Milli Eğitim Bakanlığı proje ve yarışmalara katılımın teşvik edilmesi talimatını vermiş olmasına rağmen teşviki, tutanak tutarım, soruşturma acarım, her okul şu kadar proje ile katılacak tehditlerinde bulunmakla eğitim bir yere varamaz. Milli Eğitim Bakanlığı Yonetici Ve Oğretmenlerinin Ders Ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın "Ders dışı eğitim calışmaları" başlıklı 17. maddesindeki hukumlerine gore belirtilen etkinliklerde oğrencilere calışma yaptıran oğretmenlere haftada azami 6 saati gecmemek uzere ek ders ucreti odenmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı Yonetici ve Oğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın "Aylık karşılığı ders gorevi" başlıklı 5. maddesi ve "Ek ders gorevi" başlıklı 6. maddesi ve diğer maddeler ile girilecek dersler belirlenmiştir. Ozellikle "Ek ders gorevi" başlıklı 6. maddesinde mecburen girilmesi gereken ek ders saatleri belirtilmiştir. Bu 5. ve 6. maddelerin haricindeki diğer maddelerde yer alan gorevlere odenen ek derslerde bir mecburiyet soz konusu değildir. Dolayısıyla Ders dışı eğitim calışmaları yapmanın bir mecburiyeti de soz konusu değildir.
İşte o madde;
"Ders dışı eğitim calışmaları
MADDE 17- (1) Ders dışı izcilik, beden eğitimi ve spor calışmaları, halk oyunları ve guzel sanatlarla ilgili dallar ile Turkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TUBİTAK) koordinesinde ilkoğretim ve ortaoğretim oğrencilerine yonelik olarak yurutulen bilim olimpiyatları ve proje calışmaları kapsamında fiilen calışma yaptıran oğretmenlere; aylık karşılığı ders, ek ders ve hazırlık ve planlama gorevi saati sayısına bakılmaksızın, her bir saat calışma karşılığında gunduz ucreti uzerinden, haftada azami 6 saati gecmemek uzere, her bir ders saati başına 1 saat ek ders ucreti odenir. Ancak, bir ders yılında bu kapsamda odenecek toplam ek ders saati sayısı, okulun bir ders yılındaki toplam ders saati sayısının %5'ini gecemez. Bu etkinliklerde gorev alacak oğretmenlerde aranacak nitelikler, her bir etkinlik icin aranılacak en az oğrenci sayısı ile benzeri diğer hususlar Bakanlıkca belirlenir. Etkinlik programları okul mudurluklerince hazırlanır ve milli eğitim mudurluklerince onaylanır.
(2) Vekaleten atananlar dahil yoneticilere, bu madde kapsamında ek ders gorevi verilmez."
Yayımlanan Kamu Gorevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yonelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2020 ve 2021 Yıllarını Kapsayan Kamu Gorevlileri Hakem Kurulu Kararının "Eğitim, Oğretim ve Bilim Hizmet Koluna İlişkin Mali ve Sosyal Haklar" başlıklı İkinci Bolumunde yer alan "Ders dışı eğitim calışmaları " başlıklı 3. maddesindeki hukumleri ile okulun bir ders yılındaki toplam ders saati sayısının oranı artırılmıştır.
İşte o madde;
"Ders dışı eğitim calışmaları
Madde 3- (1) 1/12/2006 tarihli ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yururluğe konulan, Milli Eğitim Bakanlığı Yonetici ve Oğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın 17 nci maddesinde yer alan "% 5" sınırı, "% 6" olarak uygulanır. "
Bu on bilgiden sonra gelelim sorumuza Oğretmenlere resen ders dışı eğitim calışmaları gorevi verilebilir mi?
