu kurumlarında uygulanan ve sozleşmeli personel alım yoluyla gercekleşen "Cakılı kadro" olarak tanımlanan sabit personel istihdamının amacı belirli bir sure yada surekli olarak personelin yer değiştirmesinin engellenerek kadro eksikliğini cozmeyi hedeflemektir. MEB'deki bu cakılı kadrolarda bulunanlar sozleşmeli oğretmenlerdir. Sozleşmeli oğretmenler kanunda ongorulen belli bir sure gorev yapmaları halinde kadroya gecerler ve sonrasında yer değiştirme hakları bulunmaktadır.
PEKİ, MEB'DEKİ ENGELLİ OĞRETMENLER CAKILI KADROLARDA MIDIR?
Bir pozisyonun cakılı olup olmadığı mutlaka ilgili kanununda yer alması gerekmektedir. Engelli oğretmenlerin kadroların cakılı olduğuna dair ilgili kanununda bir hukum bulunmamaktadır.
ENGELLİ OĞRETMEN NORM KADRO FAZLASI OLARAK BELİRLENEBİLİR Mİ?
Hem, Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yonetici ve Oğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yonetmeliğinde, Oğretmenlerin Atama ve Yer Değiştirme Yonetmeliğinde hem de Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yonetmeliğinde engelli oğretmenlerin norm kadrodan muaf tutulacaklarına dair bir hukum bulunmamaktadır.
NORM KADRO FAZLASI OLAN OĞRETMENİN BELİRLENMESİNDE UYGULANACAK OLAN TEK KRİTER HİZMET PUANIDIR
Milli Eğitim Bakanlığı Oğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yonetmeliğinin "İhtiyac ve norm kadro fazlası oğretmenlerin yer değiştirmeleri" başlıklı 53. maddesi 3. fıkrasında (3)"Oğretmenlerden; herhangi bir nedenle istihdam alanı daralanlar ile gorevli oldukları eğitim kurumlarında alanlarında norm kadro sayısı azalanlar, hizmet puanı ustunluğune gore yapılacak değerlendirme sonucunda hizmet puanı en az olandan başlamak uzere norm kadro fazlası olarak belirlenir. Hizmet puanının eşitliği halinde sırasıyla; oğretmenlikteki hizmet suresi daha az olan, oğretmenliğe daha sonra başlayan norm kadro fazlası olarak belirlenir. Hizmet puanlarının hesabında yer değiştirme başvurularının son gunu esas alınır. Norm kadro fazlası olarak belirlenen oğretmenler; oncelikle gorevli oldukları yerleşim yerindeki ya da ilcedeki eğitim kurumları olmak uzere il icinde alanlarında norm kadro acığı bulunan eğitim kurumlarına tercihleri de dikkate alınarak hizmet puanı ustunluğune gore atanır." hukmu yer almaktadır.
Hizmet puanı "Norm kadrosu fazlası oğretmenlerin tespitine ilişkin Danıştay'ın kararı"nda da acıkca "...yer değiştirme suretiyle atama işlemlerini beraberinde getiren norm kadro uygulanması bakımından da gecerlilik taşıdığı acıktır. Bir başka deyişle norm kadro fazlası oğretmenlerin tespiti ve yer değiştirmelerine ilişkin işlemlerde de "hizmet puanı" esasının goz onunde bulundurulması, zorunluluk arz etmektedir." şeklinde yer almıştır.
Bu hukumlere gore norm kadro fazlası olan oğretmenin belirlenmesinde uygulanacak olan tek kriter hizmet puanıdır.

İSTEĞE BAĞLI OLARAK NORM KADRO FAZLASI OĞRETMEN OLUNAMAZ
Ayrıca oğretmenlerin isteğe bağlı olarak norm kadro fazlası olarak yer değiştirme isteğinde bulunmalarının yasal olmadığı 2010/656 Esas sayılı Gaziantep 2. İdare Mahkemesi kararı ile kayıt altına alınmıştır. Oğretmenlerden (sozleşmeli oğretmenler haric) kimlerin norm kadro fazlası olacağı hizmet puanı kriterine gore belirlenir ve norm kadro kontenjan modulunde otomatik olarak belirlenir.
NORM KADRO FAZLASI ENGELLİ OĞRETMENLER BULUNDUĞU İLCE DIŞINA RESEN ATANAMAZ VEYA GOREVLENDİRİLEMEZ.
Oğretmenlerin Atama ve Yer Değiştirme Yonetmeliğinin "İhtiyac ve norm kadro fazlası oğretmenlerin yer değiştirmeleri" başlıklı 53. maddesi 1. fıkrasında; "....il icinde alanlarında ihtiyac duyulan eğitim kurumlarına mazeretleri ve tercihleri de dikkate alınmak suretiyle atanır." hukumleri bulunmaktadır.
Bu hukumlere gore norm kadro fazlası engelli oğretmenlerin engel durumları dikkate alınarak bulunduğu yerleşim yeri ve ilce dışına resen atanamayacak veya gorevlendirilemeyecektir.

