
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu "Okulda gorevli oğretmenler arasından" ibaresinin, "istekli olanlar arasından" biciminde bir duzenlemeye yer verilmemesi nedeniyle eksik duzenlendiğinden bahisle acılan iptal davasını reddetti. Milli Eğitim Bakanlığı Ortaoğretim Genel Mudurluğunun "Belletici Oğretmen Gorevlendirilmesi" konulu 30/01/2013 tarih ve 2013/3 sayılı Genelgesi'nin 5. paragrafının 1/a bendinde yer alan "Okulda gorevli oğretmenler arasından" ibaresinin, "istekli olanlar arasından" biciminde bir duzenlemeye yer verilmemesi nedeniyle eksik duzenlendiğinden bahisle iptali istenilmiştir.
Danıştay İkinci Dairesinin 27/02/2019 tarih ve E:2016/604, K:2019/851 sayılı karar ile bunu reddetmiş ve İDDK da bu kararı onamıştır.
İDDK'ya gore;
Okullara bağlı bulunan pansiyonlarda oncelikle, oncelikli olarak o okulun kadrolu oğretmenlerinin belletici oğretmen olarak gorevlendirilmesinin ve bu gorevlendirmenin de resen yapılmasının kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Belletici gorevlendirmesine ilişkin ust norm olan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Pansiyonları Kanununda oğretmenlerin istekliliğine ilişkin bir olcut yoktur.
Yeterli sayıda oğretmen olmaması durumuna munhasır olarak diğer eğitim kurumlarında gorevli oğretmenler arasından, istekli olanlara oncelik verilerek gorevlendirme yapılacağının belirtildiği anlaşıldığından dava konusu, Genelge hukmunde anılan Kanun hukmune ve hukuka aykırılık gorulmemiştir.
İDARİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU
Esas No: 2019/1367
Karar No: 2020/2016
Karar tarihi: 02.11.2020
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : F1 Sendikası
VEKİLİ : Av..
KARŞI TARAF (DAVALI) : Milli Eğitim Bakanlığı-ANKARA
VEKİLİ : Hukuk Muşaviri .
İSTEMİN KONUSU:
Danıştay İkinci Dairesinin 27/02/2019 tarih ve E:2016/604, K:2019/851 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SURECİ:
DAVA KONUSU İSTEM:
Milli Eğitim Bakanlığı Ortaoğretim Genel Mudurluğunun "Belletici Oğretmen Gorevlendirilmesi" konulu 30/01/2013 tarih ve 2013/3 sayılı Genelgesi'nin 5. paragrafının 1/a bendinde yer alan "Okulda gorevli oğretmenler arasından" ibaresinin, "istekli olanlar arasından" biciminde bir duzenlemeye yer verilmemesi nedeniyle eksik duzenlendiğinden bahisle iptali istenilmiştir.