Milli Eğitim Bakanlığı Ortaoğretim Kurumları Yonetmeliğinin "Oğretmenlerin gorevleri ve sorumlulukları" başlıklı 86 maddesinde; "(4) Okulun her turlu eğitim ve oğretim calışmalarında gorev alan oğretmenlerin gorev ve sorumlulukları şunlardır: d) Sorumluluğuna verilen oğrenci kulupleri ve toplum hizmeti calışmalarıyla ilgili gorevleri yapar." şeklinde yar alan hukumlere,
Milli Eğitim Bakanlığı Okul Oncesi Eğitim Ve İlkoğretim Kurumları Yonetmeliğinin "Oğretmen" başlıklı 43. maddesinde; "(1) Okul oncesi ve ilkoğretim kurumu oğretmenleri, kendilerine verilen grup/sınıf/şubede eğitim ve oğretim faaliyetlerini, eğitim ve oğretim programında belirtilen esaslara gore planlamak ve uygulamak, ders dışında okuldaki eğitim ve oğretim işlerine etkin bir bicimde katılmak ve bu konularda mevzuatta belirtilen gorevleri yerine getirmekle yukumludur." şeklinde yer alan hukumlere istinaden;
Genellikle Bakanlık tarafından gonderilen projelerin oğretmenler tarafından kaymakamlıklar, valiliklerce resen yapılması emredilmektedir. Kaymakamlıklar veya valilikler zaten kendi hazırladıkları projelerin her daim resen yapılmasını istemektedir. Halbuki bu tur projelere gonulluluk esasına dayanmaktadır. Fakat yonetmelikte yer alan bu hukumler gonulluluk esasına gore alınan gorevlerle ilgili sorumluluklardır.
Orneğin Bakanlıkca yapılan "Oku-Yorum" Okuma Kulturunun Geliştirilmesi Projesi Uygulama Kılavuzunun "Genel Esaslar ve Uygulama Aşamaları" başlıklı bolumun ilk maddesi "1. Bu proje gonulluluk esasına dayanır." şekkinde olup projenin gonulluluk esasına gore uygulanacağı acıkca belirtilmiştir.

TUBİTAK Proje Yarışmalarına Oğrenci ve Oğretmenlerin Katılımları hakkındaki Bakanlık yazısında "2020-2021 Eğitim ve Oğretim Yılı icin Genel Mudurluğumuze bağlı kurumlarımızda "52. Lise Oğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması" ve "Lise Oğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışmasına" katılımı teşvik icin, İl Milli Eğitim Mudurluklerinin ilgili birimlerince gerekli duyuru ve bilgilendirme iş ve işlemlerinin yapılması" talimatı verilmiştir.
En son projede ise 2023 Eğitim Vizyonu Pilot Uygulama Calışmaları Eğitimleri kapsamında Bakanlık yazısında; "sozlu tarih ve patent geliştirme, Sanat Calışmaları başlığında enstruman calma ve Spor başlığında olimpiyat branşlarında hazırlık eğitimleri verileceğinden bu eğitimlerin Bakanlığımızın 19/08/2010 tarihli ve 2010/49 sayılı Genelgesi cercevesinde ders dışı eğitim calışmaları kapsamında yuz yuze ve/veya uzaktan eğitim yontemleriyle yurutulmesi" talimatını vermiştir.
Bakanlık yazısı ekinde yer alan Sozlu Tarih Kılavuzunun "Sozlu Tarih Projesi Genel İlkeler" bolumunde de "Katılımcı oğretmenlerin kendi okullarından sectikleri oğrencilerle projeye katılmaları beklenmektedir. Ancak, kendi okulunda yeterince başvuru olmayan, oğrenci bulunmayan oğretmenler başka okullardan sectikleri oğrencilerle de projeye katılabileceklerdir." acıklamasıyla zaten projenin gonulluluk esasına gore olduğu acıkca belirtilmiştir. Zaten hem mevzuat yonunden hem de hukuken bir zorunluk olamaz.
Fakat sitemize iletilen bilgilere gore silsile yoluyla en son okul yoneticilerinin oğretmenlere bu proje gorevini zorla verdiği WhatsApp gruplarından talimat verdiği yondedir. Adı uzerinde "proje ve yarışma" olan bu tur etkinliklere katılımın hayatın olağan akışında gonulluluk uzerine olması gerekmektedir.
Sonucta Milli Eğitim Bakanlığında bir odul sistemi bulunmaktadır. Katılanlara hem proje ve yarışmalıdan odul alabilmekte olduğu gibi hem de bu tur katılımda bulunan oğrencilere teşekkur ve takdir belgeleri verilebileceği gibi oğretmenlere de odul verilebilecektir. Hatta bu tur katılımlar icin oğretmenlere ek hizmet puanı bile verilebilmektedir.

Dolayısıyla "proje ve yarışmalara katılımın sağlanabilmesi icin gudulemenin bu bağlamda yapılması gerekmektedir."
Dolayısıyla Milli Eğitim Bakanlığı proje ve yarışmalara katılımın teşvik edilmesi talimatını vermiş olmasına rağmen teşviki, tutanak tutarım, soruşturma acarım, her okul şu kadar proje ile katılacak tehditlerinde bulunmakla eğitim bir yere varamaz.
Ahmet KANDEMİR