Zaten bu durum Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yonetmeliğinin Ek-3 maddesinin 4. fıkrasında; "Engellilik durumu devam ettiği surece kurumlarca isteği dışında memurun yeri değiştirilemez. Engellilik durumu ortadan kalkan memurlar hakkında bu Yonetmelik'te yer alan diğer hukumler uygulanır." hukumleriyle,
Milli Eğitim Bakanlığı Oğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yonetmeliğinin "İsteğe bağlı yer değiştirmeler" başlıklı 53. maddesinin 5. fıkrasında; "(5) Bu madde kapsamında il icinde yapılan atamalarla fazlalığın giderilememesi durumunda fazlalık, il icinde zamana bağlı olmaksızın yapılacak yer değiştirmelerle giderilir. Bu şekilde yapılacak yer değiştirmeler, duyurusu yapılan eğitim kurumlarına oğretmenlerin tercihleri de dikkate alınarak hizmet puanı ustunluğune gore yapılır. Fazla konumdaki oğretmenlerden herhangi bir kuruma atanmak uzere başvuruda bulunmayanlar ile tercihlerine atanamayanların gorev yerleri, il icinde valiliklerce resen belirlenir. (Ek cumle:RG-8/9/2016-29825) Ancak ilgili mevzuatına gore alınan sağlık kurulu raporunda en az yuzde kırk oranında engelli olduğu belirtilen oğretmenler ile ağır engelli raporlu eşi veya bakmakla yukumlu olduğu birinci derece kan hısımları bulunan oğretmenlerden norm kadro fazlası konumunda bulunanlar, engellilik durumlarının devamı suresince resen gorev yeri belirlemeden istisnadır." hukumleriyle kayıt altına alınmıştır.
Buna gore engeli oğretmenler norm fazlası olarak belirlenebilecek fakat resen gorev yerleri değiştirilemeyecektir.
NORM KADRO FAZLASI ENGELLİ OĞRETMENLERİN BULUNDUĞU YERLEŞİM YERİNDE İKAMETGAHINA DAHA YAKIN, ULAŞIM ŞARTLARI DAHA UYGUN BİR OKULA RESEN ATANMASI YAPILABİLİR
Fakat; Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yonetmeliğinin Ek-3 maddesinin 4. fıkrasının cok geniş yorumlanarak "ben engelli oğretmenim cakılı kadro gibi bulunduğum okulda surekli kalacağım" şeklinde geniş bir şekilde yorumlanması, norm kadro fazlası oğretmen meydana getirecek personel boyutunda atıl kapasite yaratacaktır. Norm kadro fazlası olan oğretmen kendini değersiz ve verimsiz hissedecektir.

Bunun yerine kamu ve personel yararı gereği okullarımızda eğitim ve oğretim hizmetlerinin gerekli ve yeterli personelce yurutulmesi, personel boyutunda atıl kapasite yaratılmaması, var olan atıl kapasitenin ihtiyac duyulan okul ve kurumlara yonlendirilmesi ve verimliliğe donuşturulmesi gerekmektedir.
Bunun icin engelli oğretmenlerimizin norm kadro fazlası yer değiştirmelerinde tercihlerine puan yetersizliği nedeniyle atanamaması veya kendisinin tercihte bulunmaması halinde engel durumları dikkate alınarak bulunduğu yerleşim yeri ve ilce dışına resen atanmaması veya gorevlendirilmemesi ve bulunduğu yerleşim yerinde ikametgahına daha yakın, ulaşım şartları daha uygun bir okula resen atanması gerekmektedir. Aksi halde bu durum sureklilik arz ettiğinde kamu duzeni bozulacaktır.
Ahmet KANDEMİR