DAİRE KARARININ OZETİ:
Danıştay İkinci Dairesinin 27/02/2019 tarih ve E:2016/604, K:2019/851 sayılı kararıyla;
30/10/1983 tarih ve 18206 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan (mulga) Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Pansiyonları Yonetmeliği'nin 10. maddesi hukmune yer verildikten sonra, okullara bağlı bulunan pansiyonlarda oncelikle ve coğunlukla pansiyonun bağlı bulunduğu okulun kayıtlı oğrencilerinin kalmakta olduğu goz onunde bulundurulduğunda; okulun ve pansiyonun fiziki koşulları, pansiyon ile ilgili yaşanabilecek olası sorunlarda okul ve pansiyon yonetimi ile iletişim, oğrenci talepleri ve oğrenci oğretmen iletişimi gibi hususlar dikkate alınarak, oncelikli olarak o okulun kadrolu oğretmenlerinin belletici oğretmen olarak gorevlendirilmesinin ve bu gorevlendirmenin de resen yapılmasının kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu sonucuna ulaşıldığından, yatılı ve pansiyonlu okulların verimliliğinin artırılması icin yururluğe konulan dava konusu Genelge'nin 1/a bendinde hukuka aykırılık gorulmediği gerekcesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Davacı tarafından, Genelge'nin 1/a bendine "istekli olanlar" ibaresi eklenmediğinden, belletici ihtiyacının oncelikle istekli olup olmadıklarına bakılmaksızın okulda gorevli oğretmenler arasından karşılanacağı yonunde bir zorunluluk oluştuğu, Milli Eğitim Bakanlığı İlkoğretim Kurumları Yonetmeliği'nin "belletici oğretmen" başlıklı 74. maddesinin dava konusu işlem tarihindeki halinde "istekli oğretmenler arasında" ibaresinin bulunduğu, adı gecen Genelge ile yururlukten kaldırılan 27/06/2011 tarih ve 2011/37 sayılı Genelge'de de "istekli oğretmenler arasında" ibaresinin yer aldığı, Ortaoğretim Kurumları Yonetmeliği ile Mesleki ve Teknik Eğitim Yonetmeliği'nde konu ile ilgili duzenleme bulunmadığı, her ne kadar davalı idarece dava konusu işlemin gerekcesi Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Pansiyonları Yonetmeliği'nin 10. maddesine dayandırılmaktaysa da, bu hukumden belletici oğretmenlerin okuldaki gorevli oğretmenler arasından isteklerine bakılmaksızın gorevlendirilebileceği yorumu cıkmadığı, tam tersi olarak okuldaki oğretmenler arasından da istekli olanlar arasından gorevlendirilebileceğinin anlaşıldığı, soz konusu 10. maddenin 2001 yılından beri değişmediği, bu nedenle uygulamanın da değişmesi icin bir nedenin bulunmadığı, aynı konu ile ilgili birbiriyle celişen maddeler soz konusu olduğunda yeni yururluğe giren mevzuatın uygulanması gerektiği, bu nedenle 21/07/2012 tarih ve 28360 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı İlkoğretim Kurumları Yonetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yonetmelik ile değiştirilen "belletici oğretmen" başlıklı 74. maddenin uygulanması gerektiği, belletici oğretmenlik gorevinin, oğretmenlik mesleğinin zorunlu unsurları arasında yer almadığı, bu nedenle istekli olmayan oğretmene bu gorevin verilmesinin angarya niteliğinde olduğu ileri surulmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davalı idare tarafından, dava devam ederken, 28/10/2016 tarih ve 29871 sayılı Resmi Gazete'de Milli Eğitim Bakanlığı Ortaoğretim Kurumları Yonetmeliği'nin yayımlandığı ve bu Yonetmeliğin 92. maddesiyle "Belletici ve nobetci belletici oğretmenlik gorevlendirilmesine ilişkin iş ve işlemler Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Resmi Okullarda Yatılılık, Bursluluk, Sosyal Yardımlar ve Okul Pansiyonları Yonetmeliği hukumlerine gore yurutulur." şeklindeki duzenlemeyle bir değişiklik ongorulduğu, anılan mevzuat hukumlerine gore belletici oğretmen olarak oncelikli olarak okulda gorev yapan oğretmenlerin gorevlendirildiği, okul pansiyonlarında oğrencilerin, yeme, yatma, dinlenme, eğitim ve oğretim, etut calışmalarıyla benzeri hizmetlerin sağlıklı bir şekilde yurutulebilmesi, pansiyonda disiplin ve duzenin sağlanması işlerinin, okulu, oğrenciyi bilen ve tanıyan oğretmen tarafından daha etkin ve kısa surede cozumlenebileceği, bunun idare hukukunun hizmette verimlilik ve kamu yararı ilkelerine de uygun olduğu, ayrıca, pansiyonlu ve yatılı okullarda gorevli olan oğretmenlerin o okulun sağladığı birtakım hizmete tahsisli lojman, oğlen yemeği, servis, sağlık hizmeti gibi olanaklardan yararlanırken sorumluluktan sakınma sonucunu doğuracağı, belleticilik gorevinin dışarıdan oğretmenlere verilmesi anlayışının adil ve hakkaniyetli olmayacağı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ K3'UN DUŞUNCESİ:
Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının gerekceli olarak onanması gerektiği duşunulmektedir.
TURK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin acıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği goruşuldu:
İNCELEME VE GEREKCE:
MADDİ OLAY:
Milli Eğitim Bakanlığı Ortaoğretim Genel Mudurluğu tarafından, uygulamada sorunlar ve tereddutler olduğundan bahisle Bakanlığa bağlı her tur ve kademedeki yatılı ve pansiyonlu okullarda belletici oğretmen ihtiyacının karşılanmasının kaynağına ilişkin terditli acıklama yapılmış ve onceki 2011/37 sayılı Genelge yururlukten kaldırılarak, "Belletici Oğretmen Gorevlendirilmesi" konulu 30/01/2013 tarih ve 2013/3 sayılı Genelge yayımlanmıştır. Belletici kaynağının ilk sırası; onceki Genelge'de "Aynı okulda gorevli oğretmenlerden istekli olanlar" iken, 2013/3 sayılı Genelge ile "Okulda gorevli oğretmenler" olarak duzenlenmiştir.
Bunun uzerine "Okulda gorevli oğretmenler arasından" ibaresinin, "istekli olanlar arasından" biciminde bir duzenlemeye yer verilmemesi nedeniyle eksik duzenlendiğinden bahisle temyizen incelenen dava acılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlem tarihi itibarıyla yururlukte bulunan mevzuat aşağıdaki gibidir:
13/07/1982 tarih ve 17781 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yururluğe giren 2698 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Okul Pansiyonları Kanunu'nun "Amac" başlıklı 1. maddesinde, "Bu Kanunun amacı, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilkoğretim ve ortaoğretim kurumlarında yatılı okuma imkanı sağlamak uzere, parasız yatılı okumaya hak kazanan oğrencilerle paralı yatılı okumak isteyen oğrenciler icin okul pansiyonlarının acılmasına ve yonetimine ilişkin esasları duzenlemektir."; "Tanımlar" başlıklı2. maddesinde, "Bu Kanunda gecen; "Okul" Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilkoğretim ve ortaoğretim kurumlarını; "Pansiyon" ilkoğretim ve ortaoğretim kurumlarında parasız ve paralı yatılı okuyan oğrencilerin barındırma, yatırma ve beslenme ihtiyaclarının karşılandığı yeri; "Belletici" ilkoğretim ve ortaoğretim kurumlarında parasız ve paralı yatılı oğrencilerin ders saatleri dışında pansiyonlarda eğitim ve gozetimi ile yonetmelikte belirtilecek diğer idari hususları yurutmekle gorevli kişileri; ifade eder."; "Belleticilerin gorevlendirilmesi" başlıklı5. maddesinde, "Pansiyonlardan oğrencilerin ders saatleri dışında eğitim ve gozetim faaliyetleri ile pansiyonların idari işlerini yurutmek uzere belleticiler gorevlendirilir. Gorevlendirme, ilkoğretim ve ortaoğretim kurumları oğretmenleri arasından Valilik Onayı ile yapılır."; "Yonetmelik" başlıklı 16. maddesinde, "Pansiyonların yonetimi, belleticilerin nitelikleri ve gorevleri, pansiyonlarda ucretli ve ucretsiz yemek yeme ve odeme esasları, paralı yatılı oğrenci taksitleri ve bu Kanunun uygulanması ile ilgili diğer hususlar, Bakanlar Kurulunca 1/1/1983 tarihinde yururluğe konulacak bir yonetmelikle duzenlenir." duzenlemelerine yer verilmiştir.
Anılan Kanun'a dayanılarak hazırlanan ve 30/10/1983 tarih ve 18206 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yururluğe giren Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Pansiyonları Yonetmeliği'nin 25/07/2001 tarih ve 24473 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yonetmelik ile değişik 10. Maddesinin ilk uc fıkrasında ise, "Yatılı ve pansiyonlu okullarda; oğrencilerin yeme, yatma, dinlenme, eğitim, oğretim, etud calışmaları ve benzeri hizmetlerinin yurutulmesinde belletici gorevlendirilir. Belleticiler, okulda gorevli oğretmenlerden, yeterli sayıda oğretmen olmaması halinde aynı yerleşim yerindeki diğer eğitim kurumlarında gorevli oğretmenler arasından istekli olanlara oncelik verilerek okul mudurunun teklifi ve milli eğitim mudurunun onayı ile gorevlendirilir.
Bir gunde;
1- Ozel eğitim okullarında 25 oğrenciye kadar 1, 25-50 oğrenciye kadar 2, 50 ve daha fazla oğrenci icin 3,
2- Diğer okullarda 50 oğrenciye kadar 1, 50-100 oğrenciye kadar 2, 100 ve daha fazla oğrenci icin 3,
belletici gorevlendirilmesi esastır.
Belleticiler, gorevlerinden dolayı ilgili mudur yardımcısına karşı sorumlu olup okul yonetimince hazırlanacak nobet cizelgesine gore nobet tutmakla yukumludurler. Erkek oğrencilerin kaldıkları pansiyonlarda erkek, kız oğrencilerin kaldıkları pansiyonlarda bayan, kız ve erkek oğrencilerin birlikte kaldığı pansiyonlarda ise aynı anda hem erkek hem bayan belletici gorevlendirilmesine ozen gosterilir. Belletici oğretmenlerden nobet tutacaklar okul yonetimince belirlenir. Nobet 24 saat surer. Nobetci belleticiler gece pansiyonda kalırlar. Diğer belleticiler ise olanaklar olcusunde isterlerse pansiyonda kalabilirler. Bayan belletici oğretmenlere, istemeleri halinde hamilelik suresi icinde ve doğum sonrasında bir yıl sureyle nobet gorevi verilmez." hukumleri bulunmaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Okullara bağlı bulunan pansiyonlarda oncelikle ve coğunlukla pansiyonun bağlı bulunduğu okulun kayıtlı oğrencilerinin kalmakta olduğu goz onunde bulundurulduğunda; okulun ve pansiyonun fiziki koşulları, pansiyon ile ilgili yaşanabilecek olası sorunlarda okul ve pansiyon yonetimi ile iletişim, oğrenci talepleri ve oğrenci oğretmen iletişimi gibi hususlar dikkate alınarak, oncelikli olarak o okulun kadrolu oğretmenlerinin belletici oğretmen olarak gorevlendirilmesinin ve bu gorevlendirmenin de resen yapılmasının kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Belletici gorevlendirmesine ilişkin ust norm olan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Pansiyonları Kanunu'nun 5. maddesinin, gorevlendirilecek oğretmenlerin istekliliğine ilişkin bir olcut barındırmadığı ve bu Kanun uyarınca yururluğe konulan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Pansiyonları Yonetmeliği'nin 10. maddesinde de oncelikle okulda gorevli oğretmenlerden gorevlendirme yapılacağı, yeterli sayıda oğretmen olmaması durumuna munhasır olarak diğer eğitim kurumlarında gorevli oğretmenler arasından, istekli olanlara oncelik verilerek gorevlendirme yapılacağının belirtildiği anlaşıldığından dava konusu, Genelge hukmunde anılan Kanun hukmune ve hukuka aykırılık gorulmemiştir.
Bu durumda, davanın reddi yolunda verilen, ancak kanuni dayanak gosterilmeksizin ve Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Pansiyonları Yonetmeliği'nin işlem tarihinde yururlukte bulunan hali yerine ilk haline yer verilerek kurulan Daire kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Acıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddine ilişkin Danıştay İkinci Dairesinin temyize konu 27/02/2019 tarih ve E:2016/604, K:2019/851 sayılı kararının, yukarıda belirtilen gerekceyle ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 02/11/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.